Page 63 - "Xəzər"
P. 63
cəlmək, boş-bekar, qayğısız gəzib-do- da kimlər yox idi: Jan Pol, Ştillinq, Valter 63
lanmaq həvəsi cavan qəlbimi həsrətlə, Skott, Platen, Balzak, Viktor Hüqo. Lava- 2017
məhəbbətlə doldurmuşdu, əlverişli bir terin kiçik nəşrlə “Fizioqonomika”sını, say-
fürsət lazım idi. İndi çatmayan da elə bu sız-hesabsız zərif almanaxları, cib kitab- Herman Hesse. Cavanlıq gözəl şeydir
fürsət idi və beynimdə o gözəl qızın xə- çalarını, Xodoviçeskinin qravürlərini, Lud-
yalı nə qədər çox dolaşırdısa, onunla ma- viq Rixterin illüstrasiyaları, Distel qravü-
raqlanmaq, haqqında nəsə soruşmaq rləri ilə bəzədilmiş xalq təqvimlərini də
üçün bəhanələr də o qədər azalırdı.Tə- gözdən keçirmişdim...
ləsmədən evə qayıdanda tarlaların kəna-
rından dəstə-dəstə çiçəklər topladıq. Bu- Axşamlar çal-çağır olmayanda və ya
nun özü də bir sənət idi və çoxdan onun- Fritsin otağındakı “barıt çəlləyi”nin üstündə
la məşğul olmamışdım. Evimizdə anam- oturmayanda, həmin xəzinədən bir kitab
dan keçən bir adət idi: otaqlarda saxlanı- götürüb otağıma keçir, qəlyanımın tüstü-
lan dibçək güllərindən əlavə, bütün stol- sünü bir vaxtlar qoca baba və nənəmin
ların, dolabların üstündə təzə-tər çiçək baxa-baxa köks ötürərək xəyala daldıq-
dəstələri olardı. Buna görə də evdə bir ları sarımtıl yarpaqların arasına üfürürdüm.
yığın vaza, şüşə qab, bardaq var idi və Jan Polun “Titan”ının bir cildini qardaşım
biz bacı-qardaşlar da gəzintilərdən heç atəşfəşanlığa “işlətmişdi”, yəni cırıb yan-
vaxt gül-çiçəksiz qayıtmamışdıq. dırmışdı. İki cildi oxuyub qurtarandan son-
ra üçüncünü axtardım, onda boynuna al-
Mənə elə gəlirdi ki, uzun illərdən bəri dı və dedi ki, onsuz da korlanmışdı.
çöl çiçəkləri görməmişəm, çünki bunlar
başqa cür görünürlər, rəssam gözü ilə Axşamları şən keçirirdik. Biz mahnı
baxanda mavi yer üzünün al-əlvan ada- oxuyur, Lotte pianoda, Frits isə skripkada
larına bənzəyirlər, əyilib və ya diz çöküb çalır, anam öz uşaqlığından maraqlı əh-
bir-bir onlara baxırsan, sonra da ən gözə- valatlar danışır, Polli də öz qəfəsində otu-
lini dərirsən. Otların arasında elə çiçəklər rub “neyini çalır”, yatmaq istəmirdi. Atam
tapdım ki, mənə məktəb illərinin gəzinti- pəncərənin önündə oturub dincəlir, ya da
lərini xatırlatdı. Anam onları çox xoşlayır- bacısının uşaqları üçün kitablara şəkil ya-
dı, hərəsinə də bir ad qoyurdu. Burada pışdırırdı.Ona görə də bir axşam Helene
hər şey vardı, hərəsi də bir xatirə oyadır- Kurts laqqırtı vurmaq üçün yarım saatlı-
dı və məsum uşaqlığım onların piyalə ğa bizə gələndə artıqlıq eləmədi. Yenə
qönçəsindən qeyri-adi bir məhəbbətlə, də onun necə gözəl, necə ağıllı olduğuna
doğmalıqla gözümün içinə baxırdı. heyran qaldım. Helene gələndə piano-
nun üstündəki şamlar hələ də yanırdı. O,
Evimizdə qalın şam ağacından düzəl- mənimlə duet oxudu. Səsindəki məlahəti
dilmiş iri qutularla dolu bir zal vardı. Bu duymaq üçün özüm lap alçaqdan oxu-
qutularda babamın vaxtından qalan bir yurdum. Helenenin arxasında dayanmış-
kitab xəzinəsi saxlanılırdı. Kitabların ha- dım və şabalıdı saçlarının arasından şa-
mısı bir-birinə qarışmış, baxımsız qalmış- mın qızılı işığını, çiyinlərinin asta-asta tər-
dı. Uşaq olanda saralmış gözəl naxışlı pəndiyini görür və fikirləşirdim ki, dünya-
cildlərdə Robinzon, Qulluver, dənizçilər, da onun saçlarını sığallamaqdan gözəl
ölkələr kəşf edən adamlar haqqında əh- heç nə ola bilməz.
valatlar oxumuşdum. Bu kitablar arasın-
Heç bir əsasım olmasa da, mənə elə
gəldi ki, bəzi xatirələr bizi bir-birimizə bağ-
lanmaq həvəsi cavan qəlbimi həsrətlə, Skott, Platen, Balzak, Viktor Hüqo. Lava- 2017
məhəbbətlə doldurmuşdu, əlverişli bir terin kiçik nəşrlə “Fizioqonomika”sını, say-
fürsət lazım idi. İndi çatmayan da elə bu sız-hesabsız zərif almanaxları, cib kitab- Herman Hesse. Cavanlıq gözəl şeydir
fürsət idi və beynimdə o gözəl qızın xə- çalarını, Xodoviçeskinin qravürlərini, Lud-
yalı nə qədər çox dolaşırdısa, onunla ma- viq Rixterin illüstrasiyaları, Distel qravü-
raqlanmaq, haqqında nəsə soruşmaq rləri ilə bəzədilmiş xalq təqvimlərini də
üçün bəhanələr də o qədər azalırdı.Tə- gözdən keçirmişdim...
ləsmədən evə qayıdanda tarlaların kəna-
rından dəstə-dəstə çiçəklər topladıq. Bu- Axşamlar çal-çağır olmayanda və ya
nun özü də bir sənət idi və çoxdan onun- Fritsin otağındakı “barıt çəlləyi”nin üstündə
la məşğul olmamışdım. Evimizdə anam- oturmayanda, həmin xəzinədən bir kitab
dan keçən bir adət idi: otaqlarda saxlanı- götürüb otağıma keçir, qəlyanımın tüstü-
lan dibçək güllərindən əlavə, bütün stol- sünü bir vaxtlar qoca baba və nənəmin
ların, dolabların üstündə təzə-tər çiçək baxa-baxa köks ötürərək xəyala daldıq-
dəstələri olardı. Buna görə də evdə bir ları sarımtıl yarpaqların arasına üfürürdüm.
yığın vaza, şüşə qab, bardaq var idi və Jan Polun “Titan”ının bir cildini qardaşım
biz bacı-qardaşlar da gəzintilərdən heç atəşfəşanlığa “işlətmişdi”, yəni cırıb yan-
vaxt gül-çiçəksiz qayıtmamışdıq. dırmışdı. İki cildi oxuyub qurtarandan son-
ra üçüncünü axtardım, onda boynuna al-
Mənə elə gəlirdi ki, uzun illərdən bəri dı və dedi ki, onsuz da korlanmışdı.
çöl çiçəkləri görməmişəm, çünki bunlar
başqa cür görünürlər, rəssam gözü ilə Axşamları şən keçirirdik. Biz mahnı
baxanda mavi yer üzünün al-əlvan ada- oxuyur, Lotte pianoda, Frits isə skripkada
larına bənzəyirlər, əyilib və ya diz çöküb çalır, anam öz uşaqlığından maraqlı əh-
bir-bir onlara baxırsan, sonra da ən gözə- valatlar danışır, Polli də öz qəfəsində otu-
lini dərirsən. Otların arasında elə çiçəklər rub “neyini çalır”, yatmaq istəmirdi. Atam
tapdım ki, mənə məktəb illərinin gəzinti- pəncərənin önündə oturub dincəlir, ya da
lərini xatırlatdı. Anam onları çox xoşlayır- bacısının uşaqları üçün kitablara şəkil ya-
dı, hərəsinə də bir ad qoyurdu. Burada pışdırırdı.Ona görə də bir axşam Helene
hər şey vardı, hərəsi də bir xatirə oyadır- Kurts laqqırtı vurmaq üçün yarım saatlı-
dı və məsum uşaqlığım onların piyalə ğa bizə gələndə artıqlıq eləmədi. Yenə
qönçəsindən qeyri-adi bir məhəbbətlə, də onun necə gözəl, necə ağıllı olduğuna
doğmalıqla gözümün içinə baxırdı. heyran qaldım. Helene gələndə piano-
nun üstündəki şamlar hələ də yanırdı. O,
Evimizdə qalın şam ağacından düzəl- mənimlə duet oxudu. Səsindəki məlahəti
dilmiş iri qutularla dolu bir zal vardı. Bu duymaq üçün özüm lap alçaqdan oxu-
qutularda babamın vaxtından qalan bir yurdum. Helenenin arxasında dayanmış-
kitab xəzinəsi saxlanılırdı. Kitabların ha- dım və şabalıdı saçlarının arasından şa-
mısı bir-birinə qarışmış, baxımsız qalmış- mın qızılı işığını, çiyinlərinin asta-asta tər-
dı. Uşaq olanda saralmış gözəl naxışlı pəndiyini görür və fikirləşirdim ki, dünya-
cildlərdə Robinzon, Qulluver, dənizçilər, da onun saçlarını sığallamaqdan gözəl
ölkələr kəşf edən adamlar haqqında əh- heç nə ola bilməz.
valatlar oxumuşdum. Bu kitablar arasın-
Heç bir əsasım olmasa da, mənə elə
gəldi ki, bəzi xatirələr bizi bir-birimizə bağ-
