Page 191 - "Xəzər" 4/2016
P. 191
isi də Roald Dal1 haqqında yazmışdı. səviyyədə quraşdırılan əlavə qurğudan 191
Mənsə kitabxanada eşələnib, Habbl da atam xəbərsiz idi. 2016
teleskopuna dair bütün məlumatları
tapmışdım, inşamı da ona həsr etmişdim. O, Kainatın ən dəqiq və geniş əhatəli Yusteyn Qorder. Portağal qız
Tələbkar sinif müəllimimiz bir neçə gün fotolarının bilavasitə Habbl teleskopunun
qabaq inşanı oxuyub, dəftərimdə yazmışdı köməyi ilə çəkildiyindən xəbər tutmağa
ki, “belə bir çətin mövzuya bu dərəcədə imkan tapmadan ölmüşdü. Onların çoxunu
ağıllı, mühakiməli və əsaslı yanaşma” onu internetdən tapıb, izahlarla birgə inşama
çox sevindirib. Ömrümdə hələ heç vaxt daxil etmişdim. Әn çox xoşladığım fotoları
bu qədər öyünməmişdim. Öz rəyinin indi öz otağımdan asmışam. Məsələn,
əvvəlində müəllim gözəl nəticə çıxarmışdı: bizim Günəş sistemimizdən 8000 işıq ili
“Həvəskar astronom üçün buket”. məsafəsində yerləşən nəhəng Eta Kil ul-
duzunun son dərəcə dəqiqliklə çəkilmiş
Olmaya, atam bəsirət sahibiymiş, qeyri-adi fotosunu. Bu, Süd Yolundakı ən
öncəgörənmiş? Ya bəlkə, Habbl teleskopu- böyük ulduzlardan biridir. Tezliklə Әn Yeni
nun vəziyyəti ilə inşamı yazandan dərhal Ulduz kimi alışacaq, sonra isə sıxılıb
sonra maraqlanması, bunu məndən xəbər neytron ulduza, ya da qara dəliyə çevrilə-
alması sırf təsadüf idi? Bəlkə, heç atamın cək. Orl dumanlığındakı nəhəng qaz
məktubu gerçək deyil? Bəlkə, o heç buludlarının (onu M16 da adlandırırlar)
ölməyib, sağdır? Kürəyim buza dönmüşdü. fotosu da ürəyimcədir. Orada yeni ulduzlar
yaranır!
Fikirli-fikirli bir xeyli oturdum. Habbl
teleskopu “Diskaveri-25” kosmik gəmisiylə Habbl teleskopunun sayəsində bu gün
yerətrafı orbitə 1990-cı ilin aprelində çıxarıl- Kainat barəsində 1990-cı ildəkindən daha
mışdı. Atam da elə həmin il xəstələnmişdi – çox şey bilirik. Bizim qalaktikamızdan
Pasxa tətilindən az sonra. Bunu bilirdim, neçə milyon işıq ili uzaqda yerləşən
çoxdan bilirdim. Di gəl, atamın məhz qalaktikaların və ulduz dumanlığının
Habbl teleskopu orbitə çıxarılan vaxt minlərlə şəkli, həmçinin Kainatın keçmişinə
xəstələndiyi heç vaxt ağlıma gəlməyib. aid son dərəcə nadir fotolar çəkilib. Bəlkə
Bəlkə də, atam öz xəstəliyindən “Diska- də, həqiqətəuyğun səslənmir, amma kos-
veri”nin Habbla Kanaveral burnundan mosa baxmaq elə keçmişə baxmaq kimidir.
buraxıldığı elə həmin gün, hətta həmin İşıq saniyədə 300 000 kilometr sürətlə
saat, həmin dəqiqə xəbər tutub. Elədə hərəkət edir, bununla belə, milyard illər
mən onun teleskopla bağlı marağının lazımdır ki, uzaq qalaktikaların işığı bizə
səbəbini başa düşürəm. gəlib çatsın, çünki Kainat hüdudsuzdur.
Habbl teleskopu bizdən on iki milyard işıq
Teleskopun əsas güzgüsündə ciddi ilindən də uzaqda yerləşən qalaktikaların
zədənin olması çox tezliklə aşkar edilmişdi. fotolarını çəkib, bu isə həm də o deməkdir
Bu qüsurun 1993-cü ilin dekabrında “İn- ki, teleskop Kainatın on iki milyard il
dever” kosmik gəmisinin astronavtları əvvəlki tarixinə boylanıb. Bunu təsəvvür
tərəfindən aradan qaldırıldığını atamın eləmək mümkün deyil, ancaq onda
bilməsi mümkün deyildi. Və əlbəttə ki, Kainatın yaşı milyard ildən az idi. Habbl
1997-ci ildə teleskopa çox yüksək
Роалд Дал (1916-1990) – Nорвеч ясилли популйар инэилис шаири
Mənsə kitabxanada eşələnib, Habbl da atam xəbərsiz idi. 2016
teleskopuna dair bütün məlumatları
tapmışdım, inşamı da ona həsr etmişdim. O, Kainatın ən dəqiq və geniş əhatəli Yusteyn Qorder. Portağal qız
Tələbkar sinif müəllimimiz bir neçə gün fotolarının bilavasitə Habbl teleskopunun
qabaq inşanı oxuyub, dəftərimdə yazmışdı köməyi ilə çəkildiyindən xəbər tutmağa
ki, “belə bir çətin mövzuya bu dərəcədə imkan tapmadan ölmüşdü. Onların çoxunu
ağıllı, mühakiməli və əsaslı yanaşma” onu internetdən tapıb, izahlarla birgə inşama
çox sevindirib. Ömrümdə hələ heç vaxt daxil etmişdim. Әn çox xoşladığım fotoları
bu qədər öyünməmişdim. Öz rəyinin indi öz otağımdan asmışam. Məsələn,
əvvəlində müəllim gözəl nəticə çıxarmışdı: bizim Günəş sistemimizdən 8000 işıq ili
“Həvəskar astronom üçün buket”. məsafəsində yerləşən nəhəng Eta Kil ul-
duzunun son dərəcə dəqiqliklə çəkilmiş
Olmaya, atam bəsirət sahibiymiş, qeyri-adi fotosunu. Bu, Süd Yolundakı ən
öncəgörənmiş? Ya bəlkə, Habbl teleskopu- böyük ulduzlardan biridir. Tezliklə Әn Yeni
nun vəziyyəti ilə inşamı yazandan dərhal Ulduz kimi alışacaq, sonra isə sıxılıb
sonra maraqlanması, bunu məndən xəbər neytron ulduza, ya da qara dəliyə çevrilə-
alması sırf təsadüf idi? Bəlkə, heç atamın cək. Orl dumanlığındakı nəhəng qaz
məktubu gerçək deyil? Bəlkə, o heç buludlarının (onu M16 da adlandırırlar)
ölməyib, sağdır? Kürəyim buza dönmüşdü. fotosu da ürəyimcədir. Orada yeni ulduzlar
yaranır!
Fikirli-fikirli bir xeyli oturdum. Habbl
teleskopu “Diskaveri-25” kosmik gəmisiylə Habbl teleskopunun sayəsində bu gün
yerətrafı orbitə 1990-cı ilin aprelində çıxarıl- Kainat barəsində 1990-cı ildəkindən daha
mışdı. Atam da elə həmin il xəstələnmişdi – çox şey bilirik. Bizim qalaktikamızdan
Pasxa tətilindən az sonra. Bunu bilirdim, neçə milyon işıq ili uzaqda yerləşən
çoxdan bilirdim. Di gəl, atamın məhz qalaktikaların və ulduz dumanlığının
Habbl teleskopu orbitə çıxarılan vaxt minlərlə şəkli, həmçinin Kainatın keçmişinə
xəstələndiyi heç vaxt ağlıma gəlməyib. aid son dərəcə nadir fotolar çəkilib. Bəlkə
Bəlkə də, atam öz xəstəliyindən “Diska- də, həqiqətəuyğun səslənmir, amma kos-
veri”nin Habbla Kanaveral burnundan mosa baxmaq elə keçmişə baxmaq kimidir.
buraxıldığı elə həmin gün, hətta həmin İşıq saniyədə 300 000 kilometr sürətlə
saat, həmin dəqiqə xəbər tutub. Elədə hərəkət edir, bununla belə, milyard illər
mən onun teleskopla bağlı marağının lazımdır ki, uzaq qalaktikaların işığı bizə
səbəbini başa düşürəm. gəlib çatsın, çünki Kainat hüdudsuzdur.
Habbl teleskopu bizdən on iki milyard işıq
Teleskopun əsas güzgüsündə ciddi ilindən də uzaqda yerləşən qalaktikaların
zədənin olması çox tezliklə aşkar edilmişdi. fotolarını çəkib, bu isə həm də o deməkdir
Bu qüsurun 1993-cü ilin dekabrında “İn- ki, teleskop Kainatın on iki milyard il
dever” kosmik gəmisinin astronavtları əvvəlki tarixinə boylanıb. Bunu təsəvvür
tərəfindən aradan qaldırıldığını atamın eləmək mümkün deyil, ancaq onda
bilməsi mümkün deyildi. Və əlbəttə ki, Kainatın yaşı milyard ildən az idi. Habbl
1997-ci ildə teleskopa çox yüksək
Роалд Дал (1916-1990) – Nорвеч ясилли популйар инэилис шаири
