Page 175 - "Xəzər" 4/2016
P. 175
gicbəsər – zənnimcə, gözəl ləqəblərdi Onlar, həqiqətən də, tanrılara, ilk növbədə 175
– deyilənlərdən də xoşbəxt olanları varmı? də özlərini mənə həsr ediblər, elə ona 2016
Bir şey də söyləyəcəm, düzdür, o, ilk ba- görə də haqlı olaraq hamının hörmətini
xışda səfeh və mənasız görünə bilər, qazanıblar. Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi
ancaq təkzibedilməz həqiqətdir. Hər şey-
dən öncə, and olsun Yupiterə, bu insanlar (Davamı gələn sayda)
böyük bir bəladan, ölüm qorxusundan
azaddırlar. Onlar vicdan əzabının nə QEYDLӘR
olduğunu bilmir, ruhlar barədə rəvayətlər-
dən sarsılmır, kabuslardan və xülyalardan Qәdim yunan vә latın adları bu dillәrin
vahimələnmir, baş verə biləcək müsibətlərin orijinalında olduğu kimi autentik formada
qorxusundan əzab çəkmir, gələcək saxlanmışdır. Uzun müddәt rus transkripsiyası
rifahlarına ümid bağlamırlar. Qısası, ilә işlәnmiş variantlar mötәrizәdә әlavә olunur.
həyatımızın düçar olduğu min bir dərd-
bəla onlara əziyyət vermir. Onlar utanıb- Qeydlәrin tәrtib edilmәsindә әsәrin latın
çəkinmir, heç nədən xoflanmır, heysiyyatın (Bazel,1780), italyan (Vallardi-Milano,1863)
nə olduğunu qanmır, qibtə etmir, sevmirlər. vә rus (Moskva,1960) nәşrlәrindәn istifadә
Nəhayət, kim heyvani qanmazlığa daha olunmuşdur.
çox yaxınlaşırsa, ilahiyyatçıların fikrincə,
o, heç günah da işlətmir. İndi, ey axmaq Müәllifin ön sözü
aqil, istərdim gecə-gündüz qəlbini didib-
parçalayan bütün dərd-sərini ölçüb- * Tәrcümәdә kursivlә ayrılmış söz vә
biçəsən, həyatının bütün bəlalarını bir ifadәlәr әsәrin orijinalında yunanca verilmişdir.
yerə cəmləyəsən, bəlkə, onda, nəhayət, Yunan dilindәn tәrcümә edәn: Lalә CӘM-
dərk etdin ki, mən öz kütbeyinlərimi nə ŞİDOVA
qədər müsibətlərdən xilas edirəm. Bura
əlavə et: onlar nəinki daima sevinir, əylənir, 1. Pallas (Pallas Afena) – (Pallada Afina) –
nəğmə deyir, gülürlər, bundan başqa, hara qәdim Yunanıstanın müdriklik ilahәsi
qədəm basırlarsa, ruh yüksəkliyi, zarafat,
əyləncə və gülüş gətirirlər, sanki onlara 2. Moriya – axmaqlıq (yunan.)
insan həyatının qəm-qüssəsini qovmaqdan 3. Demokritos (Demokrit; e.ә. tәqr. 460-
ötrü tanrı mərhəməti nazil olmuşdur. Ona 370) – qәdim yunan filosofu, materialist,
görə də, baxmayaraq ki, insanlar bir-birinə atomlar barәdә tәlimin yaradıcısı; hәmvәtәnlәri
heç də eyni cür yanaşmırlar, axmaqları onu “istehzaçı filosof” adlandırırdı.
hamı özününkü bilir, soraqlaşıb axtarır, 4. Lukianos (Lukian; tәqr. 120-180) –
qonaq edir, əzizləyir, dəstəkləyir, bir şey yunan satiriki, “Tanrıların söhbәti” әsәrinin
baş verəndə köməklərinə tələsirlər; cəzasız müәllifi, dövrünün dini nümayәndәlәrinә
olaraq hər şeyi deməyə, istədiklərini kinayәli şәkildә istehza edirdi.
etməyə iznləri var. Heç kim də pislik etmək 5. Batraxomiomaxiya – “Siçanlarla qurba-
istəmir, hətta vəhşi heyvanlar belə, ğaların müharibәsi”. Әfsanәvi dastançı şair
sadəliklərinə görə onlara toxunmurlar. Homeros (Homer) tәrәfindәn yazıldığı iddia
olunan mәşhur “İlias” (“İliada”) dastanına
nәzirә kimi qәlәmә alınmış qәdim yunan
satirası
6. Bu mözuda yazılmış komik poema;
müәllifi tәxmini olaraq mәşhur Roma şairi
Publius Vergilius Maro sayılır (Publi Vergili
Maron; e.ә. 7 – e. 19).
– deyilənlərdən də xoşbəxt olanları varmı? də özlərini mənə həsr ediblər, elə ona 2016
Bir şey də söyləyəcəm, düzdür, o, ilk ba- görə də haqlı olaraq hamının hörmətini
xışda səfeh və mənasız görünə bilər, qazanıblar. Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi
ancaq təkzibedilməz həqiqətdir. Hər şey-
dən öncə, and olsun Yupiterə, bu insanlar (Davamı gələn sayda)
böyük bir bəladan, ölüm qorxusundan
azaddırlar. Onlar vicdan əzabının nə QEYDLӘR
olduğunu bilmir, ruhlar barədə rəvayətlər-
dən sarsılmır, kabuslardan və xülyalardan Qәdim yunan vә latın adları bu dillәrin
vahimələnmir, baş verə biləcək müsibətlərin orijinalında olduğu kimi autentik formada
qorxusundan əzab çəkmir, gələcək saxlanmışdır. Uzun müddәt rus transkripsiyası
rifahlarına ümid bağlamırlar. Qısası, ilә işlәnmiş variantlar mötәrizәdә әlavә olunur.
həyatımızın düçar olduğu min bir dərd-
bəla onlara əziyyət vermir. Onlar utanıb- Qeydlәrin tәrtib edilmәsindә әsәrin latın
çəkinmir, heç nədən xoflanmır, heysiyyatın (Bazel,1780), italyan (Vallardi-Milano,1863)
nə olduğunu qanmır, qibtə etmir, sevmirlər. vә rus (Moskva,1960) nәşrlәrindәn istifadә
Nəhayət, kim heyvani qanmazlığa daha olunmuşdur.
çox yaxınlaşırsa, ilahiyyatçıların fikrincə,
o, heç günah da işlətmir. İndi, ey axmaq Müәllifin ön sözü
aqil, istərdim gecə-gündüz qəlbini didib-
parçalayan bütün dərd-sərini ölçüb- * Tәrcümәdә kursivlә ayrılmış söz vә
biçəsən, həyatının bütün bəlalarını bir ifadәlәr әsәrin orijinalında yunanca verilmişdir.
yerə cəmləyəsən, bəlkə, onda, nəhayət, Yunan dilindәn tәrcümә edәn: Lalә CӘM-
dərk etdin ki, mən öz kütbeyinlərimi nə ŞİDOVA
qədər müsibətlərdən xilas edirəm. Bura
əlavə et: onlar nəinki daima sevinir, əylənir, 1. Pallas (Pallas Afena) – (Pallada Afina) –
nəğmə deyir, gülürlər, bundan başqa, hara qәdim Yunanıstanın müdriklik ilahәsi
qədəm basırlarsa, ruh yüksəkliyi, zarafat,
əyləncə və gülüş gətirirlər, sanki onlara 2. Moriya – axmaqlıq (yunan.)
insan həyatının qəm-qüssəsini qovmaqdan 3. Demokritos (Demokrit; e.ә. tәqr. 460-
ötrü tanrı mərhəməti nazil olmuşdur. Ona 370) – qәdim yunan filosofu, materialist,
görə də, baxmayaraq ki, insanlar bir-birinə atomlar barәdә tәlimin yaradıcısı; hәmvәtәnlәri
heç də eyni cür yanaşmırlar, axmaqları onu “istehzaçı filosof” adlandırırdı.
hamı özününkü bilir, soraqlaşıb axtarır, 4. Lukianos (Lukian; tәqr. 120-180) –
qonaq edir, əzizləyir, dəstəkləyir, bir şey yunan satiriki, “Tanrıların söhbәti” әsәrinin
baş verəndə köməklərinə tələsirlər; cəzasız müәllifi, dövrünün dini nümayәndәlәrinә
olaraq hər şeyi deməyə, istədiklərini kinayәli şәkildә istehza edirdi.
etməyə iznləri var. Heç kim də pislik etmək 5. Batraxomiomaxiya – “Siçanlarla qurba-
istəmir, hətta vəhşi heyvanlar belə, ğaların müharibәsi”. Әfsanәvi dastançı şair
sadəliklərinə görə onlara toxunmurlar. Homeros (Homer) tәrәfindәn yazıldığı iddia
olunan mәşhur “İlias” (“İliada”) dastanına
nәzirә kimi qәlәmә alınmış qәdim yunan
satirası
6. Bu mözuda yazılmış komik poema;
müәllifi tәxmini olaraq mәşhur Roma şairi
Publius Vergilius Maro sayılır (Publi Vergili
Maron; e.ә. 7 – e. 19).