Page 179 - "Xəzər" 4/2016
P. 179
16 24 179
1. Unsiya və ass – çәki ölçülәri 1. Sokrates (Sokrat; e.ә. 469-399) – Qәdim 2016
Yunan filosofu, dini azadfikirlilikdә günah-
17 karlandırılaraq ölüm cәzasına mәhkum edil- Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi
1. Minervaya zidd olaraq – dәrrakәyә zidd mişdi, zәhәr içәrәk hәyatına son qoymuşdu.
olaraq 2. Teofrastos (Teofrast; e.ә. 372 -287) –
qәdim Yunan filosofu, yazıçı vә tәbiәtçi,
18 Aristotelesin (Aristotel) tәlәbәsi vә davamçısı.
1. Yeddi yunan müdriki – Fales, Solon, 3. İsokrates (İsokrat; e.ә. 436-338) –
Periandros (Periandr), Kleovulos (Kleobul), Qәdim Yunan natiqlik müәllimi. Sәsinin zәifliyi
Xilon, Bias (Biant) vә Pittakos (Pittak) nәzәrdә natiq kimi çıxış etmәyinә imkan vermәdiyindәn,
tutulur. ritorika mәktәbi açaraq natiqlik sәnәtini tәdris
edirdi.
19 4. Markus Tullius Sitseron. (Mark Tulli
1. Krokodilitlər, buynuzlu soritlər, dialektik Siseron; e.ә. 106-43). Mәşhur Roma natiqi,
bicliklər – Orta әsrlәr mәntiqindә müxtәlif dövlәt xadimi vә yazıçısı
mәntiqi nәticәlәrin adları 5. Markus Fabius Kvintilianus (Mark Fabi
2. Horatsius (Horatsi). “Satiralar”, 1, 3, 40 Kvintilian; 35-95) – Roma ritoru, natiqlik
3. Yenә orada, 27 sәnәti nәzәriyyәçisi
4. Arqus – mifik çoxbaşlı әjdaha; sayıq 6. Platon. “Dövlәt”, V, 473 d.
keşikçi mәnasında da işlәnir. 7. Markus Portsius Kato (Mark Porsi
Katon; lәqәbi Senzor, e.ә. 234- 149) – Qәdim
22 Roma dövlәt xadimi, yazıçı, xarici ideya vә
1. “İlias”ın personajları, Troya müharibә- adәtlәrin tәsirinә qarşı çıxır, mәnәvi saflığı
sinin әn gözәl gәnci sayılan Nirevs (Nirey) vә müdafiә edirdi. Onun nәticәsi Utikalı lәqәbli
әn eybәcәri olan Fersites (Tersit), gәnc Faon Markus Portsius Kato (Mark Porsi Katon;
vә qoca Nestor müqayisә olunurlar. e.ә. 95-46). Qayus Yulius Sezarın (Qay Yuli
2. Roma şairi Markus Valerius Martsialisin Sezar) barışmaz düşmәni idi. Sonuncunun
(Mark Valeri Martsial; tәqr. 42-103) “Epiqram- qәlәbәsindәn sonra intihar etmişdir.
lar”ından (X, 47,12) bir misranın parafrazası. 8. Markus Yunius Brutus (Mark Yuni Brut;
e.ә. 85-42) vә Qayus Kassius Longinus (Qay
23 Kassi Longin; e.ә. 42-ci ildә ölmüşdür) –
1. Vergilius “Eneis” (“Eneida”) VIII, 2 Roma siyasi xadimlәri, e.ә. 44-cü ildә Sezarın
2. Arxiloxos (Arxilox; e.ә. VII әsr) – Qәdim sui-qәsdini hazırlayan respublikaçılar. Mәğlub
Yunan şairi, şeirlәrinin birindә döyüş meydanını olduqdan sonra intihar etmişlәr. Qrakxus
atıb qaçdığını xatırlayır. Demosfenes (Demosfen; qardaşları, Tiberius (Tiberi; e.ә. 163-132) vә
e.ә. 384-322) – Qәdim Yunanıstanın siyasi Qayus (Qay; e.ә. 153-121) – xalq tribunaları,
xadimi, natiq, klassik Afina demokratiyasının Romada bir sıra demokratik islahatların tәşәb-
qızğın tәrәfdarı; Makedoniyanın siyasi hegemon- büskarları. Siyası rәqiblәri tәrәfindәn qәtlә
luğuna qarşı çıxış edirdi. Makedoniyalıların yetirilmişlәr.
yunan dövlәtlәri koalisiyası üzәrindә (e.ә. 338) 9. Markus Avrelius Antoninus (Mark Avreli
vә Krannonas vadisindәki qәlәbәlәrindәn (e.ә. 322) Antonin; 121-180) – 161-180-ci illәrdә Roma
sonra Afina şәhәrindәn qaçmağa mәcbur olmuş, imperatoru, mәşhur filosof, stoik. Oğlu Markus
düşmәn әlinә keçmәmәkdәn ötrü intihar etmişdir. Avrelius Kommodus (Marc Avreli Kommod;
161-192) sәlәflәrinin konstitusiyalı idarәetmә
üsullarını rәdd etmiş, hakimiyyәti 12 il qәddar
   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184