Page 64 - "Xəzər" 2017

lığı Rusiya himayədarlığını qəbul etdi, məyə bilmərəm ki, Karl Fyodroviç2 Azər-

Rusiya xəzinədarlığına ildə səkkiz min baycan xanlarını, Gürcüstan çar və knyaz-

çervon verəcəyini öhdəsinə götürdü, ən larını, sayı bilinməyən şahzadələrini, hət-

başlıcası isə, Kolya, biz Şuşada 500 nə- ta Car-Balakən camaatlığını çox pis öyrət-

fərlik rus qarnizonu yerləşdirdik. Bunların mişdi: onlara hədiyyələr verməklə bizim

müqabilində müqavilədə yazdıq ki, Rusi- tərəfə çəkmək istəyirdi. Onlar da Karl

ya Qarabağ xanlığının ərazi bütövlüyünə, Fyodroviçin hədiyyələrini məmnuniyyətlə

İbrahim Xəlil xanın vəonun nəslinin isə qəbul edir, Rusiyanı tərifləyir, Rusiyaya

daimi hakimiyyətinə təminat verir. Bu da, rəğbətlərini bildirir, əl altından da öz işlə-

aydın məsələdir ki, hələlik bizim üçün ilk rini görürdülər və bu işlər də daima Rusi-

mərhələnin öhdəliyidir. Rusiyanın təbəə- yanın əleyhinə olurdu. Biz onlara hədiy-

liyində bu yerlərə sakitlik və sabitlik çökən- yələr yox, onlar bizə bac verməlidirlər, or-

dən sonra hər şey öz-özünə həll oluna- dumuzu azuqə ilə, atla onlar təmin etmə-

caq. İbrahim Xəlil xanın özünə isə əla- lidirlər və mən bu məsələ ilə çox ciddi

həzrət general-leytenant, oğluna da ge- məşğulam.

neral-mayor rütbəsi verdi və onlar da bi- Bilsən, mən hansı çətinliklərlə İbra-

64 zim kağız üzərindəki generallarımızdan him Xəlil xanı razı salmağa çalışdım ki,

oldular. Bir az gülməlidi, elə deyilmi? əlahəzrətin tövləsinə məşhur Qarabağ
2017 Mən Derjavaya və əlahəzrət impera- cinsindən olan on at versin və təsəvvür

tora sədaqətli, qətiyyətli və patriot bir za- et ki, buna nail ola bilmədim, axırda əlac-

bitimizi – mayor Lisaneviçi Şuşa qarnizo- sız qalıb, həmin atları bac hesabına alma-

nunun komandiri, şəhərin hərbi komen- ğa məcbur oldum. Eləcə də Şəki xanı – o

dantı təyin etmişəm və hələ də İbrahim da Peterburqa göndərmək üçün məşhur

Xəlilin sədaqətindən şübhəli olduğum Şəki ipəyini və ipəklə toxunmuş xalçaları-

üçün, mayora sərhesab olmağı, lazım gə- nı bizə ancaq bac hesabına verdi. Әlbət-

ləndə «general-leytenanta» qarşı aman- tə, bu, müvəqqəti bir vəziyyətdir, mən,

sız olmağı, heç nədən çəkinməməyi tap- hələ ki, zor işlədib onları ürkütmək istə-

şırmışam. mirəm. Bu ağalar verməyi yox, ancaq al-

Bu saat mənim əsas problemim təc- mağı xoşlayırlar. Təəssüf ki, belələri bi-

hizat və maliyyə məsələləridir. Mən istə- zim Sankt-Peterburqda oturmuş çinov-

mirəm ki, bizim maliyyə təminatımız niklərimizin də arasında az deyil, ancaq

bütünlüklə Sankt-Peterburqun üzərinə bu, artıq başqa bir söhbətin mövzusudur.

düşsün. Çalışıram ki, maliyyə təminatı- Tale məni hara atıbsa, mən hansı xal-

mızı get-gedə tam olaraq yerli hakimlərin qı, hansı milləti tanımışamsa – hər dəfə

üzərinə qoyum, ancaq bu hakimlər ol- rus ruhunun böyüklüyünə və unikallığına

Elçin. Baş duqca xəsisdirlər, Venesian xəsisi də, əmin olmuşam. Rusiyanın ərazisi nə qə-

Qarpaqon1 da bunların yanında əliaçıq, dər böyükdürsə, ürəyi də o qədər geniş-

bədxərc adamlardır. dir. Ancaq – şübhəsiz ki, sən məni düzgün

Bilirsən ki, mən gedənin ardınca da- başa düşəcəksən – bu vəhşi Qafqazda

nışan deyiləm, ancaq bunu da sənə de- rus ruhunun mərhəməti ilə, rus ruhunun

1Шекспирин вя Молйерин комедийа гящряманлары
2К.Ф. фон Кнорринг нязярдя тутулур.