Page 257 - "Xəzər" 2017
P. 257
lə zirvəni fəth etməmişəm». Әlbəttə, nır, amma onları yaxından tanımaq üçün 257
bütün bunlar vaxt və gərgin zəhmət tələb hər biri ilə ayrı-ayrılıqda, öz dilində danış- 2017
edir. Aktyora iş üçün lazım olan bütün va- maq lazımdır. Həqiqətən, bu, çox sadə
sitələr kompleks halında inkişaf etdirilmə- metoddur. Onun vasitəsilə müəyyən bir Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri
lidir və yalnız bundan sonra nəticədən da- nöqtəyə yetişmək mümkündür. Burada
nışmaq olar. konsentrasiya, təsəvvür, işıqsaçma, mühit
və sairə olacaq. Bu barədə xeyli söhbət
– Düşünürəm ki, hamımız sizdən aparmışıq. İnandırıcı mühit yaratmağa ça-
müəyyən rolların ifası üçün lazım olan lışanda da oxşar hadisələr baş verir. Yəni
sadə aktyor texnikası sistemi barədə inandırıcı mühiti yaradırsan, nəsə başqa
eşitmək arzusundayıq. Söylədikləriniz bir şey peyda olur. Sanki riyaziyyatçı uzun
qəlbimdə əvəzolunmaz hisslər oyatdı. illər bir-biri ilə uzlaşmayan formullar tapıb
Məncə, elə bu, aktyor texnikası ilə bağlı və günlərin birində onların vasitəsilə əsas
suallara ən düzgün cavabdır və gələ- formulu həll edib.
cək təcrübəmdə ondan bəhrələnməyə
çalışacağam. Bilirsiniz, bunu nə ilə Konsentrasiya mövzusunda
müqayisə edirəm? Sanki rəssam hələ çalışmalar
əsəri bitirməyib, amma sən bu əsəri
bitkin bir şəkildə təsəvvüründə canlan- Teatr məktəblərində biz tədrisə, adə-
dırırsan. Bir müddət əvvəl rol üzərində tən insanın iki bədən üzvünün – göz və
çalışanda mənə deyirdilər ki, təsəvvür- qulağın funksiyalarının öyrənilməsi ilə baş-
də heç nəyi canlandırmaq, xəyalların layırıq. Təcrübə göstərir ki, bu bilgilərin
arxasınca getmək lazım deyil. Lakin vaxtında və düzgün tədrisi böyük səmərə
söylədikləriniz çox cəlbedici görünür verir. Məsələn, fikrimizi hər hansı bir ob-
və fikirlərinizi bəyənirəm. Məncə, bu, yekt üzərində cəmləşdirmək istəyirik. Әv-
yaratdığınız digər konsepsiya – iradi vəlcə həmin obyekti görməliyik. Bu, birin-
impulslarla bağlıdır. Bu impulslar məq- ci mərhələ sayılır. Gözlə gördüyümüz hə-
sədi təsəvvürdə canlandırmağa xidmət min obyektin bütün detallarını geniş təsvir
edir. Bütün bunların daha da inkişaf et- edə bilərik.
dirilib təkmilləşdirilməsini arzulayıram,
çünki məhz bu yolla «necə oynamalı» Sonra növbəti mərhələ gəlir: hərəkət
sualına cavab tapa bilərəm. etmədən bütün mənəvi varlığımızı, hiss
və düşüncələrimizi bu obyektin yanına da-
– Bu metod ilk baxışdan çox mürək- şımalıyıq. Әgər seviriksə, bütün diqqəti-
kəb görünür, amma onu səhnədə tətbiq mizi vurulduğumuz şəxsin üzərində cəm-
edəndə anlayırsan ki, düzgün yol seçmi- ləşdiririk, konsentrasiya elə bir səviyyəyə
sən. Tədqiq etdiyim bütün sahələr bir-biri çatır ki, özümüz də hiss etmədən, ruhu-
ilə bağlıdır və yalnız onların kompleks şə- muz, varlığımız həmin obyektə yaxınlaşır.
kildə düzgün tətbiqi uğur qazandıra bilər. Bütün bunları iradəmizdən asılı olmaya-
Mən bu sahələri «bacı-qardaşlar» adlan- raq edirik. Fiziki cəhətdən bədənimiz sa-
dırıram. Әslində sizin daxildə olan bir düy- kitdir, başqa sözlə desək, sabitdir, amma
məyə basmağınız kifayətdir – düymə ba- içimizdəki hansısa qüvvə həmin obyektə
sılan kimi, «bacı-qardaşlar» dərhal oya-
bütün bunlar vaxt və gərgin zəhmət tələb hər biri ilə ayrı-ayrılıqda, öz dilində danış- 2017
edir. Aktyora iş üçün lazım olan bütün va- maq lazımdır. Həqiqətən, bu, çox sadə
sitələr kompleks halında inkişaf etdirilmə- metoddur. Onun vasitəsilə müəyyən bir Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri
lidir və yalnız bundan sonra nəticədən da- nöqtəyə yetişmək mümkündür. Burada
nışmaq olar. konsentrasiya, təsəvvür, işıqsaçma, mühit
və sairə olacaq. Bu barədə xeyli söhbət
– Düşünürəm ki, hamımız sizdən aparmışıq. İnandırıcı mühit yaratmağa ça-
müəyyən rolların ifası üçün lazım olan lışanda da oxşar hadisələr baş verir. Yəni
sadə aktyor texnikası sistemi barədə inandırıcı mühiti yaradırsan, nəsə başqa
eşitmək arzusundayıq. Söylədikləriniz bir şey peyda olur. Sanki riyaziyyatçı uzun
qəlbimdə əvəzolunmaz hisslər oyatdı. illər bir-biri ilə uzlaşmayan formullar tapıb
Məncə, elə bu, aktyor texnikası ilə bağlı və günlərin birində onların vasitəsilə əsas
suallara ən düzgün cavabdır və gələ- formulu həll edib.
cək təcrübəmdə ondan bəhrələnməyə
çalışacağam. Bilirsiniz, bunu nə ilə Konsentrasiya mövzusunda
müqayisə edirəm? Sanki rəssam hələ çalışmalar
əsəri bitirməyib, amma sən bu əsəri
bitkin bir şəkildə təsəvvüründə canlan- Teatr məktəblərində biz tədrisə, adə-
dırırsan. Bir müddət əvvəl rol üzərində tən insanın iki bədən üzvünün – göz və
çalışanda mənə deyirdilər ki, təsəvvür- qulağın funksiyalarının öyrənilməsi ilə baş-
də heç nəyi canlandırmaq, xəyalların layırıq. Təcrübə göstərir ki, bu bilgilərin
arxasınca getmək lazım deyil. Lakin vaxtında və düzgün tədrisi böyük səmərə
söylədikləriniz çox cəlbedici görünür verir. Məsələn, fikrimizi hər hansı bir ob-
və fikirlərinizi bəyənirəm. Məncə, bu, yekt üzərində cəmləşdirmək istəyirik. Әv-
yaratdığınız digər konsepsiya – iradi vəlcə həmin obyekti görməliyik. Bu, birin-
impulslarla bağlıdır. Bu impulslar məq- ci mərhələ sayılır. Gözlə gördüyümüz hə-
sədi təsəvvürdə canlandırmağa xidmət min obyektin bütün detallarını geniş təsvir
edir. Bütün bunların daha da inkişaf et- edə bilərik.
dirilib təkmilləşdirilməsini arzulayıram,
çünki məhz bu yolla «necə oynamalı» Sonra növbəti mərhələ gəlir: hərəkət
sualına cavab tapa bilərəm. etmədən bütün mənəvi varlığımızı, hiss
və düşüncələrimizi bu obyektin yanına da-
– Bu metod ilk baxışdan çox mürək- şımalıyıq. Әgər seviriksə, bütün diqqəti-
kəb görünür, amma onu səhnədə tətbiq mizi vurulduğumuz şəxsin üzərində cəm-
edəndə anlayırsan ki, düzgün yol seçmi- ləşdiririk, konsentrasiya elə bir səviyyəyə
sən. Tədqiq etdiyim bütün sahələr bir-biri çatır ki, özümüz də hiss etmədən, ruhu-
ilə bağlıdır və yalnız onların kompleks şə- muz, varlığımız həmin obyektə yaxınlaşır.
kildə düzgün tətbiqi uğur qazandıra bilər. Bütün bunları iradəmizdən asılı olmaya-
Mən bu sahələri «bacı-qardaşlar» adlan- raq edirik. Fiziki cəhətdən bədənimiz sa-
dırıram. Әslində sizin daxildə olan bir düy- kitdir, başqa sözlə desək, sabitdir, amma
məyə basmağınız kifayətdir – düymə ba- içimizdəki hansısa qüvvə həmin obyektə
sılan kimi, «bacı-qardaşlar» dərhal oya-