Page 200 - "Xəzər" 2017
P. 200
dim, dedim… Günlərin bir günü nə eşitsəm İlahi, o vaxt Vanyanı məzuniyyətdən geri
yaxşıdır? Qubernatoru işdən çıxarıblar! çağırmasaydılar, bəlkə də, heç nə olmazdı…
Svetlana. Nə olsun? Moskvada nazir Mixail ata. Hər şey Tanrının əmrindədir.
təyin ediblər. Tanrı hər şeyi görürsə, niyə Biz heç nə eləyə bilmərik.
belə şeylərə icazə verir?
Fedya. Mişa, çoxdan soruşmaq istəyir-
Mixail ata. İcazə vermir, bu, qəzavü- dim: Tanrının əmri ilə qəzavü-qədərin fərqi
qədərdir. Bəsdir dünya məsələlərindən nədir?
danışdıq. Biz bura bunun üçün toplaşma-
mışıq! Mixail ata. Heç bilmirəm, sənə necə
izah edim, mənim balam…
Fedya. Düz deyir! İcazə verin, şeir oxu-
yum! Fedya. Birtəhər izah elə, ata!
Mixail ata. Bax, məsələn, sən böyük
Svetlana. Fedya, lazım deyil! Eşitdik istedad sahibisən, şeir yazırsan. Bu, alın
də! yazısıdır, Tanrının inayətidir. Amma ürəyin
dayanana kimi araq içməyin – qəzavü-
Çermetov. Mən eşitməmişəm. Oxu! qədərdir. Başa düşdün?
Fedya (poza alır).
Qəndəharın məhzun, daşlı yollarında, Fedya. Başa düşdüm. Amma tərsinə
200 Toz qoparır zirehli maşınlar, tanklar olsaydı, daha yaxşı olardı.
Sən öz avtomatınla və gitaranla Yevgeniya Petrovna. Yaxşı, ilahiyyat-
2017 Səadət paylayırsan, nur aparırsan çılar, gəlin, süfrəyə əyləşin!
Uzaq qışlaqlarda yaşayan insanlara. Fedya (Vanyanın arabasını sevincək
Avqust ayı idi, sən cəsarətlə, yemək stoluna sarı itələyir). Süfrəyəə-ə!..
Əzmlə sonuncu döyüşə girdin. Yevgeniya Petrovna. Lazım deyil,
Arıtək vızıldayan düşmən gülləsi, Fedya! O, hay-küyü xoşlamır. Yaxşısı budur,
Başına sancıldı, sinən oyuldu qoy burda tək qalsın.
Və qəhrəman kimi düşdün torpağa…
(son sətirləri səsləndirərkən, qürurla Hamı «aralıq» otağa keçir. Otaqda yal-
Svetlanaya baxır.) nız kresloda oturmuş Vanya qalır. Əvvəlcə
dua oxuyan Tyablovun səsi, sonra qədəhlə-
Yuri Polyakov. Sinif yoldaşları Boris. Sən hansı nurdan və səadətdən rin cingiltisi eşidilir. Süfrə arxasında sevinc
danışırsan? Çaşmısan, Fedya? Bu ki sadəcə nidaları. Elə bu vaxt iki cangüdən gəlir. On-
imperiya ambisiyaları idi… lar nəyisə yoxlayır, künc-bucağa boylanır,
təəccüblə Vanyaya baxa-baxa eyvana adla-
Fedya. Lipa, suyu bulandırma! yırlar. Daha sonra təhlükəsizlik xidmətinin
Çermetov. Yox, uşaqlar, məsələ başqa əməkdaşlarına xas xarakterik jestlərlə danı-
cür olub. Onlar dərədə pusquya düşüblər. şa-danışa mənzili tərk edirlər. Bu vaxt kim-
Partlayış onu qayalığın üstünə atıb, sür- dənsə incimiş Fedya otağa gəlir, səntirləyir,
sümüyü sınıb. Beş dəqiqədən sonra he- uzaqlaşmaqda olan cangüdənləri görüncə,
likopter gəlib, onu xilas edib. Mənə belə onları barmağıyla hədələyir. Cangüdənlər-
danışıblar… dən biri ona yumruq göstərir. Yorğun şair,
Fedya. Təəssüf. «Arıtək vızıldayan düş- Vanyanın dizinin önündə yerə əyləşir.
mən gülləsi», – yaxşı obrazdır, elə deyilmi,
Sveta?
Svetlana. Yaxşıdır. Fedya. Təsəvvür edirsən, Vanya, məni
Yevgeniya Petrovna. Qoy qalsın. Ölüm içməyə qoymadılar, dedilər ki, bəsdir! Məni!
gözəl olmalıdır. Yoxsa insan nə üçün yaşayır? Amma mən bir çəllək araq içərəm, vecimə
yaxşıdır? Qubernatoru işdən çıxarıblar! çağırmasaydılar, bəlkə də, heç nə olmazdı…
Svetlana. Nə olsun? Moskvada nazir Mixail ata. Hər şey Tanrının əmrindədir.
təyin ediblər. Tanrı hər şeyi görürsə, niyə Biz heç nə eləyə bilmərik.
belə şeylərə icazə verir?
Fedya. Mişa, çoxdan soruşmaq istəyir-
Mixail ata. İcazə vermir, bu, qəzavü- dim: Tanrının əmri ilə qəzavü-qədərin fərqi
qədərdir. Bəsdir dünya məsələlərindən nədir?
danışdıq. Biz bura bunun üçün toplaşma-
mışıq! Mixail ata. Heç bilmirəm, sənə necə
izah edim, mənim balam…
Fedya. Düz deyir! İcazə verin, şeir oxu-
yum! Fedya. Birtəhər izah elə, ata!
Mixail ata. Bax, məsələn, sən böyük
Svetlana. Fedya, lazım deyil! Eşitdik istedad sahibisən, şeir yazırsan. Bu, alın
də! yazısıdır, Tanrının inayətidir. Amma ürəyin
dayanana kimi araq içməyin – qəzavü-
Çermetov. Mən eşitməmişəm. Oxu! qədərdir. Başa düşdün?
Fedya (poza alır).
Qəndəharın məhzun, daşlı yollarında, Fedya. Başa düşdüm. Amma tərsinə
200 Toz qoparır zirehli maşınlar, tanklar olsaydı, daha yaxşı olardı.
Sən öz avtomatınla və gitaranla Yevgeniya Petrovna. Yaxşı, ilahiyyat-
2017 Səadət paylayırsan, nur aparırsan çılar, gəlin, süfrəyə əyləşin!
Uzaq qışlaqlarda yaşayan insanlara. Fedya (Vanyanın arabasını sevincək
Avqust ayı idi, sən cəsarətlə, yemək stoluna sarı itələyir). Süfrəyəə-ə!..
Əzmlə sonuncu döyüşə girdin. Yevgeniya Petrovna. Lazım deyil,
Arıtək vızıldayan düşmən gülləsi, Fedya! O, hay-küyü xoşlamır. Yaxşısı budur,
Başına sancıldı, sinən oyuldu qoy burda tək qalsın.
Və qəhrəman kimi düşdün torpağa…
(son sətirləri səsləndirərkən, qürurla Hamı «aralıq» otağa keçir. Otaqda yal-
Svetlanaya baxır.) nız kresloda oturmuş Vanya qalır. Əvvəlcə
dua oxuyan Tyablovun səsi, sonra qədəhlə-
Yuri Polyakov. Sinif yoldaşları Boris. Sən hansı nurdan və səadətdən rin cingiltisi eşidilir. Süfrə arxasında sevinc
danışırsan? Çaşmısan, Fedya? Bu ki sadəcə nidaları. Elə bu vaxt iki cangüdən gəlir. On-
imperiya ambisiyaları idi… lar nəyisə yoxlayır, künc-bucağa boylanır,
təəccüblə Vanyaya baxa-baxa eyvana adla-
Fedya. Lipa, suyu bulandırma! yırlar. Daha sonra təhlükəsizlik xidmətinin
Çermetov. Yox, uşaqlar, məsələ başqa əməkdaşlarına xas xarakterik jestlərlə danı-
cür olub. Onlar dərədə pusquya düşüblər. şa-danışa mənzili tərk edirlər. Bu vaxt kim-
Partlayış onu qayalığın üstünə atıb, sür- dənsə incimiş Fedya otağa gəlir, səntirləyir,
sümüyü sınıb. Beş dəqiqədən sonra he- uzaqlaşmaqda olan cangüdənləri görüncə,
likopter gəlib, onu xilas edib. Mənə belə onları barmağıyla hədələyir. Cangüdənlər-
danışıblar… dən biri ona yumruq göstərir. Yorğun şair,
Fedya. Təəssüf. «Arıtək vızıldayan düş- Vanyanın dizinin önündə yerə əyləşir.
mən gülləsi», – yaxşı obrazdır, elə deyilmi,
Sveta?
Svetlana. Yaxşıdır. Fedya. Təsəvvür edirsən, Vanya, məni
Yevgeniya Petrovna. Qoy qalsın. Ölüm içməyə qoymadılar, dedilər ki, bəsdir! Məni!
gözəl olmalıdır. Yoxsa insan nə üçün yaşayır? Amma mən bir çəllək araq içərəm, vecimə