Page 19 - "Xəzər" 2017
P. 19
tim qoyulmuşdu. Portret barədə heç Anlamırdım ki, uydurma haradadır, 19
nə demədim. O da bir söz danışmadı. gerçək harada, sanki onların arasında 2017
Biz bu nağılın magiyasına çox dərindən sərhədlər daha mövcud deyildi. Yalnız
baş vurmaq istəmirdik. Hər şeyi sözlə bir şeyi bilirdim ki, daha Portağal Qızı Yusteyn Qorder. Portağal Qız
ifadə etmək olmur. Qaydalar beləydi. axtarmaq lazım gəlməyəcək – artıq
Amma mənə elə gəldi ki, portretdə mən onu tapmışam.
gözlərim çox iri, həm də həddən ziyadə
mavi alınıb. Sanki məndə olan hər şeyi İndi elə mən də onu tapmışdım. Artıq
gözlərimdə cəmləmişdi. bilirdim ki, Portağal Qız kimdir. Әslində
mən bunu dərhal başa düşməliydim –
Gecə uzanıb Verunikaya məzəli adının Verunika olduğunu bilən kimi...
əhvalatlar danışırdım: dörd bacısı, iki
qardaşı və iti olan xəstə keşiş qızından; Bu yerə çatanda anam yenə qapını
Qrenlandiya buzlağına xizəklə yürüş- döydü: «Saat on birdir, Georq. Süfrə
dən; səkkizköpəkli qoşqu və on kilo açmışıq. Sən hələ qurtarmamısan?»
portağaldan; BMT-nin Portağal seksi-
yasının məxfi agenti olan və təhlükəli Cavabım təntənəli oldu: «Hörmətli
portağal virusuna qarşı rəşadətlə Portağal Qız, mən sənin barəndə düşü-
mübarizə aparan diribaş qızdan... Mən nürəm. Bir az da gözləyə bilərsənmi?»
uşaq bağçasında işləyən və bir-birinin
eyni olan otuz altı portağal almaq üçün Təbii ki, anamın üzünü görmürdüm,
hər gün bazara yollanan qız haqqında amma qapının o üzündə necə kiridiyini
bildiklərimin hamısını danışdım. İqti- hiss edib dedim: «Həyatda hərdən
sadiyyat və İstehsalın Təşkili İnstitu- gözləməyi də bacarmaq lazımdır».
tunun yüzlərlə tələbəsi üçün portağal
jelesi hazırlayan gənc qızı da unut- Heç bir cavab eşitməyib, nəqərat kimi
madım, çoxlarının eybəcər saydığı bu uzatdım: «Oğlanla qız yaşayırdı ikilikdə...»
tələbələrdən birinə ərə getmiş və ondan
uşaq doğmuş on doqquz yaşlı xanımın Qapı arxasında hələ də sakitlik idi.
həyatından geniş bəhs etdim. Bir də Amma tezliklə anamın qapıya qısıldığını
Afrikadakı xəstə uşaqlara gizli yolla eşitdim. O, pəsdən oxuyurdu: «Öz nağıllar
portağal və dərman göndərən cəsur, dünyasının səltənətində…»
fədakar qızdan danışdım.
Ardını oxuya bilmədi, ağladı. Astadan
Verunika da məndən geri qalmadı: ağlayırdı.
Hümleveyendə və İrisveyendə keçən
uşaqlıq xatirələrindən bir neçə epizod Bağlı qapının arxasından pıçıldadım:
söylədi. Onların, demək olar, çoxunu «Onlar bütün günü öz nağıl dünyalarında
unutmuşdum, amma o danışdıqca ya- oynamaq istəyirdilər…»
dıma düşürdü.
Anam ağır-ağır nəfəs alıb, sonra içini
Səhər biz yuxudan ayılanda günəş çəkib soruşdu: «Doğrudanmı o... bunu
çoxdan qalxmışdı. Birinci Verunika da yazıb?»
oyanmışdı; məni oyadarkən hansı his-
slər keçirdiyimi heç vaxt unutmaram. «Hə, yazıb».
Dinmədi, amma dəstəyin tərpənişindən
bilirdim ki, getməyib, qapıya qısılıb dayanıb.
«Bir azdan gəlirəm, ana, – pıçıldadım. –
Cəmisi on beş səhifəm qalıb».
nə demədim. O da bir söz danışmadı. gerçək harada, sanki onların arasında 2017
Biz bu nağılın magiyasına çox dərindən sərhədlər daha mövcud deyildi. Yalnız
baş vurmaq istəmirdik. Hər şeyi sözlə bir şeyi bilirdim ki, daha Portağal Qızı Yusteyn Qorder. Portağal Qız
ifadə etmək olmur. Qaydalar beləydi. axtarmaq lazım gəlməyəcək – artıq
Amma mənə elə gəldi ki, portretdə mən onu tapmışam.
gözlərim çox iri, həm də həddən ziyadə
mavi alınıb. Sanki məndə olan hər şeyi İndi elə mən də onu tapmışdım. Artıq
gözlərimdə cəmləmişdi. bilirdim ki, Portağal Qız kimdir. Әslində
mən bunu dərhal başa düşməliydim –
Gecə uzanıb Verunikaya məzəli adının Verunika olduğunu bilən kimi...
əhvalatlar danışırdım: dörd bacısı, iki
qardaşı və iti olan xəstə keşiş qızından; Bu yerə çatanda anam yenə qapını
Qrenlandiya buzlağına xizəklə yürüş- döydü: «Saat on birdir, Georq. Süfrə
dən; səkkizköpəkli qoşqu və on kilo açmışıq. Sən hələ qurtarmamısan?»
portağaldan; BMT-nin Portağal seksi-
yasının məxfi agenti olan və təhlükəli Cavabım təntənəli oldu: «Hörmətli
portağal virusuna qarşı rəşadətlə Portağal Qız, mən sənin barəndə düşü-
mübarizə aparan diribaş qızdan... Mən nürəm. Bir az da gözləyə bilərsənmi?»
uşaq bağçasında işləyən və bir-birinin
eyni olan otuz altı portağal almaq üçün Təbii ki, anamın üzünü görmürdüm,
hər gün bazara yollanan qız haqqında amma qapının o üzündə necə kiridiyini
bildiklərimin hamısını danışdım. İqti- hiss edib dedim: «Həyatda hərdən
sadiyyat və İstehsalın Təşkili İnstitu- gözləməyi də bacarmaq lazımdır».
tunun yüzlərlə tələbəsi üçün portağal
jelesi hazırlayan gənc qızı da unut- Heç bir cavab eşitməyib, nəqərat kimi
madım, çoxlarının eybəcər saydığı bu uzatdım: «Oğlanla qız yaşayırdı ikilikdə...»
tələbələrdən birinə ərə getmiş və ondan
uşaq doğmuş on doqquz yaşlı xanımın Qapı arxasında hələ də sakitlik idi.
həyatından geniş bəhs etdim. Bir də Amma tezliklə anamın qapıya qısıldığını
Afrikadakı xəstə uşaqlara gizli yolla eşitdim. O, pəsdən oxuyurdu: «Öz nağıllar
portağal və dərman göndərən cəsur, dünyasının səltənətində…»
fədakar qızdan danışdım.
Ardını oxuya bilmədi, ağladı. Astadan
Verunika da məndən geri qalmadı: ağlayırdı.
Hümleveyendə və İrisveyendə keçən
uşaqlıq xatirələrindən bir neçə epizod Bağlı qapının arxasından pıçıldadım:
söylədi. Onların, demək olar, çoxunu «Onlar bütün günü öz nağıl dünyalarında
unutmuşdum, amma o danışdıqca ya- oynamaq istəyirdilər…»
dıma düşürdü.
Anam ağır-ağır nəfəs alıb, sonra içini
Səhər biz yuxudan ayılanda günəş çəkib soruşdu: «Doğrudanmı o... bunu
çoxdan qalxmışdı. Birinci Verunika da yazıb?»
oyanmışdı; məni oyadarkən hansı his-
slər keçirdiyimi heç vaxt unutmaram. «Hə, yazıb».
Dinmədi, amma dəstəyin tərpənişindən
bilirdim ki, getməyib, qapıya qısılıb dayanıb.
«Bir azdan gəlirəm, ana, – pıçıldadım. –
Cəmisi on beş səhifəm qalıb».