Page 20 - "Xəzər" 2017
P. 20
Yenə susurdu, yəqin, danışa bilmirdi. və tozdan yaranmış bulud deyil, Kəh-
Sözlərimin nə ilə nəticələnə biləcəyini kəşana daxil olmayan (ondan kənarda)
ağlıma gətirməmişdim. müstəqil qalaktikadır. Bu kəşf, yəni Süd
Yazıq Yorgen, fikirləşdim. Bu dəfə ona Yolunun saysız-hesabsız qalaktikalardan
ikincidərəcəli rolla kifayətlənmək lazım tək biri olması, astronomların kosmosla
gələcək. Miriam yatırdı. Hazırda söhbət bağlı baxışlarının altını üstünə çevirdi.
mənim doğma atamdan, anamdan və Habbl 1929-cu ildə təsdiqləmişdi ki,
özümdən gedirdi. Onda hamımız Hüm- qalaktika Süd Yolundan nə qədər uzaq
leveyendəki evdə yaşayan balaca bir ailə dayanırsa, bir o qədər sürətlə hərəkət
idik. Qonaq otağında isə bizi, həmin evi etməlidir. Astronomun bu ən vacib kəşfi
çoxdan tikmiş babamla nənəm gözləyirdi. bizim Big Bang, yaxud Böyük Partlayış
Yorgen bizdə yalnız qonaq kimi olurdu. adlandırdığımız nəzəriyyənin əsasını təşkil
Oxuduqlarım barədə yaxşı-yaxşı edir. Artıq, demək olar, bütün astronom-
fikirləşmişdim. Vacib olan nələrsə artıq ların bölüşdüyü həmin nəzəriyyəyə görə,
aydınlaşmışdı. Atam heç də məni gic bizim Kainat 14 milyard il qabaq baş ver-
yerinə, uşaq yerinə qoymurdu. O, Portağal miş nəhəng partlayışın nəticəsində yara-
20 Qız haqqındakı hekayəni özündən qu- nıb. Yəni çoxdan, lap çoxdan.
raşdırmamışdı. Ola bilsin, hamısını demirdi, Әgər kosmosun tarixində baş verən
2017 ancaq dedikləri həqiqət idi.
bütün hadisələri bir sutkanın şərti sxeminə
Portağal ağacı təsvir olunmuş rəsmi yerləşdirsək, onda, belə demək olar ki,
nəsə xatırlamırdım, onu hollda haçansa Yer kürəsi axşamüstü yaranıb, dinozavrlar
gördüyümü heç cür yada sala bilmirdim. gecəyarısına az qalmış peyda olub, bə-
Evimizin divarlarından anamın çəkdiyi şəriyyət isə yalnız son iki saniyədə.
başqa şəkillər asılmışdı. Bağımızdakı
yasəmən və albalı akvarelləri. Sən mənim hekayətimi oxuyursan-
Anamla çox şeylər barəsində danışmaq mı, Georq? Bax indicə səni bağçaya
istəyirdim. Ya da gərək özüm çardaqda ötürüb, yenə kompüterin arxasında
eşələnəm. Amma anamın uşaq vaxtı oturmuşam. Bu gün bazar ertəsidir.
İrisveyendə yaşadığını çoxdan bilirdim. Nəsə kefsiz idin. Hərarətini ölçdüm,
Yusteyn Qorder. Portağal Qız Hətta bir dəfə həmin evdə olmuşdum da qızdırman yox idi. Boğazın, qulağın –
– poçt qutumuza səhvən düşmüş mək- hamısı qaydasındadır, limfa vəzilərini
tubu ünvanına çatdırmaq üçün. yoxladım, heç nə tapmadım. Yəqin,
Bəlkə, atamın yazdıqlarını axıra kimi sadəcə soyuqlamısan, ola bilsin, isti-
oxuyanda portağal rəsmləri barədə daha rahət günlərində bir az yorulmusan.
çox şey öyrənəcəm? Bir şey də maraqlıydı: Hətta o da ürəyimdən keçir ki, naxoş-
atam Habbl teleskopu barədə yenə nəsə layıb bütün gün mənimlə bir yerdə
yazacaqdımı? olasan. Amma mənə hələ yazmaq da
Bu teleskop Kainatın genişləndiyini lazımdır axı.
sübuta yetirən astronomun – Edvin Pauel İstirahət günlərini Fellstölendə
Habblın şərəfinə belə adlandırılıb. Әvvəlcə keçirtdik. Şənbə günü səhər tezdən
Habbl kəşf etmişdi ki, Andromed duman- anan köhnə süd bidonunu götürüb
lığı – yalnız bizim qalaktikadakı qazdan bayıra cumdu, dörd kilo sarı böyür-
Sözlərimin nə ilə nəticələnə biləcəyini kəşana daxil olmayan (ondan kənarda)
ağlıma gətirməmişdim. müstəqil qalaktikadır. Bu kəşf, yəni Süd
Yazıq Yorgen, fikirləşdim. Bu dəfə ona Yolunun saysız-hesabsız qalaktikalardan
ikincidərəcəli rolla kifayətlənmək lazım tək biri olması, astronomların kosmosla
gələcək. Miriam yatırdı. Hazırda söhbət bağlı baxışlarının altını üstünə çevirdi.
mənim doğma atamdan, anamdan və Habbl 1929-cu ildə təsdiqləmişdi ki,
özümdən gedirdi. Onda hamımız Hüm- qalaktika Süd Yolundan nə qədər uzaq
leveyendəki evdə yaşayan balaca bir ailə dayanırsa, bir o qədər sürətlə hərəkət
idik. Qonaq otağında isə bizi, həmin evi etməlidir. Astronomun bu ən vacib kəşfi
çoxdan tikmiş babamla nənəm gözləyirdi. bizim Big Bang, yaxud Böyük Partlayış
Yorgen bizdə yalnız qonaq kimi olurdu. adlandırdığımız nəzəriyyənin əsasını təşkil
Oxuduqlarım barədə yaxşı-yaxşı edir. Artıq, demək olar, bütün astronom-
fikirləşmişdim. Vacib olan nələrsə artıq ların bölüşdüyü həmin nəzəriyyəyə görə,
aydınlaşmışdı. Atam heç də məni gic bizim Kainat 14 milyard il qabaq baş ver-
yerinə, uşaq yerinə qoymurdu. O, Portağal miş nəhəng partlayışın nəticəsində yara-
20 Qız haqqındakı hekayəni özündən qu- nıb. Yəni çoxdan, lap çoxdan.
raşdırmamışdı. Ola bilsin, hamısını demirdi, Әgər kosmosun tarixində baş verən
2017 ancaq dedikləri həqiqət idi.
bütün hadisələri bir sutkanın şərti sxeminə
Portağal ağacı təsvir olunmuş rəsmi yerləşdirsək, onda, belə demək olar ki,
nəsə xatırlamırdım, onu hollda haçansa Yer kürəsi axşamüstü yaranıb, dinozavrlar
gördüyümü heç cür yada sala bilmirdim. gecəyarısına az qalmış peyda olub, bə-
Evimizin divarlarından anamın çəkdiyi şəriyyət isə yalnız son iki saniyədə.
başqa şəkillər asılmışdı. Bağımızdakı
yasəmən və albalı akvarelləri. Sən mənim hekayətimi oxuyursan-
Anamla çox şeylər barəsində danışmaq mı, Georq? Bax indicə səni bağçaya
istəyirdim. Ya da gərək özüm çardaqda ötürüb, yenə kompüterin arxasında
eşələnəm. Amma anamın uşaq vaxtı oturmuşam. Bu gün bazar ertəsidir.
İrisveyendə yaşadığını çoxdan bilirdim. Nəsə kefsiz idin. Hərarətini ölçdüm,
Yusteyn Qorder. Portağal Qız Hətta bir dəfə həmin evdə olmuşdum da qızdırman yox idi. Boğazın, qulağın –
– poçt qutumuza səhvən düşmüş mək- hamısı qaydasındadır, limfa vəzilərini
tubu ünvanına çatdırmaq üçün. yoxladım, heç nə tapmadım. Yəqin,
Bəlkə, atamın yazdıqlarını axıra kimi sadəcə soyuqlamısan, ola bilsin, isti-
oxuyanda portağal rəsmləri barədə daha rahət günlərində bir az yorulmusan.
çox şey öyrənəcəm? Bir şey də maraqlıydı: Hətta o da ürəyimdən keçir ki, naxoş-
atam Habbl teleskopu barədə yenə nəsə layıb bütün gün mənimlə bir yerdə
yazacaqdımı? olasan. Amma mənə hələ yazmaq da
Bu teleskop Kainatın genişləndiyini lazımdır axı.
sübuta yetirən astronomun – Edvin Pauel İstirahət günlərini Fellstölendə
Habblın şərəfinə belə adlandırılıb. Әvvəlcə keçirtdik. Şənbə günü səhər tezdən
Habbl kəşf etmişdi ki, Andromed duman- anan köhnə süd bidonunu götürüb
lığı – yalnız bizim qalaktikadakı qazdan bayıra cumdu, dörd kilo sarı böyür-