Page 158 - "Xəzər" 2017
P. 158
– Yox, mən yox... – İki yüz on... Nəfə- kim, heç vaxt səni mənim qədər sevə bil-
sim təngiyirdi. – İnsan öz-özünü öldürə məz. Әziz Miriyamım, səni lap dəli kimi
bilməz. sevirəm...»
– Niyə ki? Axşam həbs düşərgəsində yəhudi lent-
– Bu, günahdır! ləri paylayırdılar. Sonra hər gün eyni şey.
– Sən belə şeylərə inanırsan? Bizim getto hələ heç vaxt belə bəlaya
– Necə şeylərə? düşməmişdi. Minlərlə insan sinələrində
– Tanrıya! lövhə vağzala tərəf gedirdi.
İki yüz yeddi... İlahi, əgər ordadırsa, Bu arada mən hər gün üç böyük çömçə
qoy çıxsın. Təki onu görüm. Söhbət et- süd – necə deyərlər, hər gün üç böyük
məsə də olar, barı bircə dəfə üzümə çömçə sevgi və ümid payımı alırdım. Öz
gülümsəsin. otağıma qayıdıb, bir-bir yaxın-uzaqtanış-
– Ona inanırsan? larım üçün dua edirdim, lakin Miriyamla
– Bilmirəm. Amma hamı deyir ki, əgər bağlı dualarım xüsusi idi. Tanrıya dua
O olsaydı, bu qədər müsibətlər başımıza edirdim ki, ona mərhəmət etsin, canını
gəlməzdi. almasın, həmçinin bütün tutulan dostla-
– Bəs sən belə düşünmürsən? rım azadlığa buraxılsın. Mətbəxdəki aş-
158 – Miriyam, bəlkə, bu, bir cəzadır? pazı, çörəkpaylayan kişini vəbir çox baş-
2017 – Nəyincəzası? qalarınıgözümü açandan tanıyırdım.
– Bunu yalnız O bilir. Dəhliz, həyət sakitliyə qərq olmuşdu,
İki yüz dörd... Birdən dayandım, qutu- küçələr boşalmış, şəhər tamamilə ölmüşdü.
nu sol əlimdən sağ əlimə ötürdüm. Bey- Axırda aparılanların içində atamın xalası
nimdə qorxunc fikirlər dolaşırdı – görə- qızı – bapbalaca Silva xala və onun ər-
sən, onu əldən buraxsam, neylərəm? zaq anbarında işləyən əri də vardı. Toyla-
Bu, məni çox incidərdi. Həm də özümü rının üç həftəsi də tamam olmamışdı, bu
elə göstərərdim ki, guya yerə tökülmüş gediş isə, yəqin ki, çox arzuladıqları toy
nələrisə yığıram. Beləcə düz yarım saat gəzintisi idi. Atamın «sevib əzab çəkmək
dizi üstə dura bilərdim. Miriyam, xahiş saxta xoşbəxtlikdən üstündür» sözünü
edirəm, üzə çıx, görün! Kaş səni görə bi- xatırlayırdım. Bu sözlərin mənası mənə
ləydim. Başqa heç nə. And içirəm, bun- hələ indi-indi çatırdı. Daha heç kəsi apar-
dan artıq heç nə istəmirəm. mağa gəlmirdilər, ikimiz də qalmışdıq
Sabahısı gün məndən kasanı alanda, düşərgədə!.. Bu, bir işarə idi. Artıq tə-
deyəsən, üzümə dünənki kimi gülümsə- rəddüd etməyəcəm, axır ki, qərara gəl-
mədi. Dəhşətə gəlmişdim. Bəlkə, məni mişdim. O çətin günlərdə sevgidən danı-
İvan Klima. Miriyam daha sevmir? Әgər cürətsizəmsə, niyə şa bilməzdim, yaraşmazdı. Amma indi
məni sevməlidi axı? O, qız ola-ola öz danışa bilərdim, danışmalıydım. Daha
sevgisini bildirdi, əvəzində mən nə et- boş-boşuna qapılarının önündən keçə bil-
dim? məzdim, özü ilə kasamı qaytaranda da-
Yenə bir, iki, üç çömçə süd... Yenə nışacam.
üzümə baxan gözlərdəki xoş təbəss- – Miriyam, nə olar,gəl bu gün axşam
üm...Kasamı geri verəndə içimdən: «Sə- altıda, arxa qapı tərəfdə – keçiddə səni
ni necə də sevirəm», – demək istəyi keç- gözləyəcəm.
di. İstədim söyləyəm ki, «mənim ilahi Af- – Yox!
roditam, sadəcə deməyə utanıram, heç – Xahiş edirəm, gəl, nə olar?!
sim təngiyirdi. – İnsan öz-özünü öldürə məz. Әziz Miriyamım, səni lap dəli kimi
bilməz. sevirəm...»
– Niyə ki? Axşam həbs düşərgəsində yəhudi lent-
– Bu, günahdır! ləri paylayırdılar. Sonra hər gün eyni şey.
– Sən belə şeylərə inanırsan? Bizim getto hələ heç vaxt belə bəlaya
– Necə şeylərə? düşməmişdi. Minlərlə insan sinələrində
– Tanrıya! lövhə vağzala tərəf gedirdi.
İki yüz yeddi... İlahi, əgər ordadırsa, Bu arada mən hər gün üç böyük çömçə
qoy çıxsın. Təki onu görüm. Söhbət et- süd – necə deyərlər, hər gün üç böyük
məsə də olar, barı bircə dəfə üzümə çömçə sevgi və ümid payımı alırdım. Öz
gülümsəsin. otağıma qayıdıb, bir-bir yaxın-uzaqtanış-
– Ona inanırsan? larım üçün dua edirdim, lakin Miriyamla
– Bilmirəm. Amma hamı deyir ki, əgər bağlı dualarım xüsusi idi. Tanrıya dua
O olsaydı, bu qədər müsibətlər başımıza edirdim ki, ona mərhəmət etsin, canını
gəlməzdi. almasın, həmçinin bütün tutulan dostla-
– Bəs sən belə düşünmürsən? rım azadlığa buraxılsın. Mətbəxdəki aş-
158 – Miriyam, bəlkə, bu, bir cəzadır? pazı, çörəkpaylayan kişini vəbir çox baş-
2017 – Nəyincəzası? qalarınıgözümü açandan tanıyırdım.
– Bunu yalnız O bilir. Dəhliz, həyət sakitliyə qərq olmuşdu,
İki yüz dörd... Birdən dayandım, qutu- küçələr boşalmış, şəhər tamamilə ölmüşdü.
nu sol əlimdən sağ əlimə ötürdüm. Bey- Axırda aparılanların içində atamın xalası
nimdə qorxunc fikirlər dolaşırdı – görə- qızı – bapbalaca Silva xala və onun ər-
sən, onu əldən buraxsam, neylərəm? zaq anbarında işləyən əri də vardı. Toyla-
Bu, məni çox incidərdi. Həm də özümü rının üç həftəsi də tamam olmamışdı, bu
elə göstərərdim ki, guya yerə tökülmüş gediş isə, yəqin ki, çox arzuladıqları toy
nələrisə yığıram. Beləcə düz yarım saat gəzintisi idi. Atamın «sevib əzab çəkmək
dizi üstə dura bilərdim. Miriyam, xahiş saxta xoşbəxtlikdən üstündür» sözünü
edirəm, üzə çıx, görün! Kaş səni görə bi- xatırlayırdım. Bu sözlərin mənası mənə
ləydim. Başqa heç nə. And içirəm, bun- hələ indi-indi çatırdı. Daha heç kəsi apar-
dan artıq heç nə istəmirəm. mağa gəlmirdilər, ikimiz də qalmışdıq
Sabahısı gün məndən kasanı alanda, düşərgədə!.. Bu, bir işarə idi. Artıq tə-
deyəsən, üzümə dünənki kimi gülümsə- rəddüd etməyəcəm, axır ki, qərara gəl-
mədi. Dəhşətə gəlmişdim. Bəlkə, məni mişdim. O çətin günlərdə sevgidən danı-
İvan Klima. Miriyam daha sevmir? Әgər cürətsizəmsə, niyə şa bilməzdim, yaraşmazdı. Amma indi
məni sevməlidi axı? O, qız ola-ola öz danışa bilərdim, danışmalıydım. Daha
sevgisini bildirdi, əvəzində mən nə et- boş-boşuna qapılarının önündən keçə bil-
dim? məzdim, özü ilə kasamı qaytaranda da-
Yenə bir, iki, üç çömçə süd... Yenə nışacam.
üzümə baxan gözlərdəki xoş təbəss- – Miriyam, nə olar,gəl bu gün axşam
üm...Kasamı geri verəndə içimdən: «Sə- altıda, arxa qapı tərəfdə – keçiddə səni
ni necə də sevirəm», – demək istəyi keç- gözləyəcəm.
di. İstədim söyləyəm ki, «mənim ilahi Af- – Yox!
roditam, sadəcə deməyə utanıram, heç – Xahiş edirəm, gəl, nə olar?!