Page 177 - "Xəzər"
P. 177
deyəsən, təhqiqatını bitirdi. Ona gəldi və Dədə Oçuzun kilsədən çıxıb 177
hər şey aydın idi... onu öldürməsini gözləmək əvəzinə, 2015
Belqradın dar küçələriylə var gücüylə
Səhəri gün türk qoşunları Belqrada qaçmağa başladı. Arxasında at Milorad Paviç. Küləyin astar üzü
daxil olanda Dədə Oçuz qala divarını ayaqlarının tappıltısını eşitdi. Geri
yarıb Sava yaxınlığındakı şəhər dönüb baxmağa vaxtı yox idi. Bilmirdi
qapılarından ilk girənlərin biri oldu: onu izləyən Dədə Oçuzdu, ya başqası.
Rujitsa kilsəsinə hamıdan əvvəl çatmaq Ayaq səsləri ilə yanaşı, burnuna
istəyirdi. dəhşətli üfunət qoxusu gəldi, başa
düşdü ki, başını, döyüşdə qorxusundan
“Hər kəs öz ölümünü uyğun bir za- şalvarını batırmış adi bir atlı kəsəcək.
mana kimi özü ilə daşıyır”, – atını Qoxu getdikcə kəskinləşirdi, bu isə o
çapa-çapa fikirləşir, ehtiyat eləyirdi ki, demək idi ki, ölüm addım-addım
birdən kimsə onu qabaqlayar. Nizəsini yaxınlaşır. Aşağı, Savaya enən pillələrin
kilsənin açar deşiyinə, tuşlayıb atdı – qarşısında bir anlıq dayandı, iki tale
nizə açar deşiyindən girib, o yandan arasında tərəddüd etdi. Son anda
çıxdı, qapı cırıltı ilə açıldı. Dörd bir aşağıya doğru sürətlə enməyə başladı.
yandan kilsəni mühasirəyə alan Evlərin mişar kimi diş-diş olan axşam
əsgərlərin qaladıqları ocaq üz-gözlərini kölgələrini tapdalaya-tapdalaya qaçırdı.
qarsdı. Dədə Oçuz kilsəyə girdi. O, Pillələrin qarşısında dırnaq səsləri
atından enmədən qılıncının ucuyla qəfildən kəsildi, Leandr atlıdan və onun
Müqəddəs Məryəm Ana ikonasının qılıncından canını qurtarıb öz kilsəsinə
gözlərini deşir, dil-dodağını parçalaya- tərəf qaçdı. Kilsə ona yad görsəndi və
parçalaya qılıncın tiyəsinə bulaşmış Leandr özünü qəribə hiss elədi; ona
şəfalı rəngi yalayır və inanırdı ki, elə gəlirdi ki, bığları kirpiklərinə birləşib
möcüzə nəticəsində gözü açılacaq, görməsinə mane olur. Axır ki, gizlənmək
görmə qabiliyyəti bərpa olunacaq. ona qismət oldu. 1739-cu il aprelin
22-si olduğunu bilirdi. Amma Belqrad
Bütün bu müddət ərzində Leandr yaxınlığındakı hər iki qalanın minalandı-
kilsənin qarşısında dayanmışdı; onu ğından xəbərsizdi.
burda qoymuşdilar. Saçlarından bilmək
olurdu ki, indicə öləcək. O, şəhərdə Belə danışırlar ki, partlayışdan bir
hərəkətsiz halda dayanmış yeganə az əvvəl xoruzların ikisi də eyni saatı
adam idi. Әtrafda hər şey dalğa-dalğa və eyni küləyi göstərib. Birinci və so-
əriyib gedirdi. Gözünün üstündəki nuncu dəfə – eyni saatı və eyni küləyi.
damar əvvəllər olduğu kimi, zamanın Dəhşətli partlayışdan hər iki qala göyə
qarşısıalınmaz sürətində atır, qaşları sovrulanda və Leandrın bədəni alov
isə uçuşqabağı qanadlarını hamarlayan dillərinin arasında yoxa çıxanda, saat
kəpənək kimi saatları sayırdı. Və birdən on ikidən beş dəqiqə ötmüşdü.
anladı ki, onun zamanı donub. Qaşları
tərpənmirdi; Leandr birtəhər özünə
hər şey aydın idi... onu öldürməsini gözləmək əvəzinə, 2015
Belqradın dar küçələriylə var gücüylə
Səhəri gün türk qoşunları Belqrada qaçmağa başladı. Arxasında at Milorad Paviç. Küləyin astar üzü
daxil olanda Dədə Oçuz qala divarını ayaqlarının tappıltısını eşitdi. Geri
yarıb Sava yaxınlığındakı şəhər dönüb baxmağa vaxtı yox idi. Bilmirdi
qapılarından ilk girənlərin biri oldu: onu izləyən Dədə Oçuzdu, ya başqası.
Rujitsa kilsəsinə hamıdan əvvəl çatmaq Ayaq səsləri ilə yanaşı, burnuna
istəyirdi. dəhşətli üfunət qoxusu gəldi, başa
düşdü ki, başını, döyüşdə qorxusundan
“Hər kəs öz ölümünü uyğun bir za- şalvarını batırmış adi bir atlı kəsəcək.
mana kimi özü ilə daşıyır”, – atını Qoxu getdikcə kəskinləşirdi, bu isə o
çapa-çapa fikirləşir, ehtiyat eləyirdi ki, demək idi ki, ölüm addım-addım
birdən kimsə onu qabaqlayar. Nizəsini yaxınlaşır. Aşağı, Savaya enən pillələrin
kilsənin açar deşiyinə, tuşlayıb atdı – qarşısında bir anlıq dayandı, iki tale
nizə açar deşiyindən girib, o yandan arasında tərəddüd etdi. Son anda
çıxdı, qapı cırıltı ilə açıldı. Dörd bir aşağıya doğru sürətlə enməyə başladı.
yandan kilsəni mühasirəyə alan Evlərin mişar kimi diş-diş olan axşam
əsgərlərin qaladıqları ocaq üz-gözlərini kölgələrini tapdalaya-tapdalaya qaçırdı.
qarsdı. Dədə Oçuz kilsəyə girdi. O, Pillələrin qarşısında dırnaq səsləri
atından enmədən qılıncının ucuyla qəfildən kəsildi, Leandr atlıdan və onun
Müqəddəs Məryəm Ana ikonasının qılıncından canını qurtarıb öz kilsəsinə
gözlərini deşir, dil-dodağını parçalaya- tərəf qaçdı. Kilsə ona yad görsəndi və
parçalaya qılıncın tiyəsinə bulaşmış Leandr özünü qəribə hiss elədi; ona
şəfalı rəngi yalayır və inanırdı ki, elə gəlirdi ki, bığları kirpiklərinə birləşib
möcüzə nəticəsində gözü açılacaq, görməsinə mane olur. Axır ki, gizlənmək
görmə qabiliyyəti bərpa olunacaq. ona qismət oldu. 1739-cu il aprelin
22-si olduğunu bilirdi. Amma Belqrad
Bütün bu müddət ərzində Leandr yaxınlığındakı hər iki qalanın minalandı-
kilsənin qarşısında dayanmışdı; onu ğından xəbərsizdi.
burda qoymuşdilar. Saçlarından bilmək
olurdu ki, indicə öləcək. O, şəhərdə Belə danışırlar ki, partlayışdan bir
hərəkətsiz halda dayanmış yeganə az əvvəl xoruzların ikisi də eyni saatı
adam idi. Әtrafda hər şey dalğa-dalğa və eyni küləyi göstərib. Birinci və so-
əriyib gedirdi. Gözünün üstündəki nuncu dəfə – eyni saatı və eyni küləyi.
damar əvvəllər olduğu kimi, zamanın Dəhşətli partlayışdan hər iki qala göyə
qarşısıalınmaz sürətində atır, qaşları sovrulanda və Leandrın bədəni alov
isə uçuşqabağı qanadlarını hamarlayan dillərinin arasında yoxa çıxanda, saat
kəpənək kimi saatları sayırdı. Və birdən on ikidən beş dəqiqə ötmüşdü.
anladı ki, onun zamanı donub. Qaşları
tərpənmirdi; Leandr birtəhər özünə