Page 158 - "Xəzər"
P. 158
həm də serblərin sürətlə möhkəmləndiyi qərq olmuş Belqrada tərəf çevirdiklərini
Belqradda şəhər rəisinin ilin günləri müşahidə edə bildi. Daha sonda quş
qədər pəncərəsi olan qərargahının sürətlə havaya qalxıb səmaya baş
üstündə bir-birinə bərkidilmiş çoxlu vurdu, elə bil Leandrın tora salınmış
saat vardı. Yeni dükanlar, ağzınacan təki uzandığı bu dünyanın astar üzünü
malla dolu idi; kilsələrin üstündə bütün səmaya tikmək istədi. Çünki təkcə
dinlərə aid xaçlar parıldayırdı. Gözəl şəhər qapılarını açmaq yetərdi ki, türk
çəpəri olan həyətlər Savanın hər iki süvari dəstəsi və əliqılınclı kəllə ovçuları
sahilindən bülbülləri qoynuna səsləyirdi, şəhərə girsin, bir ləhzədə bu xəzinəni
bağçaların yanından isə cəmi iki-üç də keçib gəldikləri yerlərin gününə
küçəni tutan leysandan qaçıb qurtul- qoysunlar; hər yanı uçurub dağıtsınlar,
mağa çalışan arabalar keçirdi. Sonra tüstüyə qərq etsinlər. Leandr bilmirdi,
yenə gözünə balaca bulud topası, bir heç təsəvvür də eləmirdi ki, o, Belqrad
az qamış və Savanın üzərindən keçib qalasının üzərində oturub və bir neçə
Dunay üzərindəki qatı dumana qarışan ildən sonra yerli-dibli yoxa çıxacaq,
158 duman göründü. Digər tərəfdə günəşin izi-tozu da qalmayacaq bu şəhərə
2015 meşəyə çəpinə düşən şüaları parıldadı tamaşa edən sonuncu adamdır.
və Leandr buxar qalxan meşənin Həmin ilin oktyabrında atası rusların
qoxusunu hiss etdi. Yenə baxışları gəlişinə baxmaq üçün Leandrı da
şəhərin üzərinə qayıtdı: fəhlələrin özüylə apardı. Leandr elə bilirdi ki,
Dubrovnitsa kilsəsində işlərini bitirdik- çəkməli, nizəli atlılar görəcək. Amma
lərini gördü – dülgər baltanı hərlədib ordu əvəzinə üç at qoşulmuş xizək
ağaca vururdu, amma səs dülgər gördü. Orda kürkə bürünmüş bircə
baltanı yuxarı qaldırandan sonra çıxırdı. nəfər oturmuşdu. Yad adam burun
Yəni quş səslə səsin mənbəyi arasında dəliklərinə reyhan zoğu soxmuşdu. O,
uça bilərdi. Sonra Leandr, küləyin quşu xizəkdən düşən kimi birbaşa mitropolitin
Milorad Paviç. Küləyin astar üzü uçduğu istiqamətdən sapdırıb necə evinə yollandı, əlində sandıq və ikona
hirsləndirdiyini gördü. Quşdan aşağıda tutmuş yol yoldaşı da dalınca getdi.
isə zəng çalındı, amma səsi çox gec Başqa kimsə yox idi.
gəldi, elə bil dəmir saplağından qırılan – Bu sənin müəllimin olacaq, –
bir meyvə idi. O, quşla bərabər çaydan atası Leandra dedi. – Sənə yazmağı
keçən həmin səsin necə titrədiyini və öyrədəcək. Әmr edib ki, Zəbur surəsini
qulaqlarını Savanın o tayına şəkləmiş oxumağı bacaranların hamısını bura
Avstriya ordusunun atları ilə necə çağırsınlar. Narahat olma, səndən
görüşdüyünü gördü. Sonra bulud başqa da savadsızlar var, müharibə
kölgəsinə oxşayan zəng səsinin Zemun çoxlarının həyatını məhv edib. Onlar
yolunda bir dəstə çobana necə müəllimdən yaşca çox da kiçik deyillər.
yetişdiyini, çobanlarınsa onu görən Bir şeyi yadında saxla: savadlı adam
kimi balaca başlarını yana – sakitliyə kitaba baxır, alim müdrik adama; müdrik
Belqradda şəhər rəisinin ilin günləri müşahidə edə bildi. Daha sonda quş
qədər pəncərəsi olan qərargahının sürətlə havaya qalxıb səmaya baş
üstündə bir-birinə bərkidilmiş çoxlu vurdu, elə bil Leandrın tora salınmış
saat vardı. Yeni dükanlar, ağzınacan təki uzandığı bu dünyanın astar üzünü
malla dolu idi; kilsələrin üstündə bütün səmaya tikmək istədi. Çünki təkcə
dinlərə aid xaçlar parıldayırdı. Gözəl şəhər qapılarını açmaq yetərdi ki, türk
çəpəri olan həyətlər Savanın hər iki süvari dəstəsi və əliqılınclı kəllə ovçuları
sahilindən bülbülləri qoynuna səsləyirdi, şəhərə girsin, bir ləhzədə bu xəzinəni
bağçaların yanından isə cəmi iki-üç də keçib gəldikləri yerlərin gününə
küçəni tutan leysandan qaçıb qurtul- qoysunlar; hər yanı uçurub dağıtsınlar,
mağa çalışan arabalar keçirdi. Sonra tüstüyə qərq etsinlər. Leandr bilmirdi,
yenə gözünə balaca bulud topası, bir heç təsəvvür də eləmirdi ki, o, Belqrad
az qamış və Savanın üzərindən keçib qalasının üzərində oturub və bir neçə
Dunay üzərindəki qatı dumana qarışan ildən sonra yerli-dibli yoxa çıxacaq,
158 duman göründü. Digər tərəfdə günəşin izi-tozu da qalmayacaq bu şəhərə
2015 meşəyə çəpinə düşən şüaları parıldadı tamaşa edən sonuncu adamdır.
və Leandr buxar qalxan meşənin Həmin ilin oktyabrında atası rusların
qoxusunu hiss etdi. Yenə baxışları gəlişinə baxmaq üçün Leandrı da
şəhərin üzərinə qayıtdı: fəhlələrin özüylə apardı. Leandr elə bilirdi ki,
Dubrovnitsa kilsəsində işlərini bitirdik- çəkməli, nizəli atlılar görəcək. Amma
lərini gördü – dülgər baltanı hərlədib ordu əvəzinə üç at qoşulmuş xizək
ağaca vururdu, amma səs dülgər gördü. Orda kürkə bürünmüş bircə
baltanı yuxarı qaldırandan sonra çıxırdı. nəfər oturmuşdu. Yad adam burun
Yəni quş səslə səsin mənbəyi arasında dəliklərinə reyhan zoğu soxmuşdu. O,
uça bilərdi. Sonra Leandr, küləyin quşu xizəkdən düşən kimi birbaşa mitropolitin
Milorad Paviç. Küləyin astar üzü uçduğu istiqamətdən sapdırıb necə evinə yollandı, əlində sandıq və ikona
hirsləndirdiyini gördü. Quşdan aşağıda tutmuş yol yoldaşı da dalınca getdi.
isə zəng çalındı, amma səsi çox gec Başqa kimsə yox idi.
gəldi, elə bil dəmir saplağından qırılan – Bu sənin müəllimin olacaq, –
bir meyvə idi. O, quşla bərabər çaydan atası Leandra dedi. – Sənə yazmağı
keçən həmin səsin necə titrədiyini və öyrədəcək. Әmr edib ki, Zəbur surəsini
qulaqlarını Savanın o tayına şəkləmiş oxumağı bacaranların hamısını bura
Avstriya ordusunun atları ilə necə çağırsınlar. Narahat olma, səndən
görüşdüyünü gördü. Sonra bulud başqa da savadsızlar var, müharibə
kölgəsinə oxşayan zəng səsinin Zemun çoxlarının həyatını məhv edib. Onlar
yolunda bir dəstə çobana necə müəllimdən yaşca çox da kiçik deyillər.
yetişdiyini, çobanlarınsa onu görən Bir şeyi yadında saxla: savadlı adam
kimi balaca başlarını yana – sakitliyə kitaba baxır, alim müdrik adama; müdrik