Page 78 - "Xəzər"

Yüz ildən sonra Gəncə adını kim yadında xəyal yox, tamam real bir istəkdir – Osmanlı

saxlayacaq? Tarixçilərdən başqa heç kim. daha əvvəlki Osmanlı deyil, o, zəifləyib

Gəncə xanlığı isə birdəfəlik ləğv olundu və XIX əsr onun tarixinin son dövrüdür –

və Rusiyanın əyalətinə çevrildi – qoy buna mənim şübhəm yoxdur. Mən əminəm

başqa xanlar da bizimlə mübarizə aparmaq ki, hər bir insanın həyatda öz missiyası

xəyalına düşməyin sonunu görsünlər və olduğu kimi, Rusiyanın da bəşəriyyətin

fikirləşsinlər. gələcəyi ilə bağlı məhz belə bir nəhəng

Ancaq bütün bunlar mənim üçün missiyası var.

arzularımızın müqabilində az və cılız Ancaq biz bəzən gecikirik və buradakı

görünür, Kolya, mənim əziz dostum. Yadına “bəzən” sözünü mən təskinlik üçün yazıram.

gəlir, iki gənc podporuçik – sən və mən – Biz qraf Rostopçinin2 ideyalarını unutmuşuq:

gözəl xəyallar aləmində Konstantinopolun Türkiyəni parçalamaq, Rumınya, Bolqa-

küçələri ilə addımlayırdıq və Konstan- rıstan və Moldaviyanı Rusiyaya qatmaq,

tinopolu Osmanlı qəsbkarlardan biz azad Yunanıstan isə bizim protektoratımız altında

etmişdik?! Biz – rus ordusu! Çox təəssüflər müstəqil respublika olsun.

ki, bu qədər illər keçdikdən sonra da biz Mən, deyəsən, uzaqlara gedirəm, an-

78 Konstantinopolun küçələri ilə yalnız xəyallar caq bu gün Bonapart Avropanı qazan

aləmində addımlaya bilərik. kimi qaynadır və Rusiyanın bu ideyaları
2016 Sən bilirsən ki, mərhum generalis- həyata keçirməsi üçün münbit bir zəmin

simus1 Osmanlı imperiyasını məhv etmək var, sadəcə, bunun üçün iradə, cəsarət

üçün ətraflı plan hazırlamışdı və o plan və qəhrəmanlıq lazımdır, o iradə və cəsarət

yerinə yetirilsəydi, elə yalnız bunun savabı ki, əlahəzrət imperatorda var və o qəhrə-

bəşəriyyətin bütün gələcək tarixi boyu manlıq, cəsarət ki, həmişə rus soldatında

Rusiyaya şərəf gətirəcəkdi, çünki qaniçən olub və olacaq. Ancaq bizim məmurlar…

və murdar türklərin əsarətində olan xalqlar Belə bir fürsət bir də nə vaxt ələ

azadlığa çıxacaqdı. Aydın məsələdir ki, düşəcək? Bilmirəm… Təki olsun… Təki

Osmanlı imperiyası Cənubda bizim ən Yaradan bu fürsəti Rusiyadan əsirgəməsin.

təhlükəli rəqibimizdir və Aleksandr Vasil- Mən inanıram ki, əlahəzrət Rostopçini –

yeviç – Yaradan onun qəbrini nurla doldur- Rusiyanı və imperatoru sevən bu dövlət

sun – onlarla necə müharibə aparmağın adamını yenə iş başına gətirəcək.

da bütün gedişatını hazırlamışdı, ancaq Vətənimizin gələcəyi onun ideyalarının

təəssüf ki, bizim məmurlar bu planları həyata keçirilməsi ilə bağlıdır. Vaxt uçur

lazımi dərəcədə qiymətləndirə bilmədilər və yenicə başlamış bizim əsr eləcə bir

və onlar həyata keçirilmədi. Mən tez-tez sürətlə də sona çatacaq, XX əsr

Elçin. Baş bu barədə fikirləşirəm. Bütün imkanlardan başlayacaq və mən hər dəfə Yaradana

istifadə edərək, dünya xəritəsində İstanbulu dua edirəm ki, o zaman Alyaskadan tutmuş

yenidən Konstantinopol kimi bərpa etmək, İstanbulacan dünyanın ən böyük, ən

Rusiyanı daha da genişləndirərək Şərqi mədəni, ən qüdrətli dövləti olan Rusiya

Roma imperiyasını yaratmaq arzu və bizim ruhumuzu şad etsin.

1 generalissimus – А.В. Суворов нязярдя тутулур.
2 Rostopçin – Русийа дювлят хадими, император Павелин вахтында хариъи ишляр назири олмуш Ф.В. Растопчин нязярдя туту-
лур. Сонралар I Александр ону Москванын эенерал-губернатору тяйин етмишди вя о, 1812-ъи илдя Наполеон Москваны
аларкян, мяшщур “Москва йаньыны”нын тяшкилатчысы иди.