Page 75 - "Xəzər"
P. 75
*** Mən, deyəsən, lirikaya varmağa 75
başladım, ancaq, əziz dostum, bu, yalnız 2016
… Qoca qraf Arkadi Yevdokimoviç mənim içimdə yığılıb qalmış sakitlik
Razumovski həyəcandan titrəyən əlini ehtiyacının – o sakitliyin ki, heç vaxt bizə Elçin. Baş
yelləyə-yelləyə malikanənin darvazasından müyəssər olmayacaq – nəticəsi deyil.
çıxan karetanı yola salırdı və o kareta
markiza Natalya de Lafonjeni oğlu və əri Bu gün mənim həyatımın o az günlə-
ilə birlikdə uzaq Fransaya aparırdı. rindən biridir ki, sevinclə nəfəs alıram,
Kolya və bu böyük sevinci, əlbəttə, əlahəzrət
On altı yaşlı Mişel isə karetanın açıq imperatorla bölüşməyə tələsərək, ona təbrik
qapısından arxaya boylanaraq: “ – Hələlik, məktubu yazdım və ikinci məktubu da
baba!.. Hələlik!..” – deyirdi. sənə yazıram, səni də təbrik edirəm, çünki
yaxşı bilirəm ki, sən bizim doğma
Qoca qraf isə eləcə titrəyən əlini yel- vətənimizin – Böyük Rusiyanın maraqları
ləyə-yelləyə: “ – Əlvida!.. – pıçıldayırdı – ilə yaşayırsan və həmişə də belə olacaq.
Əlvida!..”
Bu gün nəhayət ki, ikiüzlü və satqın
14. İmeretiya çarı 2-ci Solomon Rusiya
təbəəliyini qəbul etməyə məcbur oldu,
KNYAZ P. D. SİSİANOVUN təntənəli surətdə and içdi və sazişi imzaladı
QRAF N.İ.TİMOFEYEV – ki, özünü də, gələcək nəslini də Rusiya
BOQOYAVLENSKİYӘ MӘKTUBU Derjavasının əbədi və sadiq qulu hesab
edir! İstəyi də bu oldu ki, muxtariyyət
“Sankt-Peterburq. daxilində özünün, özündən sonra isə oğlu
Zati-aliləri şahzadə Konstantinin və onun nəslinin
Qraf N.İ.Timofeyev-Boqoyavlenskiyə. çarlığı saxlanılsın və mən buna razılıq
verdim. Әlbəttə, sən başa düşürsən, bu,
Kolya, mənim əziz uşaqlıq və gənclik müvəqqəti bir razılıqdır, bir-iki ildən sonra
dostum! onu da, şahzadələrin də hamısını
İmeretiyadan qovmaq lazımdır və mən
Nə yaxşı ki, sən varsan! bunu edəcəyəm. Quriya knyazı Vaxtanq
Nə yaxşı ki, mən öz fikirlərimi səninlə – Qurieli də Rusiya təbəəliyini qəbul etdi və
bu həyatda mənim yeganə həqiqi dostumla beləliklə, əziz Kolya, biz Kaxetiyadan
bölüşə bilirəm. tutmuş, Minqreliyaya qədər bütün Gür-
Bu, yeni – artıq dördüncü ayı başa cüstanı, ətrafındakı azərbaycanlı Qazax,
çatan 1804-cü ildə sənə yazdığım ilk Borçalı, Şəmşəddin və Pəmbək sultan-
məktubdur və Zaqafqaziyadakı bu dörd lıqlarını Rusiya tərkibinə daxil etməyə nail
ayın hadisələri heç dörd ilə də sığışmaz. olduq!
Gecədir. Bütün Tiflis yatıb. Nə top
partlayır, nə güllə atılır, nə də yaralı in- Mənim, bilirsən ki, yalançı təvazökar-
sanların ah-vayı eşidilir. Eşidilən yalnız lıqdan zəhləm gedir, odur ki, yalançı
yaxınlıqda axan Kür çayının şırıltısıdır. təvazökarlıq etmədən deyirəm, bu, heç
Mənim pəncərəmdən görünən isə yalnız vəchlə mənim yox, Böyük Rusiya İmperi-
Tiflis küçələrində yanan tək-tük kerosin yasının, əlahəzrət imperator Aleksandrın
fənərlərdir. tarixi qələbəsidir.
başladım, ancaq, əziz dostum, bu, yalnız 2016
… Qoca qraf Arkadi Yevdokimoviç mənim içimdə yığılıb qalmış sakitlik
Razumovski həyəcandan titrəyən əlini ehtiyacının – o sakitliyin ki, heç vaxt bizə Elçin. Baş
yelləyə-yelləyə malikanənin darvazasından müyəssər olmayacaq – nəticəsi deyil.
çıxan karetanı yola salırdı və o kareta
markiza Natalya de Lafonjeni oğlu və əri Bu gün mənim həyatımın o az günlə-
ilə birlikdə uzaq Fransaya aparırdı. rindən biridir ki, sevinclə nəfəs alıram,
Kolya və bu böyük sevinci, əlbəttə, əlahəzrət
On altı yaşlı Mişel isə karetanın açıq imperatorla bölüşməyə tələsərək, ona təbrik
qapısından arxaya boylanaraq: “ – Hələlik, məktubu yazdım və ikinci məktubu da
baba!.. Hələlik!..” – deyirdi. sənə yazıram, səni də təbrik edirəm, çünki
yaxşı bilirəm ki, sən bizim doğma
Qoca qraf isə eləcə titrəyən əlini yel- vətənimizin – Böyük Rusiyanın maraqları
ləyə-yelləyə: “ – Əlvida!.. – pıçıldayırdı – ilə yaşayırsan və həmişə də belə olacaq.
Əlvida!..”
Bu gün nəhayət ki, ikiüzlü və satqın
14. İmeretiya çarı 2-ci Solomon Rusiya
təbəəliyini qəbul etməyə məcbur oldu,
KNYAZ P. D. SİSİANOVUN təntənəli surətdə and içdi və sazişi imzaladı
QRAF N.İ.TİMOFEYEV – ki, özünü də, gələcək nəslini də Rusiya
BOQOYAVLENSKİYӘ MӘKTUBU Derjavasının əbədi və sadiq qulu hesab
edir! İstəyi də bu oldu ki, muxtariyyət
“Sankt-Peterburq. daxilində özünün, özündən sonra isə oğlu
Zati-aliləri şahzadə Konstantinin və onun nəslinin
Qraf N.İ.Timofeyev-Boqoyavlenskiyə. çarlığı saxlanılsın və mən buna razılıq
verdim. Әlbəttə, sən başa düşürsən, bu,
Kolya, mənim əziz uşaqlıq və gənclik müvəqqəti bir razılıqdır, bir-iki ildən sonra
dostum! onu da, şahzadələrin də hamısını
İmeretiyadan qovmaq lazımdır və mən
Nə yaxşı ki, sən varsan! bunu edəcəyəm. Quriya knyazı Vaxtanq
Nə yaxşı ki, mən öz fikirlərimi səninlə – Qurieli də Rusiya təbəəliyini qəbul etdi və
bu həyatda mənim yeganə həqiqi dostumla beləliklə, əziz Kolya, biz Kaxetiyadan
bölüşə bilirəm. tutmuş, Minqreliyaya qədər bütün Gür-
Bu, yeni – artıq dördüncü ayı başa cüstanı, ətrafındakı azərbaycanlı Qazax,
çatan 1804-cü ildə sənə yazdığım ilk Borçalı, Şəmşəddin və Pəmbək sultan-
məktubdur və Zaqafqaziyadakı bu dörd lıqlarını Rusiya tərkibinə daxil etməyə nail
ayın hadisələri heç dörd ilə də sığışmaz. olduq!
Gecədir. Bütün Tiflis yatıb. Nə top
partlayır, nə güllə atılır, nə də yaralı in- Mənim, bilirsən ki, yalançı təvazökar-
sanların ah-vayı eşidilir. Eşidilən yalnız lıqdan zəhləm gedir, odur ki, yalançı
yaxınlıqda axan Kür çayının şırıltısıdır. təvazökarlıq etmədən deyirəm, bu, heç
Mənim pəncərəmdən görünən isə yalnız vəchlə mənim yox, Böyük Rusiya İmperi-
Tiflis küçələrində yanan tək-tük kerosin yasının, əlahəzrət imperator Aleksandrın
fənərlərdir. tarixi qələbəsidir.
