Page 67 - "Xəzər"
P. 67
romanların heç biri onun həyatında *** 67
hansısa bir iz qoymurdu, bu romanlar – 2016
əslində bunlara roman demək də düzgün … O, heç nə hiss etmirdi: nə ağrı, nə
deyildi – gündəlik həyatın yemək yemək, aclıq, nə susuzluq, nə iztirab, nə qayğı. Elçin. Baş
su içmək kimi adi və şövqsüz bir hissəsi
idi. Peterburqdakı aristokrat salonlarının Və bu, elə bil ONUN o şəffaflığını,
qəhrəmanları daima sevgi macəraları çəkisizliyini daha rahat və azad edirdi.
yaşayırdılar, öz arvadları da bir tərəfdən
onların başına buynuz düzürdü, ancaq Yalnız get-gedə heyrətə çevrilən bir
Natalya… Natalya tamam başqa idi. Knyaz maraq və bu heyrətlə bərabər get-gedə
Natalya barədə fikirləşəndə – xüsusən də artan bir təəssüf bu rahatlıq və azadlıqla
son vaxtlar, məktubdan sonra Natalya heç vəchlə uyuşmurdu və ONUN artıq
tez-tez onun yadına düşürdü – uşaq vaxtı tamam oyanmış yaddaşından nə keçirdisə,
yayda Moskva ətrafı bağlarında torla O, görünən o məkanda nəyi görürdüsə,
tutduğu ağappaq və zərif kəpənəkləri həmin heyrət və təəssüf də bir mənasızlıq
xatırlayırdı, çünki Natalyanın da varlığı o duyğusuna çevrilirdi və bitməyən “nə
kəpənəyin ağappaq qanadları kimi ləkəsiz üçün?” məchulluğuna aparırdı…
və zərif idi. Natalya Peterburq kübar
cəmiyyətin o gözəl və bədbəxt qızlarından ***
biri idi ki, sevgi ilə ailə qurmamışdı, onu … Çay daşı – qənbər – döşənmiş dar
hesabla ərə vermişdilər: Jerar de Lafonjen və kimsəsiz bir küçə idi.
Fransanın qədim və zəngin markizlər Və bu darısqal, kimsəsiz küçənin
ailəsindən idi və bu qohumluq sarayın da üzərində bir Qafqaz aurası var idi, Tiflisin
gözündə, cəmiyyətin də gözündə qraf Şeytanbazarındakı bir məhəlləyə oxşayırdı,
Arkadi Razumovskinin – Natalyanın ancaq bu küçənin ensiz səkisinə qır
atasının hörmətini və çəkisini artırırdı. An- basılmışdı, qır isə neft idi və əlbəttə, bu,
caq Yaradan ki, bu qadını bu qədər təmiz Bakı qalasındakı küçələrdən biri idi.
və gözəl yaratmışdı onun ömründə heç O küçəyə döşənmiş qənbər daşlar elə
olmasa bir dəfə sevmək hüququ var idi, bil o sübhçağı addım həsrəti çəkirdi.
ya yox? Və Yaradan elə bir sevgini Na- Uzaqdan küçənin tən ortası ilə
talyaya bəxş etmişdi: Natalya onu – otuz addımlaya-addımlaya gələn bir it göründü
dörd yaşlı polkovnik, Sankt-Peterburq qre- və veyillənə-veyillənə yaxınlaşan o itin
nader polkunun komandiri, knyaz Pavel görkəmi onun da bu küçə kimi kim-
Sisianovu bütün varlığı ilə sevirdi. Natalya səsizliyindən xəbər verirdi, yurdsuzlu-
üçün bu sevgi – günahkar bir sevgi idi, ğundan-yuvasızlığından xəbər verirdi.
bu sevgi Natalyaya mənəvi əzab verirdi Və birdən-birə ONA elə gəldi ki, sümsük
və Natalya bu əzaba dözə bilmədi və nəzərlərlə o tərəf-bu tərəfə baxa-baxa
onlar ayrıldılar. qənbər döşənmiş darısqal küçənin ortası
ilə yavaş-yavaş addımlayan o kimsəsiz
Knyaz o məktubu, əlbəttə, yandırmışdı, it, əslində O, özüdür…
ancaq həmin yandırılmış məktubu əzbər … Eləcə veyillənə-veyillənə gəlib keçən
bilirdi. it yox, ODUR…
… Ancaq qəfil yaranmış bu hissiyyat
hansısa bir iz qoymurdu, bu romanlar – 2016
əslində bunlara roman demək də düzgün … O, heç nə hiss etmirdi: nə ağrı, nə
deyildi – gündəlik həyatın yemək yemək, aclıq, nə susuzluq, nə iztirab, nə qayğı. Elçin. Baş
su içmək kimi adi və şövqsüz bir hissəsi
idi. Peterburqdakı aristokrat salonlarının Və bu, elə bil ONUN o şəffaflığını,
qəhrəmanları daima sevgi macəraları çəkisizliyini daha rahat və azad edirdi.
yaşayırdılar, öz arvadları da bir tərəfdən
onların başına buynuz düzürdü, ancaq Yalnız get-gedə heyrətə çevrilən bir
Natalya… Natalya tamam başqa idi. Knyaz maraq və bu heyrətlə bərabər get-gedə
Natalya barədə fikirləşəndə – xüsusən də artan bir təəssüf bu rahatlıq və azadlıqla
son vaxtlar, məktubdan sonra Natalya heç vəchlə uyuşmurdu və ONUN artıq
tez-tez onun yadına düşürdü – uşaq vaxtı tamam oyanmış yaddaşından nə keçirdisə,
yayda Moskva ətrafı bağlarında torla O, görünən o məkanda nəyi görürdüsə,
tutduğu ağappaq və zərif kəpənəkləri həmin heyrət və təəssüf də bir mənasızlıq
xatırlayırdı, çünki Natalyanın da varlığı o duyğusuna çevrilirdi və bitməyən “nə
kəpənəyin ağappaq qanadları kimi ləkəsiz üçün?” məchulluğuna aparırdı…
və zərif idi. Natalya Peterburq kübar
cəmiyyətin o gözəl və bədbəxt qızlarından ***
biri idi ki, sevgi ilə ailə qurmamışdı, onu … Çay daşı – qənbər – döşənmiş dar
hesabla ərə vermişdilər: Jerar de Lafonjen və kimsəsiz bir küçə idi.
Fransanın qədim və zəngin markizlər Və bu darısqal, kimsəsiz küçənin
ailəsindən idi və bu qohumluq sarayın da üzərində bir Qafqaz aurası var idi, Tiflisin
gözündə, cəmiyyətin də gözündə qraf Şeytanbazarındakı bir məhəlləyə oxşayırdı,
Arkadi Razumovskinin – Natalyanın ancaq bu küçənin ensiz səkisinə qır
atasının hörmətini və çəkisini artırırdı. An- basılmışdı, qır isə neft idi və əlbəttə, bu,
caq Yaradan ki, bu qadını bu qədər təmiz Bakı qalasındakı küçələrdən biri idi.
və gözəl yaratmışdı onun ömründə heç O küçəyə döşənmiş qənbər daşlar elə
olmasa bir dəfə sevmək hüququ var idi, bil o sübhçağı addım həsrəti çəkirdi.
ya yox? Və Yaradan elə bir sevgini Na- Uzaqdan küçənin tən ortası ilə
talyaya bəxş etmişdi: Natalya onu – otuz addımlaya-addımlaya gələn bir it göründü
dörd yaşlı polkovnik, Sankt-Peterburq qre- və veyillənə-veyillənə yaxınlaşan o itin
nader polkunun komandiri, knyaz Pavel görkəmi onun da bu küçə kimi kim-
Sisianovu bütün varlığı ilə sevirdi. Natalya səsizliyindən xəbər verirdi, yurdsuzlu-
üçün bu sevgi – günahkar bir sevgi idi, ğundan-yuvasızlığından xəbər verirdi.
bu sevgi Natalyaya mənəvi əzab verirdi Və birdən-birə ONA elə gəldi ki, sümsük
və Natalya bu əzaba dözə bilmədi və nəzərlərlə o tərəf-bu tərəfə baxa-baxa
onlar ayrıldılar. qənbər döşənmiş darısqal küçənin ortası
ilə yavaş-yavaş addımlayan o kimsəsiz
Knyaz o məktubu, əlbəttə, yandırmışdı, it, əslində O, özüdür…
ancaq həmin yandırılmış məktubu əzbər … Eləcə veyillənə-veyillənə gəlib keçən
bilirdi. it yox, ODUR…
… Ancaq qəfil yaranmış bu hissiyyat
