Page 62 - "Xəzər"
P. 62
təhtəlşüur olaraq, onun yadına düşdü: verməməyə, xaricilərə kor-koranə səcdə
Bonapart Rusiyaya hücum edəcək və etməyə, onları özününkündən üstün
knyaz Sisianovun beynini incidən bu tutmağa gətirib çıxarırdı və bu cəhət knyaz
narahatlıq son vaxtlar tez-tez, xüsusən Sisianovu həmişə hiddətləndirirdi.
gecə yuxuya getməzdən əvvəl baş Әlbəttə, Rusiya soldatı Prussiya, yaxud
qaldırırdı, Bonapartın üçbucaq papağı Avstriya əsgəri deyildi, rus soldatı
qaranlıq içində onun gözlərinin qabağına müharibədə heç vaxt canının hayında
gəlirdi və elə bil bu üçbucaq papaq bir olmamışdı, ancaq Bonapart da adi general
quzğun kimi Rusiya imperiyasının xəritə- deyildi – Sisianov hiss etdi ki, o qaranlıq
sinə soxulmaq istəyirdi. otaqda onun sifətindən bir təbəssüm
Bonapart gec-tez Rusiyaya hücum sürüşüb keçdi və o, fikirləşdi ki, onlar,
yəni knyaz Sisianov daxil, rus generalları
edəcəkdi, – knyaz Sisianovun buna
qətiyyən şübhəsi yox idi – çünki Bonapart Bonapartla kolleqa ola bilərdi. Məsələ
İngiltərəni zərərsizləşdirsəydi də, burasında idi ki, II Yekaterina türkləri
Avstriyanın, Prussiyanın, İspaniyanın, məğlub etdikdən sonra, gənc Bonapart
İtaliyanın tamam axırına çıxsaydı, Rusiyaya gəlib, burada hərbi xidmət etmək
62 Osmanlıları Şərqi Avropadan qovsaydı istəyirmiş – bu xəbəri ona bütün xəbərləri
2016 belə, Fransa arxada Rusiya ola-ola hamıdan tez eşidən Kolya – knyaz
dünyanın hegemon dövləti, Napoleon isə Sisianovun yeniyetməlik və ilk gənclik
dünyanın hakimi-mütləqi ola bilməzdi, dostu qraf Timofeyev-Boqoyavlenski
Rusiya gözü doymayan və dinc oturmağı söyləmişdi. Rusiyanın ən istedadlı
da bacarmayan Napoleon iddiaları generallarından biri olan qraf Timofeyev-
qarşısında əngəl idi. Boqoyavlenski feldmarşal Suvorovun
Napoleon nə qədər öhdəliklər versə komandanlığı altında Alp dağlarını aşan
də, sazişlər imzalasa da gec-tez Rusiyaya qəhrəman rus generallarından biri idi və
hücum edəcəkdi. təəssüf, çox təəssüf ki, general Bonaparta
Ancaq Rusiya buna hazır idimi? qarşı döyüşdə onurğasından yaralandı,
Kim Rusiyaya kömək edəcəkdi? Heç neçə illərdir ki, yataqdan qalxa bilmir. Bu,
kim. o vaxtlar idi ki, bədbəxt Pavel Fransa
Rusiya tək olub və həmişə də tək ola- əleyhinə İngiltərə, Türkiyə, Avstriya və
caq, çünki Rusiya öz xarakteri, daxili hər iki Siciliya krallığı ilə ittifaqa girmişdi.
təbiəti ilə Avropaya yad idi və şaxtalar, Knyaz Sisianovun buna da şübhəsi
çovğunlar məmləkəti Rusiyanın daxilində, yox idi ki, əlahəzrət imperaor Aleksandr
əslində elə bir hərarət, elə bir sadəlik və gənc olmasına baxmayaraq, bu gün
Elçin. Baş mərhəmət var idi ki, o hərarət də, o sadəlik yaranmış vəziyyəti yaxşı başa düşür,
və mərhəmət də heç vaxt Avropada ancaq onun o qədər kütbeyin çinovnikləri
olmayıb və knyaz Sisianov buna tamam var idi ki, onlar yaranmış vəziyyətin fərqində
əmin idi ki, heç vaxt da olmayacaqdı. O deyildilər. İmperatordan bir orden qopar-
hərarət, o sadəlik və mərhəmət bəzən maq, onun təbəssümünü qazanmaq, ona
sadəlövhlüyə çevrilirdi, özünə qiymət yaltaqlanıb mənsəb sahibi olmaq – bax,
1Memento mori – lатынъа “юлцмц унутма”; “юлцмц даима хатырла”; “юлцмц йаддан чыхарма” демякдир.
Bonapart Rusiyaya hücum edəcək və etməyə, onları özününkündən üstün
knyaz Sisianovun beynini incidən bu tutmağa gətirib çıxarırdı və bu cəhət knyaz
narahatlıq son vaxtlar tez-tez, xüsusən Sisianovu həmişə hiddətləndirirdi.
gecə yuxuya getməzdən əvvəl baş Әlbəttə, Rusiya soldatı Prussiya, yaxud
qaldırırdı, Bonapartın üçbucaq papağı Avstriya əsgəri deyildi, rus soldatı
qaranlıq içində onun gözlərinin qabağına müharibədə heç vaxt canının hayında
gəlirdi və elə bil bu üçbucaq papaq bir olmamışdı, ancaq Bonapart da adi general
quzğun kimi Rusiya imperiyasının xəritə- deyildi – Sisianov hiss etdi ki, o qaranlıq
sinə soxulmaq istəyirdi. otaqda onun sifətindən bir təbəssüm
Bonapart gec-tez Rusiyaya hücum sürüşüb keçdi və o, fikirləşdi ki, onlar,
yəni knyaz Sisianov daxil, rus generalları
edəcəkdi, – knyaz Sisianovun buna
qətiyyən şübhəsi yox idi – çünki Bonapart Bonapartla kolleqa ola bilərdi. Məsələ
İngiltərəni zərərsizləşdirsəydi də, burasında idi ki, II Yekaterina türkləri
Avstriyanın, Prussiyanın, İspaniyanın, məğlub etdikdən sonra, gənc Bonapart
İtaliyanın tamam axırına çıxsaydı, Rusiyaya gəlib, burada hərbi xidmət etmək
62 Osmanlıları Şərqi Avropadan qovsaydı istəyirmiş – bu xəbəri ona bütün xəbərləri
2016 belə, Fransa arxada Rusiya ola-ola hamıdan tez eşidən Kolya – knyaz
dünyanın hegemon dövləti, Napoleon isə Sisianovun yeniyetməlik və ilk gənclik
dünyanın hakimi-mütləqi ola bilməzdi, dostu qraf Timofeyev-Boqoyavlenski
Rusiya gözü doymayan və dinc oturmağı söyləmişdi. Rusiyanın ən istedadlı
da bacarmayan Napoleon iddiaları generallarından biri olan qraf Timofeyev-
qarşısında əngəl idi. Boqoyavlenski feldmarşal Suvorovun
Napoleon nə qədər öhdəliklər versə komandanlığı altında Alp dağlarını aşan
də, sazişlər imzalasa da gec-tez Rusiyaya qəhrəman rus generallarından biri idi və
hücum edəcəkdi. təəssüf, çox təəssüf ki, general Bonaparta
Ancaq Rusiya buna hazır idimi? qarşı döyüşdə onurğasından yaralandı,
Kim Rusiyaya kömək edəcəkdi? Heç neçə illərdir ki, yataqdan qalxa bilmir. Bu,
kim. o vaxtlar idi ki, bədbəxt Pavel Fransa
Rusiya tək olub və həmişə də tək ola- əleyhinə İngiltərə, Türkiyə, Avstriya və
caq, çünki Rusiya öz xarakteri, daxili hər iki Siciliya krallığı ilə ittifaqa girmişdi.
təbiəti ilə Avropaya yad idi və şaxtalar, Knyaz Sisianovun buna da şübhəsi
çovğunlar məmləkəti Rusiyanın daxilində, yox idi ki, əlahəzrət imperaor Aleksandr
əslində elə bir hərarət, elə bir sadəlik və gənc olmasına baxmayaraq, bu gün
Elçin. Baş mərhəmət var idi ki, o hərarət də, o sadəlik yaranmış vəziyyəti yaxşı başa düşür,
və mərhəmət də heç vaxt Avropada ancaq onun o qədər kütbeyin çinovnikləri
olmayıb və knyaz Sisianov buna tamam var idi ki, onlar yaranmış vəziyyətin fərqində
əmin idi ki, heç vaxt da olmayacaqdı. O deyildilər. İmperatordan bir orden qopar-
hərarət, o sadəlik və mərhəmət bəzən maq, onun təbəssümünü qazanmaq, ona
sadəlövhlüyə çevrilirdi, özünə qiymət yaltaqlanıb mənsəb sahibi olmaq – bax,
1Memento mori – lатынъа “юлцмц унутма”; “юлцмц даима хатырла”; “юлцмц йаддан чыхарма” демякдир.