Page 64 - "Xəzər"
P. 64
şərtsiz Rusiyanın tərkibinə qatmaq sandr Pavloviçin və ailəsinin şərəfinə
vəzifəsini! – yerinə yetirməkdə görürdü dualar oxunmalıdır. Aleksandrın ona
və Peterburqda oturmuş hansısa yekəbaş göndərdiyi reskriptlər1 Baş komandanın
çinovnik bunu anlayırdı-anlamırdı, ona əmri ilə həmin vaxt hansı qoşun dəstəsinin
qarşı şəxsi münasibəti yaxşı idi, pis idi, harada yerləşməsindən asılı olmayaraq
onun fəaliyyətini qiymətləndirirdi- bütün qoşuna oxutdurulurdu və knyaz
qiymətləndirmirdi – bunun knyaz Sisianov Sisianov bu reskriptlərlə fəxr edirdi.
üçün fərqi və mənası yox idi, əsas o idi Ancaq o, – infanteriya generalı, knyaz
ki, Böyük Rusiya imperiyası qadir olsun, Pavel Dmitriyeviç Sisianov şəxsən Alek-
yüz ildən, iki yüz ildən sonra tarixdə knyaz, sandra xidmət etmirdi, necə ki, şəxsən
infanteriya generalı Pavel Dmitriyeviç unudulmaz ülyahəzrət Yekaterinaya da –
Sisianovun adı qalacaq-qalmayacaq – bu ülyahəzrət ona “mənim generalım” deyir-
da, əslində mənasız bir şey idi, çünki di, – bədbəxt Pavelə də xidmət etməmişdi:
insan özü yoxdursa, onun adının qal- o, bütün ömrü boyu Rusiyaya xidmət edib
masının da şəxsən o insana heç bir və bunu fikirləşəndə həmişə daxili bir
dəxliyatı yox idi, buna görə də əsas – qürur duyub, o, əlindəki qılıncla Rusiya
64 vətən idi.
İmperiyası naminə nə edibsə, ürəkdən
2016 Hansı vətən? edib, sevgi ilə edib, daxilindən gələn bor-
Knyaz Sisianov özü də bu sualdan cu – rus zabitinin borcunu – yerinə yetirib.
O, evlənməyə, ailə qurmağa belə macal
diksindi.
tapmayıb və onun bütün hüsn-məhəbbəti
Bu nə axmaq sual idi?
əlində uca tutduğu həmin Derjava
Ancaq knyaz Sisianov belə axmaq qılıncında olub.
sualların özündən də qaçıb gizlənən adam
deyildi, bu axmaq suallara da cavab Bax elə ona görə də, knyaz, ömrünün
vermək lazım idi, hər şey aydın və təmiz bu çağında tək qalmısan! Ömrün çox
olmalıydı. yaşanıb, sona nə qalıb?
Ülyahəzrət Yekaterina alman idi, “Memento mori…”
bədbəxt Pavelin atası kim idi – bu, Bir halda ki, ölüm labüddür, nə fərqi
Yaradanın sirri idi, Aleksandrda rus qanı var, təksən, cütsən, nəsən, nə deyilsən?
var idi, yox idi – bu da bir sirri-xuda idi və Bunun mənasını kim bilir? Heç kim! Heç
o, – knyaz Sisianov – hamının bildiyi bu kim də heç vaxt bilməyəcəkdi, ilahi sirləri
həqiqətləri də özü-özündən gizlətməməli bağlamış qapı insan üçün açılmazdır.
idi, ancaq əsas o idi ki, böyük Rusiya var Bəsdir, knyaz! İndi də ilahiyyat filosofu
olmusan?
idi və bu böyük Rusiya – Vətən idi.
Elçin. Baş Bəsdir!
Knyaz Sisianov ürəkdən gələn bir Knyaz Sisianov rus zabiti idi və rus
sevgi ilə Aleksandrı – bu gənc, ağıllı, zabitinin şərəfi müqabilində şəxsi həyatının
yaraşıqlı, yüksək mədəniyyətli imperatoru da, milli köklərinin də onun üçün heç bir
sevirdi və sərəncam vermişdi ki, Gür- əhəmiyyəti yox idi.
cüstandakı, Gəncədəki və ümumiyyətlə, Belə idi… ancaq bəzən… bəzən –
ram etdiyi bütün ərazilərdəki məscidlərdə xüsusən son vaxtlar onun içində çox uzaq-
namaz zamanı əlahəzrət imperator Alek- lardan, çox dərinlərdən zəif, gücsüz bir
1rескрипт – императорун юз тябяясиня тяшяккцр мяктубу
vəzifəsini! – yerinə yetirməkdə görürdü dualar oxunmalıdır. Aleksandrın ona
və Peterburqda oturmuş hansısa yekəbaş göndərdiyi reskriptlər1 Baş komandanın
çinovnik bunu anlayırdı-anlamırdı, ona əmri ilə həmin vaxt hansı qoşun dəstəsinin
qarşı şəxsi münasibəti yaxşı idi, pis idi, harada yerləşməsindən asılı olmayaraq
onun fəaliyyətini qiymətləndirirdi- bütün qoşuna oxutdurulurdu və knyaz
qiymətləndirmirdi – bunun knyaz Sisianov Sisianov bu reskriptlərlə fəxr edirdi.
üçün fərqi və mənası yox idi, əsas o idi Ancaq o, – infanteriya generalı, knyaz
ki, Böyük Rusiya imperiyası qadir olsun, Pavel Dmitriyeviç Sisianov şəxsən Alek-
yüz ildən, iki yüz ildən sonra tarixdə knyaz, sandra xidmət etmirdi, necə ki, şəxsən
infanteriya generalı Pavel Dmitriyeviç unudulmaz ülyahəzrət Yekaterinaya da –
Sisianovun adı qalacaq-qalmayacaq – bu ülyahəzrət ona “mənim generalım” deyir-
da, əslində mənasız bir şey idi, çünki di, – bədbəxt Pavelə də xidmət etməmişdi:
insan özü yoxdursa, onun adının qal- o, bütün ömrü boyu Rusiyaya xidmət edib
masının da şəxsən o insana heç bir və bunu fikirləşəndə həmişə daxili bir
dəxliyatı yox idi, buna görə də əsas – qürur duyub, o, əlindəki qılıncla Rusiya
64 vətən idi.
İmperiyası naminə nə edibsə, ürəkdən
2016 Hansı vətən? edib, sevgi ilə edib, daxilindən gələn bor-
Knyaz Sisianov özü də bu sualdan cu – rus zabitinin borcunu – yerinə yetirib.
O, evlənməyə, ailə qurmağa belə macal
diksindi.
tapmayıb və onun bütün hüsn-məhəbbəti
Bu nə axmaq sual idi?
əlində uca tutduğu həmin Derjava
Ancaq knyaz Sisianov belə axmaq qılıncında olub.
sualların özündən də qaçıb gizlənən adam
deyildi, bu axmaq suallara da cavab Bax elə ona görə də, knyaz, ömrünün
vermək lazım idi, hər şey aydın və təmiz bu çağında tək qalmısan! Ömrün çox
olmalıydı. yaşanıb, sona nə qalıb?
Ülyahəzrət Yekaterina alman idi, “Memento mori…”
bədbəxt Pavelin atası kim idi – bu, Bir halda ki, ölüm labüddür, nə fərqi
Yaradanın sirri idi, Aleksandrda rus qanı var, təksən, cütsən, nəsən, nə deyilsən?
var idi, yox idi – bu da bir sirri-xuda idi və Bunun mənasını kim bilir? Heç kim! Heç
o, – knyaz Sisianov – hamının bildiyi bu kim də heç vaxt bilməyəcəkdi, ilahi sirləri
həqiqətləri də özü-özündən gizlətməməli bağlamış qapı insan üçün açılmazdır.
idi, ancaq əsas o idi ki, böyük Rusiya var Bəsdir, knyaz! İndi də ilahiyyat filosofu
olmusan?
idi və bu böyük Rusiya – Vətən idi.
Elçin. Baş Bəsdir!
Knyaz Sisianov ürəkdən gələn bir Knyaz Sisianov rus zabiti idi və rus
sevgi ilə Aleksandrı – bu gənc, ağıllı, zabitinin şərəfi müqabilində şəxsi həyatının
yaraşıqlı, yüksək mədəniyyətli imperatoru da, milli köklərinin də onun üçün heç bir
sevirdi və sərəncam vermişdi ki, Gür- əhəmiyyəti yox idi.
cüstandakı, Gəncədəki və ümumiyyətlə, Belə idi… ancaq bəzən… bəzən –
ram etdiyi bütün ərazilərdəki məscidlərdə xüsusən son vaxtlar onun içində çox uzaq-
namaz zamanı əlahəzrət imperator Alek- lardan, çox dərinlərdən zəif, gücsüz bir
1rескрипт – императорун юз тябяясиня тяшяккцр мяктубу