Page 66 - "Xəzər"
P. 66
oldu: “ – Paata, təkrar et!..” övladsızlıq, həqiqətən, təbiətin qanunlarına
Nəyi? Nə idi o söz? ziddir və insan yaşlaşdıqca bu ziddiyyətin
“ – Təkrar et!..” bütün fəsadları üzə çıxmağa başlayır –
“ – Bir də de!..” bu, daha səndən asılı deyil.
“ – Bərkdən de!..” Və knyaz Sisianov qaranlıqda do-
“ – Ürəklə de!..” daqlarına qonan o acı istehzalı təbəssümü,
O söz uzun illərdən bəri knyaz elə bil güzgüdə aydınca gördü və bu onu
Sisianovun yadından çıxıb getmişdi və daha da qıcıqlandırdı.
bu qədər illərdən sonra, gecənin bu Әgər sən təbiətin qanunlarından dəm
vədəsində o, yaddaşını zorlaya bilmirdi. vurursansa, onda Yaradan səni unutmayıb,
Knyaz yenə əlini dolabçanın üstündə bu dünyada sənin nəvələrin, nəticələrin,
gəzdirib kiçik zınqırovu tapdı və çaldı. kötücələrin yaşayacaqlar, düzdür, onların
Növbətçi zabit, elə bil qapının arxasında səndən xəbəri olmayacaq, ancaq nə olsun,
dayanmışdı, o dəqiqə içəri girdi: təbiətin qanunlarını eqoizm yaratmayıb
– Eşidirəm, alihəzrət! və sən də, knyaz, təbiətin o qanunlarını
Növbətçi zabitin beləcə dərhal otağa öz eqonla ölçmə – sənin nəslin səni
66 daxil olması, nədənsə, knyaz Sisianovun tanımayacaq, ancaq onların damarlarında
xoşuna gəlmədi və o acıqlı bir səslə: sənin qanın qaynayacaq və onlar da əsl
2016 – Mənə su gətirin – dedi. babaları kimi vətənə xidmət edəcəklər.
Elə bil heç bir saniyə keçmədi ki, Dayan, general! Bu nədi belə, özün-
növbətçi yenidən içəri girib su dolu fincanı özünə bu qədər miskin bir təskinlik
ona uzatdı. verirsən? Bəli, söhbət sənin yox, markiz
Kerosin lampasının açıq qapıdan gələn Jerar de-Lafonjenin törəmələrindən gedir!
işığı növbətçiyə arxa tərəfdən düşdüyü Onlar hansı vətəndə yaşayacaqlar və
üçün, knyaz onun sifətini görmürdü, ancaq hansı vətənə xidmət edəcəklər, knyaz?
bu zabitin otaqda dayanıb fincanı gözləməsi Mişel…
də Baş komandanı qıcıqlandırdı və nə Bir müddət bundan əvvəl, elə bil ki, əl
üçünsə, birdən-birə mayor Lisaneviç onun çatmaz, ün yetməz bir keçmişdə – əbədi
yadına düşdü: Şuşa qarnizonunun komandiri bir keçmişdə qalmış markiza Natalya
təyin etdiyi bu istedadlı zabitin xırda boz Arkadiyevna de-Lafonjenin qəfil məktubu
gözləri, elə bil səksəkə içində oynayırdı, knyaz Sisianovun daxilində bir mərmi kimi
elə bil o, daima pusquda idi, nəyisə, kimisə partlamışdı.
pusurdu, daima öz şikarını axtarırdı. Knyaz Sisianovun həyatında az qadın
Knyaz Sisianov: olmamışdı və bu qadınların ən təmizi, ən
Elçin. Baş – Gedə bilərsiz! – dedi. incəqəlblisi şübhəsiz ki, Natalya idi –
Növbətçi zabit otaqdan çıxdı. markiza de Lafonjen. Tiflis və ümumiyyətlə,
Nə idi o söz? Qafqaz, əlbəttə, qətiyyən Peterburq, ya
Knyaz bir-iki qurtum su içdi və fincanı Moskva, ya da ki, Varşava deyildi, buna
dolabçanın üstünə qoydu. baxmayaraq, burada da knyaz Sisianovun
Görünür, tək olmaq, ailəsizlik, qadınlarla gizli romanları olurdu, ancaq
1 Цмумиликдя 2918 инсан едам етмиш Шарл Анри Сансон нясилликъя ъяллад иди. Онун хатиряляри няшр едилмишди, анъаг сонралар
мялум олмушду ки, бу хатиряляри Сансон йох, Балзак йазыб.
Nəyi? Nə idi o söz? ziddir və insan yaşlaşdıqca bu ziddiyyətin
“ – Təkrar et!..” bütün fəsadları üzə çıxmağa başlayır –
“ – Bir də de!..” bu, daha səndən asılı deyil.
“ – Bərkdən de!..” Və knyaz Sisianov qaranlıqda do-
“ – Ürəklə de!..” daqlarına qonan o acı istehzalı təbəssümü,
O söz uzun illərdən bəri knyaz elə bil güzgüdə aydınca gördü və bu onu
Sisianovun yadından çıxıb getmişdi və daha da qıcıqlandırdı.
bu qədər illərdən sonra, gecənin bu Әgər sən təbiətin qanunlarından dəm
vədəsində o, yaddaşını zorlaya bilmirdi. vurursansa, onda Yaradan səni unutmayıb,
Knyaz yenə əlini dolabçanın üstündə bu dünyada sənin nəvələrin, nəticələrin,
gəzdirib kiçik zınqırovu tapdı və çaldı. kötücələrin yaşayacaqlar, düzdür, onların
Növbətçi zabit, elə bil qapının arxasında səndən xəbəri olmayacaq, ancaq nə olsun,
dayanmışdı, o dəqiqə içəri girdi: təbiətin qanunlarını eqoizm yaratmayıb
– Eşidirəm, alihəzrət! və sən də, knyaz, təbiətin o qanunlarını
Növbətçi zabitin beləcə dərhal otağa öz eqonla ölçmə – sənin nəslin səni
66 daxil olması, nədənsə, knyaz Sisianovun tanımayacaq, ancaq onların damarlarında
xoşuna gəlmədi və o acıqlı bir səslə: sənin qanın qaynayacaq və onlar da əsl
2016 – Mənə su gətirin – dedi. babaları kimi vətənə xidmət edəcəklər.
Elə bil heç bir saniyə keçmədi ki, Dayan, general! Bu nədi belə, özün-
növbətçi yenidən içəri girib su dolu fincanı özünə bu qədər miskin bir təskinlik
ona uzatdı. verirsən? Bəli, söhbət sənin yox, markiz
Kerosin lampasının açıq qapıdan gələn Jerar de-Lafonjenin törəmələrindən gedir!
işığı növbətçiyə arxa tərəfdən düşdüyü Onlar hansı vətəndə yaşayacaqlar və
üçün, knyaz onun sifətini görmürdü, ancaq hansı vətənə xidmət edəcəklər, knyaz?
bu zabitin otaqda dayanıb fincanı gözləməsi Mişel…
də Baş komandanı qıcıqlandırdı və nə Bir müddət bundan əvvəl, elə bil ki, əl
üçünsə, birdən-birə mayor Lisaneviç onun çatmaz, ün yetməz bir keçmişdə – əbədi
yadına düşdü: Şuşa qarnizonunun komandiri bir keçmişdə qalmış markiza Natalya
təyin etdiyi bu istedadlı zabitin xırda boz Arkadiyevna de-Lafonjenin qəfil məktubu
gözləri, elə bil səksəkə içində oynayırdı, knyaz Sisianovun daxilində bir mərmi kimi
elə bil o, daima pusquda idi, nəyisə, kimisə partlamışdı.
pusurdu, daima öz şikarını axtarırdı. Knyaz Sisianovun həyatında az qadın
Knyaz Sisianov: olmamışdı və bu qadınların ən təmizi, ən
Elçin. Baş – Gedə bilərsiz! – dedi. incəqəlblisi şübhəsiz ki, Natalya idi –
Növbətçi zabit otaqdan çıxdı. markiza de Lafonjen. Tiflis və ümumiyyətlə,
Nə idi o söz? Qafqaz, əlbəttə, qətiyyən Peterburq, ya
Knyaz bir-iki qurtum su içdi və fincanı Moskva, ya da ki, Varşava deyildi, buna
dolabçanın üstünə qoydu. baxmayaraq, burada da knyaz Sisianovun
Görünür, tək olmaq, ailəsizlik, qadınlarla gizli romanları olurdu, ancaq
1 Цмумиликдя 2918 инсан едам етмиш Шарл Анри Сансон нясилликъя ъяллад иди. Онун хатиряляри няшр едилмишди, анъаг сонралар
мялум олмушду ки, бу хатиряляри Сансон йох, Балзак йазыб.
