Page 51 - "Xəzər"
P. 51
ldi ki, elə bil o azan səsi onun bütün heç nə demədi, Mahmud bəyin atını da 51
içinə doldu və özüylə bir paklıq gətirdi, başqa atlar kimi, həyətin aşağı başındakı 2016
Ağa başını səs gələn tərəfə çevirib, tövləyə apardı.
dodaqaltı dua oxudu. Elçin. Baş
Mahmud bəy, Molla Müzəffər Ağa və
Günün hansı saatı olursa, olsun, vaxtlı- Lal Qafaroğlu Hacının müşayiəti ilə
vaxtsız, Hacı Muxtar bəyin qonaqları malikanənin ikinci mərtəbəsindəki qonaq
gələndə dərhal bişir-düşür edəcəklərini otağına qalxdılar və döşəməyə sərilmiş
yaxşı bilən qulluqçu qızlar, qadınlar həyət- xalçaların üzərinə düzülmüş üzü zərxara
dəki səs-küyə oyanıb, birinci mərtəbədəki döşəkçələrdə bardaş qurub əyləşdilər.
otaqlarında Bakıdan gətirilmiş nöyüt
çıraqlarını yandırdılar və o soyuq qış Mahmud bəy Hacı Muxtarın Muğan
alatoranında nöyüt çıraqlarının pəncərə- xalçalarını harda görsə, aydın məsələdir
lərdən düşən işığı mırıltılarını da kəsərək, ki, tanıyırdı və hər dəfə də bu xalçaların
həyətdə sakitcə dayanmış itlərin birdən- naxışları, o rənglər onun ürəyində bir coş-
birə peyda olmuş bu məhrəm qonaqlara qunluq dalğası yaradırdı və bu coşqunluq
zillənmiş gözlərinin işıltısını daha da artırdı. onu başa düşməyən bu nadan və cahil
dünyaya, elə bil bir ümid işartısı gətirirdi.
Mahmud bəy: Hacı Muxtar bəyin on mindən artıq cins
– Səfərimiz Arazın o tayınadı, əmi… qoyun sürüləri Muğan düzlərində otlayırdı
Xanın tapşırığıdır… – dedi. – Axşam və bu qoyunların yunundan onun
qaranlıq düşəndə yenə yola çıxmalıyıq. emalatxanalarında toxunan xalçalar yalnız
Hacı Muxtar bəy: Azərbaycanda, Gürcüstanda, hətta yalnız
– Axşama hələ çox qalıb… – dedi. – İranda-Turanda yox, dünyanın bir çox
Keçin içəri. məmləkətlərində “Hacı Muxtar xalçası”
Hacı Muxtar Molla Müzəffər Ağanı, kimi məşhur idi. Bu xalçalar xanların,
atlıların da arasında Bakıda, Hüseynqulu şahların saraylarını bəzəyirdi və əliaçıqlığı
xanın sarayında bir neçə dəfə görüb, ilə məşhur olan Hacının Mahmud bəyə
yaddaşında saxladığı Lal Qafaroğlunu bəxşiş göndərdiyi xalçalar onun da
görəndə başa düşmüşdü ki, qonaqlarının Bakıdakı mülkünün, Şüvəlandakı bağının
səfəri adi səfər deyil və orası da Hacının yaraşığı idi.
iti gözlərindən yayınmadı ki, Mahmud bəy
atdan enəndən bəri yüyəni əlindən Qonaq otağına girəndə də Mahmud
buraxmırdı, nökərlərdən biri yaxınlaşıb atı bəyin o torbanı əlində saxlaması, bardaş
aparmaq üçün yüyəni almaq istəyəndə qurub oturanda da o torbanı öz yanına
Mahmud bəy: qoyması, görünür, şan-şərafət sahibi,
– Dur. – dedi və atın yəhərinə bağladığı dövlətmənd bir şəxs olan Hacı Muxtarı
torbanın ipini özü açıb, torbanı da özü bir az pərt etmişdi: o torba ləl-cəvahirat
götürdü. ilə dolu olsa da, Hacı Muxtarın evində
Nökər o torbanı yəhərdən bəyin özünün onu əlindən buraxmamaq açıq-aşkar bir
açıb götürməsinə, özünün əlində tutub hörmətsizlik idi.
saxlamasına təəccüb etdi və Hacı Muxtar
bəyin hüzurunda artıq söz danışmağın Hacı Muxtar bəy Mahmud bəyin atası
düşər-düşməz olduğunu yaxşı bildiyi üçün, rəhmətlik Şamil bəylə uzun illərin dostu,
Mahmudun özünün isə kirvəsi idi və onların
dostluğu bu qorxulu və namərd zəmanənin
içinə doldu və özüylə bir paklıq gətirdi, başqa atlar kimi, həyətin aşağı başındakı 2016
Ağa başını səs gələn tərəfə çevirib, tövləyə apardı.
dodaqaltı dua oxudu. Elçin. Baş
Mahmud bəy, Molla Müzəffər Ağa və
Günün hansı saatı olursa, olsun, vaxtlı- Lal Qafaroğlu Hacının müşayiəti ilə
vaxtsız, Hacı Muxtar bəyin qonaqları malikanənin ikinci mərtəbəsindəki qonaq
gələndə dərhal bişir-düşür edəcəklərini otağına qalxdılar və döşəməyə sərilmiş
yaxşı bilən qulluqçu qızlar, qadınlar həyət- xalçaların üzərinə düzülmüş üzü zərxara
dəki səs-küyə oyanıb, birinci mərtəbədəki döşəkçələrdə bardaş qurub əyləşdilər.
otaqlarında Bakıdan gətirilmiş nöyüt
çıraqlarını yandırdılar və o soyuq qış Mahmud bəy Hacı Muxtarın Muğan
alatoranında nöyüt çıraqlarının pəncərə- xalçalarını harda görsə, aydın məsələdir
lərdən düşən işığı mırıltılarını da kəsərək, ki, tanıyırdı və hər dəfə də bu xalçaların
həyətdə sakitcə dayanmış itlərin birdən- naxışları, o rənglər onun ürəyində bir coş-
birə peyda olmuş bu məhrəm qonaqlara qunluq dalğası yaradırdı və bu coşqunluq
zillənmiş gözlərinin işıltısını daha da artırdı. onu başa düşməyən bu nadan və cahil
dünyaya, elə bil bir ümid işartısı gətirirdi.
Mahmud bəy: Hacı Muxtar bəyin on mindən artıq cins
– Səfərimiz Arazın o tayınadı, əmi… qoyun sürüləri Muğan düzlərində otlayırdı
Xanın tapşırığıdır… – dedi. – Axşam və bu qoyunların yunundan onun
qaranlıq düşəndə yenə yola çıxmalıyıq. emalatxanalarında toxunan xalçalar yalnız
Hacı Muxtar bəy: Azərbaycanda, Gürcüstanda, hətta yalnız
– Axşama hələ çox qalıb… – dedi. – İranda-Turanda yox, dünyanın bir çox
Keçin içəri. məmləkətlərində “Hacı Muxtar xalçası”
Hacı Muxtar Molla Müzəffər Ağanı, kimi məşhur idi. Bu xalçalar xanların,
atlıların da arasında Bakıda, Hüseynqulu şahların saraylarını bəzəyirdi və əliaçıqlığı
xanın sarayında bir neçə dəfə görüb, ilə məşhur olan Hacının Mahmud bəyə
yaddaşında saxladığı Lal Qafaroğlunu bəxşiş göndərdiyi xalçalar onun da
görəndə başa düşmüşdü ki, qonaqlarının Bakıdakı mülkünün, Şüvəlandakı bağının
səfəri adi səfər deyil və orası da Hacının yaraşığı idi.
iti gözlərindən yayınmadı ki, Mahmud bəy
atdan enəndən bəri yüyəni əlindən Qonaq otağına girəndə də Mahmud
buraxmırdı, nökərlərdən biri yaxınlaşıb atı bəyin o torbanı əlində saxlaması, bardaş
aparmaq üçün yüyəni almaq istəyəndə qurub oturanda da o torbanı öz yanına
Mahmud bəy: qoyması, görünür, şan-şərafət sahibi,
– Dur. – dedi və atın yəhərinə bağladığı dövlətmənd bir şəxs olan Hacı Muxtarı
torbanın ipini özü açıb, torbanı da özü bir az pərt etmişdi: o torba ləl-cəvahirat
götürdü. ilə dolu olsa da, Hacı Muxtarın evində
Nökər o torbanı yəhərdən bəyin özünün onu əlindən buraxmamaq açıq-aşkar bir
açıb götürməsinə, özünün əlində tutub hörmətsizlik idi.
saxlamasına təəccüb etdi və Hacı Muxtar
bəyin hüzurunda artıq söz danışmağın Hacı Muxtar bəy Mahmud bəyin atası
düşər-düşməz olduğunu yaxşı bildiyi üçün, rəhmətlik Şamil bəylə uzun illərin dostu,
Mahmudun özünün isə kirvəsi idi və onların
dostluğu bu qorxulu və namərd zəmanənin
