Page 50 - "Xəzər"
P. 50
likdən, mənasız sevinc və mənasız iztirab- – Hacı evdədir?
lardan yalnız ölüm xilas edəcək. Hacı Muxtar bəy səsindən o saat
Ancaq görünən o məkan bu dərəcədə Mahmud bəyi tanıdı və tələsik şüşəbəndin
mənasızlıqdan ibarətdirsə, onda O, nə pəncərəsini açıb həyətə səsləndi:
üçün orada idi və nə üçün indi də burada – Açın! Ay uşaq, darvazanı açın!
– harada? – belə bir şəffaflıq və çəkisizlik Həyətdəki itlər Hacı Muxtar bəyin səsini
idilliyası içində idi? eşidən kimi, hürüşlərini kəsib mırıldamağa
Nə üçün O, yox idi, ancaq eyni za- başladılar və eşikağası Həmdulla da sübh
manda var idi?.. tezdən gələn qonaqların Hacıya məhrəm
… Və ONUN o şəffaf və çəkisiz varlığı adamlar olduğunu başa düşüb tələsik
qətiyyən tərəddüd etmədən tamam əmin nökərlərə qışqırdı:
– Tez olun! Tez! Tez açın!
idi ki, bir-birini əvəz edən o xatirələrdəki,
Nökərlər darvazanın yoğun dəmir
epizodlardakı insanları da vaxtı yetişəndə
cəftəsini çəkdilər və Hacı Muxtar bəyin
belə bir şəffaflıq və çəkisizlik gözləyir.
mülkünün darvaza qapıları taybatay açıldı.
… Ancaq bunun mənası nə idi?
Mahmud bəy atdan sıçrayıb yerə atıldı
Nə üçün əvvəl ora idi, sonra da buradır
və cəld geyinib, onları qarşılamağa çıxan
50 (haradır?)?..
Hacı Muxtar bəyin əlindən öpdü, sonra
2016 onlar sidqi-ürəkdən qucaqlaşdılar və Mah-
10. mud bəy açıq-aşkar bir ehtiramla, eyni
zamanda ərkiyanə:
Və 1806-cı ilin həmin fevral səhəri – Әmi, – dedi, Hacı Muxtar bəyə belə
sübh tezdən Hacı Muxtar bəy həyətdəki müraciət edirdi. – Səhərin gözü açılmamış
itlərin hürüşməsinə ayılıb, dərhal da Hürü səni yuxudan etdik!..
Bəyim xanım ayılmasın deyə, səssiz ayağa
qalxdı: pis zəmanə idi – bir tərəfdən rus Hacı Muxtar bəy:
soldatları, o biri tərəfdən sərbazlar, bir – Bu nə sözdü, oğlum? – dedi və
tərəfdən də öz düşmənlərinin girəvə atdan enən Molla Müzəffər Ağanı görəndə,
axtarması – və zəmanənin xofu, hətta cəld ona yaxınlaşdı: – Xoş gəlmisən, Ağa!
Hacı Muxtar bəy kimi bir kişinin də içini Bizə şərəf vermisən! – deyə özü Ağanın
atdan enməyinə kömək etdi, sonra onları
nigarançılıqla doldurmuşdu. Onsuz da müşayiət edən atlılara səsləndi: – Hamınız
həmişə sərhesab olan Hacı yataq otağında xoş gəlmisiniz! Enin aşağı, enin! – Sonra
da saxladığı dolu tüfənglərdən birini əlinə da nökərlərə: – Ay uşaq, qonaqlarla məşğul
alıb, elə tuman-köynəklə ikinci mərtəbədəki olun! – dedi, bu isə o deyən söz idi ki,
Elçin. Baş şüşəbəndə çıxmaq istəyəndə Hürü Bəyim atları tövləyə aparıb rahatlayın, su, sabun,
xanım yuxulu-yuxulu deyindi: məhrəba hazırlayıb, qonaqların əl-üzlərini
– Ay Allah!... Yenə nə olub?. yumasına kömək edin, ocaqları qalayın,
Hacı Muxtar: qoyunların arasından tez bir erkək seçib
– Yat… – dedi və o, şüşəbəndə çıxanda kəsin, manqalları yandırın, təndirə od
silahlı nökər-naiblər artıq darvazanın salın…
qabağına yığışıb, gələnlərin kim olduğunu Və elə bu vaxt uzaqlardan azan sə-
və nə istədiyini soruşurdu. daları gəldi və Molla Müzəffər Ağaya elə
lardan yalnız ölüm xilas edəcək. Hacı Muxtar bəy səsindən o saat
Ancaq görünən o məkan bu dərəcədə Mahmud bəyi tanıdı və tələsik şüşəbəndin
mənasızlıqdan ibarətdirsə, onda O, nə pəncərəsini açıb həyətə səsləndi:
üçün orada idi və nə üçün indi də burada – Açın! Ay uşaq, darvazanı açın!
– harada? – belə bir şəffaflıq və çəkisizlik Həyətdəki itlər Hacı Muxtar bəyin səsini
idilliyası içində idi? eşidən kimi, hürüşlərini kəsib mırıldamağa
Nə üçün O, yox idi, ancaq eyni za- başladılar və eşikağası Həmdulla da sübh
manda var idi?.. tezdən gələn qonaqların Hacıya məhrəm
… Və ONUN o şəffaf və çəkisiz varlığı adamlar olduğunu başa düşüb tələsik
qətiyyən tərəddüd etmədən tamam əmin nökərlərə qışqırdı:
– Tez olun! Tez! Tez açın!
idi ki, bir-birini əvəz edən o xatirələrdəki,
Nökərlər darvazanın yoğun dəmir
epizodlardakı insanları da vaxtı yetişəndə
cəftəsini çəkdilər və Hacı Muxtar bəyin
belə bir şəffaflıq və çəkisizlik gözləyir.
mülkünün darvaza qapıları taybatay açıldı.
… Ancaq bunun mənası nə idi?
Mahmud bəy atdan sıçrayıb yerə atıldı
Nə üçün əvvəl ora idi, sonra da buradır
və cəld geyinib, onları qarşılamağa çıxan
50 (haradır?)?..
Hacı Muxtar bəyin əlindən öpdü, sonra
2016 onlar sidqi-ürəkdən qucaqlaşdılar və Mah-
10. mud bəy açıq-aşkar bir ehtiramla, eyni
zamanda ərkiyanə:
Və 1806-cı ilin həmin fevral səhəri – Әmi, – dedi, Hacı Muxtar bəyə belə
sübh tezdən Hacı Muxtar bəy həyətdəki müraciət edirdi. – Səhərin gözü açılmamış
itlərin hürüşməsinə ayılıb, dərhal da Hürü səni yuxudan etdik!..
Bəyim xanım ayılmasın deyə, səssiz ayağa
qalxdı: pis zəmanə idi – bir tərəfdən rus Hacı Muxtar bəy:
soldatları, o biri tərəfdən sərbazlar, bir – Bu nə sözdü, oğlum? – dedi və
tərəfdən də öz düşmənlərinin girəvə atdan enən Molla Müzəffər Ağanı görəndə,
axtarması – və zəmanənin xofu, hətta cəld ona yaxınlaşdı: – Xoş gəlmisən, Ağa!
Hacı Muxtar bəy kimi bir kişinin də içini Bizə şərəf vermisən! – deyə özü Ağanın
atdan enməyinə kömək etdi, sonra onları
nigarançılıqla doldurmuşdu. Onsuz da müşayiət edən atlılara səsləndi: – Hamınız
həmişə sərhesab olan Hacı yataq otağında xoş gəlmisiniz! Enin aşağı, enin! – Sonra
da saxladığı dolu tüfənglərdən birini əlinə da nökərlərə: – Ay uşaq, qonaqlarla məşğul
alıb, elə tuman-köynəklə ikinci mərtəbədəki olun! – dedi, bu isə o deyən söz idi ki,
Elçin. Baş şüşəbəndə çıxmaq istəyəndə Hürü Bəyim atları tövləyə aparıb rahatlayın, su, sabun,
xanım yuxulu-yuxulu deyindi: məhrəba hazırlayıb, qonaqların əl-üzlərini
– Ay Allah!... Yenə nə olub?. yumasına kömək edin, ocaqları qalayın,
Hacı Muxtar: qoyunların arasından tez bir erkək seçib
– Yat… – dedi və o, şüşəbəndə çıxanda kəsin, manqalları yandırın, təndirə od
silahlı nökər-naiblər artıq darvazanın salın…
qabağına yığışıb, gələnlərin kim olduğunu Və elə bu vaxt uzaqlardan azan sə-
və nə istədiyini soruşurdu. daları gəldi və Molla Müzəffər Ağaya elə
