Page 46 - "Xəzər"
P. 46
pektivi yoxdur. Peterburqa getməyiniz ki onu özü alovlandıracaqdı, özü də həmin
sizin üçün də, övladlarınız üçün də ən ocaqda yanacaqdı – tarix boyu bu cür İs-
xeyirli variantdır. Sizin də, övladlarınızın tanbula qaçan böyüklü-kiçikli cürbəcür
da titulları saxlanacaq. Siz əlahəzrət im- taxtdan salınmış, yaxud da taxta çıxmaq
perator Aleksandrın şəxsi himayəsi altında istəyən, taxt uğrunda mübarizə aparan
yaşayacaqsınız. Siz… şahlar, şahzadələr, hakimlər, sui-qəsdçilər
Mariya generalın sözlərini yarımçıq çox olmuşdu.
kəsdi: Çariça Mariyanın iqamətgahı ikimər-
– Siz məni tovlamağa çalışmayın, təbəli bir bina idi və onun otağı da ikinci
cənab Lazarev! mərtəbədə idi. General Lazarev tamam
General Lazarev: pəjmürdə bir vəziyyətdə asta-asta taxta
– Ülyahəzrət, – dedi. – Sizdən çox pilləkənləri enərkən, çariçanın otağında
xahiş edirəm, artıq dərəcədə xahiş edirəm, hay-küy düşdü və o, cəld geri dönüb, iti
məni məcbur etməyin ki… – O, sözlərini addımlarla yenidən yuxarı qalxdı.
davam etdirmədi – bütün hikkəsinə, təkəb-
General otağa girəndə şahzadə Cəb-
bürünə baxmayaraq, onun – rus gene- rayıl bir tərəfdən, prinses Tamara o biri
46 ralının – qarşısındakı, əslində, köməksiz, tərəfdən, hərəsinin də əlində bir xəncər
məhkum və… sevimli bir qadın idi – La-
2016 zarev sözünü davam etdirməyi özünə zabitlərin üstünə hücum çəkmişdi və xən-
cərlərin zərbələrini saxlamaqdan əlləri kə-
rəva bilmədi.
silmiş, qana bulaşmış zabitlər bu gənc
General Lazarevin sözlərini çariça şahzadələrin ehtiraslı həmlələrinin qarşısını
Mariya özü davam etdirdi:
güclə alırdı.
– Sizi məcbur etməyim ki, məni zorla
General Lazarev:
küçəyə atasınız, hə, general?
– Qurtarın! – qışqırdı. – Qurtarın bu
Bu dəfə general Lazarevin tələsik:
oyunu, qurtarın! – və onun bu çılğın səsi
– Ülyahəzrət, xahiş edirəm yığışası- bacı-qardaşa təsir etdi, onlar əl saxlayıb,
nız! – dedi. – Faytonlar sizi gözləyir. Mən hələ də taxtda uzanmış analarına baxdılar.
özüm sizi ötürəcəyəm.
General Lazarev bu dəfə çariça Mari-
Və general Lazarev otaqdan çıxdı. yanın üstünə qışqıraraq təkrar etdi:
Onun üçün Avarlı Ömər xanla ölüm- – Ülyahəzrət, qurtarın bu oyunu! Bunun
dirim vuruşuna girişmək, bu məhkum axırı sizin üçün yaxşı olmayacaq!
qadının məsələsini həll etməkdən asan Elə həmin anlarda da çariça Mariya,
və qat-qat şərəfli bir iş idi, ancaq əmr elə bil bütün bu müqavimətin tamam
verilirsə, o əmr qeydsiz-şərtsiz yerinə mənasız bir iş olduğunu başa düşərək,
Elçin. Baş yetirilməlidir. Dünən axşam bu əmri gülümsədi:
aldıqdan sonra general Lazarevin tez-tez – Aydındır, general!.. Aydındır!.. – Və
fikrindən keçən yeganə təskinlik bu idi ki, gözlərini Lazarevin gözlərinə zilləyib, bir
Peterburqa köçmək və orada yaşamaq, neçə anlıq sükutdan sonra sağ əlini şalın
həqiqətən, Çariça Mariya üçün ən yaxşı altından çıxararaq ona tərəf uzatdı: –
seçim idi, çünki Mariya, hətta övladları ilə Әlvida, general…
birlikdə İstanbula qaça bilsəydi belə, heç Çariça Mariyadan bu sözləri eşidən
nəyə nail ola bilməyəcəkdi və o ocaqda general Lazarev dərindən köks ötürdü,
sizin üçün də, övladlarınız üçün də ən ocaqda yanacaqdı – tarix boyu bu cür İs-
xeyirli variantdır. Sizin də, övladlarınızın tanbula qaçan böyüklü-kiçikli cürbəcür
da titulları saxlanacaq. Siz əlahəzrət im- taxtdan salınmış, yaxud da taxta çıxmaq
perator Aleksandrın şəxsi himayəsi altında istəyən, taxt uğrunda mübarizə aparan
yaşayacaqsınız. Siz… şahlar, şahzadələr, hakimlər, sui-qəsdçilər
Mariya generalın sözlərini yarımçıq çox olmuşdu.
kəsdi: Çariça Mariyanın iqamətgahı ikimər-
– Siz məni tovlamağa çalışmayın, təbəli bir bina idi və onun otağı da ikinci
cənab Lazarev! mərtəbədə idi. General Lazarev tamam
General Lazarev: pəjmürdə bir vəziyyətdə asta-asta taxta
– Ülyahəzrət, – dedi. – Sizdən çox pilləkənləri enərkən, çariçanın otağında
xahiş edirəm, artıq dərəcədə xahiş edirəm, hay-küy düşdü və o, cəld geri dönüb, iti
məni məcbur etməyin ki… – O, sözlərini addımlarla yenidən yuxarı qalxdı.
davam etdirmədi – bütün hikkəsinə, təkəb-
General otağa girəndə şahzadə Cəb-
bürünə baxmayaraq, onun – rus gene- rayıl bir tərəfdən, prinses Tamara o biri
46 ralının – qarşısındakı, əslində, köməksiz, tərəfdən, hərəsinin də əlində bir xəncər
məhkum və… sevimli bir qadın idi – La-
2016 zarev sözünü davam etdirməyi özünə zabitlərin üstünə hücum çəkmişdi və xən-
cərlərin zərbələrini saxlamaqdan əlləri kə-
rəva bilmədi.
silmiş, qana bulaşmış zabitlər bu gənc
General Lazarevin sözlərini çariça şahzadələrin ehtiraslı həmlələrinin qarşısını
Mariya özü davam etdirdi:
güclə alırdı.
– Sizi məcbur etməyim ki, məni zorla
General Lazarev:
küçəyə atasınız, hə, general?
– Qurtarın! – qışqırdı. – Qurtarın bu
Bu dəfə general Lazarevin tələsik:
oyunu, qurtarın! – və onun bu çılğın səsi
– Ülyahəzrət, xahiş edirəm yığışası- bacı-qardaşa təsir etdi, onlar əl saxlayıb,
nız! – dedi. – Faytonlar sizi gözləyir. Mən hələ də taxtda uzanmış analarına baxdılar.
özüm sizi ötürəcəyəm.
General Lazarev bu dəfə çariça Mari-
Və general Lazarev otaqdan çıxdı. yanın üstünə qışqıraraq təkrar etdi:
Onun üçün Avarlı Ömər xanla ölüm- – Ülyahəzrət, qurtarın bu oyunu! Bunun
dirim vuruşuna girişmək, bu məhkum axırı sizin üçün yaxşı olmayacaq!
qadının məsələsini həll etməkdən asan Elə həmin anlarda da çariça Mariya,
və qat-qat şərəfli bir iş idi, ancaq əmr elə bil bütün bu müqavimətin tamam
verilirsə, o əmr qeydsiz-şərtsiz yerinə mənasız bir iş olduğunu başa düşərək,
Elçin. Baş yetirilməlidir. Dünən axşam bu əmri gülümsədi:
aldıqdan sonra general Lazarevin tez-tez – Aydındır, general!.. Aydındır!.. – Və
fikrindən keçən yeganə təskinlik bu idi ki, gözlərini Lazarevin gözlərinə zilləyib, bir
Peterburqa köçmək və orada yaşamaq, neçə anlıq sükutdan sonra sağ əlini şalın
həqiqətən, Çariça Mariya üçün ən yaxşı altından çıxararaq ona tərəf uzatdı: –
seçim idi, çünki Mariya, hətta övladları ilə Әlvida, general…
birlikdə İstanbula qaça bilsəydi belə, heç Çariça Mariyadan bu sözləri eşidən
nəyə nail ola bilməyəcəkdi və o ocaqda general Lazarev dərindən köks ötürdü,
