Page 49 - "Xəzər"

ma kim, şeytani-məlun eyləyə imanə zur,
Şöleyi-hüsnünlə bəxş et tazədən dünyayə nur
Kim, şəriət məşəlində istiqamət görmədim.
Baş ağardı, ruzigarım oldu gün-gündən siyah,
Etmədim, səd heyf kim, bir mahi rüxsarə nigah,
Qədr bilməz həmdəm ilə eylədim ömrü təbah,
Vaqifə, ya rəbbəna, öz lütfünü eylə pənah,
Səndən özgə kimsədə lütfü inayət görmədim.
Səfəvi hökmdarı 2-ci Şah Abbasın sarayında məlik-üş-
şüəra mənsəbinə yüksəlmiş Saib Təbrizi təxəllüslü Mirzə
Məhəmməd Əlinin şeiri:
Tutulmuş könlümü cam ilə şadan eyləmək olmaz,
Əl ilə püstənin ağzını xəndan eyləmək olmaz.
Nə sözdür bu ki, olsun sahibnəzər zühad,
Qara toprağı hərgiz abi-heyvan eyləmək olmaz.
Bulut qılan kimi cövlan urar da ildırım tiği,
Könül pərdələrində eşqi pünhan eyləmək olmaz.
Qılıc gər içsə aləm qanını, sirabılıq bilməz,
Səni üşşaq qətlindən peşiman eyləmək olmaz.
Mənim göz yaşımı çıxgil, fələklərdən təmaşa qıl,
Hübabi qəsrilər içində tufan eyləmək olmaz.
Məni-Məcnuni aqil eyləmək mümkün degil, naseh,
Söz ilən müşgi-nabi, qan ki, bir qan eyləmək olmaz.
Xətadan keçdi, ceyran qanını müşk eylədi Saib,
Demə, üsyanı taət, küfri iman eyləmək olmaz.
Səfəvilər dövətini yaratmış və Səfəvilər
sülaləsinin əsasını qoymuş, Xətai təxəllüslü
Şah İsmayılın şeiri:
Ərənlərin ərkanına, yoluna,
Ta əzəldən talib oldum, ərənlər.
Can ilə könüldən durdum, düşündüm,
Bu gün mürşüdümü buldum, ərənlər.
Can ilə könüldən gəzdim, aradım,
Həqqin didarını görmək muradım,
Didar ilə məhəbbətdir tələbim,
Ya bu gün, ya yarın öldüm, ərənlər.
Keçmişəm sərimdən, qorxmam ölümdən,
Münkir bilməz övliyanın halindən,
Yəzid oğlu bir xarici əlindən
Çox dəmdir didardan qaldım, ərənlər.
Sən haqqı yabanda arama, sağın,
Uyduysan qəlbinə, həq sana yaxın,
Adəmə xor baxma, kəndini saqın,
Cümləsin adəmdə buldum, ərənlər.
Şah Xətayiyəm, ərz edəyim halimi,
Xərc edəyim əldə olan varimi,
Sürə-sürə şaha gedəm yüzimi,
Mürvət qəbul eylə, gəldim, ərənlər. 49
2016
Şah İsmayılın müasiri, yalnız anadan
olduğu Qarabağda deyil, hətta yalnız
Azərbaycanda da deyil, Arazın o tayından
tutmuş, Anadoluyacan bütün bu diyarlarda
məşhur olan Aşıq Qurbaninin şeiri:
Ayrı düşdüm vətənimdən, elimdən,
Başı çənli, qarlı dağlar, qal indi!
İçən ölməz dərdə dərman suyundan,
Axar sular, tər bulaqlar, qal indi!
Bivəfasan, mən görmədim vəfanı,
Çox çəkmişəm sənin cövrü cəfanı,
Məndən sonra rəqib sürər səfanı,
Fərş döşəli ağ otaqlar, qal indi!
İlqarsızsan, vəfan yoxdu dünyada,
Dostunun sirrini verirsən yada,
Şamamanı dərdirirsən xoryada,
Səbzə bostan, sarı dağlar, qal indi!
Qurbaniyəm, yəqin oldu sözlərim,
Eşq əlindən kabab istər gözlərim,
Qan tökürsən qürbət eldə, gözlərim,
Ağla, canan deyib ağla, qal indi.
*** Elçin. Baş
… Görünən o məkanda köhnə, təzə –
minlərlə qəbirstanlıqlar bir-birini əvəz edirdi,
elə bil o məqamda görünən o məkan
ancaq qəbiristanlıqlardan ibarət idi.
Və o qəbiristanlıqların hansındasa
keşiş xaç çevirirdi, o birində molla “Yasin”,
bir başqasında da ravvin “El male ra-
hamim” oxuyurdu və bütün bunlar ONA
tamam mənasız görünürdü.
ONUN o şəffaf və çəkisiz varlığında
elə bir hissiyyat yaranırdı ki, insan görünən
o məkanda ana bətnindən çıxdıqdan sonra
özü də bilmədən, dərk etmədən təhtəlşüur
olaraq, əslində yalnız ölümə can atır,
çünki insanı görünən o məkandakı məna-
sızlıqdan – bir-birini əvəz edən o xatirə-
lərdəki, epizodlardakı mənasız mübari-
zələrdən, mənasız arzu və istəklərdən,
mənasız xoşbəxtlik və mənasız bədbəxt-