Page 43 - "Xəzər"
P. 43
andan feldmarşal qraf Saltıkovla1 Və knyaz Sisianov Baş komandan 43
beləcə üzbəüz dayanırdılar və hər ikisinin gəldikdən sonra, general Lazarev daima 2016
də bir-birinə daxili bir hüsn-rəğbəti var idi. çariça Mariya ilə bağlı belə bir əmr
Sadəcə olaraq bu gün feldmarşal Saltıkov gözləyirdi və o, bu barədə fikirləşəndə Elçin. Baş
qismində o özü, polkovnik Sisianov əməlli-başlı həyəcanlanırdı, hətta hərdən
qismində isə Lazarev idi. gecələr onun təsəvvüründə belə qorxunc
bir mənzərə yaranırdı ki, çariça Mariyanın
Knyaz Sisianov: saçlarından tutub sürüyə-sürüyə onu kon-
– General, – dedi – mənim heç kimin voylara təhvil verir – belə anlarda qorxu-
nazı ilə oynamaq fikrim yoxdur! O nun-hürkünün nə olduğunu bilməyən bu
cümlədən də çariça Mariyanın. Sabah rus generalının həyəcandan bütün bədəni
səhər tezdən Mariyanın özünü də, titrəyirdi. Ancaq buna baxmayaraq, general
övladlarını da Tiflisdən çıxararaq, Peter- Lazarev əldə etdiyi bütün məxfi məlumatlar
burqa yola salmağı sizə tapşırıram. kimi, çariça Mariyanın Rusiya əleyhinə
Baş komandanın əmri general Lazarev fəaliyyəti ilə bağlı gizli məlumatları da
üçün gözlənilməz olmadı – o, əmin idi ki, Baş komandana məruzə edirdi – bu, İvan
Baş komandan təbiətli bir adam uzun Petroviçin şəxsi istəyindən asılı olma-
müddət çariça Mariyanın hikkəsinə yaraq,Tiflis polismeysteri general Lazarevin
dözməyəcək, əvvəl-axır buna son qoyu- dövlət qarşısında borcu idi. Həmin günlərdə
lacaq və Baş komandanın nəinki Mariyanın general Lazarevin qulağına çatmışdı ki,
övladlarını, əmin-amanlıq naminə Mariya- Mariya övladları ilə birlikdə İstanbula qaç-
nın özünü də Rusiyaya göndərəcək. Gen- maq üçün gizli hazırlıq görür və Kaxetiyanı
eral bunu da bilirdi ki, çariça Mariya, yenidən Rusiyanın tərkibindən çıxarıb,
əslində knyaz Sisianovun yaxın qohumudur Cəbrayılı taxtda oturtmaq uğrunda
və knyaz Sisianovun bu cür yaxın və mübarizəsini İstanbulda davam etdirmək
uzaq qohumları, eləcə də, qohum olmayıb, istəyir, ancaq bu məlumatı hələ tam
özlərini onun qohumu kimi qələmə verən dəqiqləşdirmədiyi üçün, hələ Baş koman-
gürcü zadəganlarından tutmuş, Tiflis dana məruzə etməmişdi.
lotularınacan yalançı qohumları az deyildi,
ancaq Baş komandan üçün bütün bunların 1803-cü ilin həmin 17 aprel axşamı
nə bir mənası, nə də bir əhəmiyyəti var knyaz Sisianov:
idi. Sisianov Derjavaya düşmən münasibəti
bəsləyən Sisişvili knyazlarının başına elə – Әmri yerinə yetirin və sabah nahara
bir oyun açdı ki, verilən cəzalar, hətta bu qədər mənə məruzə edin! – dedi.
əməliyyatın ən aktiv iştirakçısı olan general
Lazarevə də həddən artıq sərt göründü General-mayor Lazarev:
və onun raport yazaraq, öz səlahiyyətləri – Oldu, alihəzrət! – dedi və onun
daxilində bəzi yumşaldıcı təkliflərini Baş tələffüzündəki həmişəki qətiyyət əmrin
komandana təqdim etdikdən sonra da yerinə yetiriləcəyinə zərrə qədər də şübhə
knyaz Sisianov bu təklifləri qəbul etmədi. yeri qoymadı.
Həmin anda knyaz Sisianovun fikrindən
keçdi ki, kaş, onun bütün generalları
1 Saltыkov – Салтыков Иван Петрович, граф, рус щярби хадими, эенерал-фелдмаршал
beləcə üzbəüz dayanırdılar və hər ikisinin gəldikdən sonra, general Lazarev daima 2016
də bir-birinə daxili bir hüsn-rəğbəti var idi. çariça Mariya ilə bağlı belə bir əmr
Sadəcə olaraq bu gün feldmarşal Saltıkov gözləyirdi və o, bu barədə fikirləşəndə Elçin. Baş
qismində o özü, polkovnik Sisianov əməlli-başlı həyəcanlanırdı, hətta hərdən
qismində isə Lazarev idi. gecələr onun təsəvvüründə belə qorxunc
bir mənzərə yaranırdı ki, çariça Mariyanın
Knyaz Sisianov: saçlarından tutub sürüyə-sürüyə onu kon-
– General, – dedi – mənim heç kimin voylara təhvil verir – belə anlarda qorxu-
nazı ilə oynamaq fikrim yoxdur! O nun-hürkünün nə olduğunu bilməyən bu
cümlədən də çariça Mariyanın. Sabah rus generalının həyəcandan bütün bədəni
səhər tezdən Mariyanın özünü də, titrəyirdi. Ancaq buna baxmayaraq, general
övladlarını da Tiflisdən çıxararaq, Peter- Lazarev əldə etdiyi bütün məxfi məlumatlar
burqa yola salmağı sizə tapşırıram. kimi, çariça Mariyanın Rusiya əleyhinə
Baş komandanın əmri general Lazarev fəaliyyəti ilə bağlı gizli məlumatları da
üçün gözlənilməz olmadı – o, əmin idi ki, Baş komandana məruzə edirdi – bu, İvan
Baş komandan təbiətli bir adam uzun Petroviçin şəxsi istəyindən asılı olma-
müddət çariça Mariyanın hikkəsinə yaraq,Tiflis polismeysteri general Lazarevin
dözməyəcək, əvvəl-axır buna son qoyu- dövlət qarşısında borcu idi. Həmin günlərdə
lacaq və Baş komandanın nəinki Mariyanın general Lazarevin qulağına çatmışdı ki,
övladlarını, əmin-amanlıq naminə Mariya- Mariya övladları ilə birlikdə İstanbula qaç-
nın özünü də Rusiyaya göndərəcək. Gen- maq üçün gizli hazırlıq görür və Kaxetiyanı
eral bunu da bilirdi ki, çariça Mariya, yenidən Rusiyanın tərkibindən çıxarıb,
əslində knyaz Sisianovun yaxın qohumudur Cəbrayılı taxtda oturtmaq uğrunda
və knyaz Sisianovun bu cür yaxın və mübarizəsini İstanbulda davam etdirmək
uzaq qohumları, eləcə də, qohum olmayıb, istəyir, ancaq bu məlumatı hələ tam
özlərini onun qohumu kimi qələmə verən dəqiqləşdirmədiyi üçün, hələ Baş koman-
gürcü zadəganlarından tutmuş, Tiflis dana məruzə etməmişdi.
lotularınacan yalançı qohumları az deyildi,
ancaq Baş komandan üçün bütün bunların 1803-cü ilin həmin 17 aprel axşamı
nə bir mənası, nə də bir əhəmiyyəti var knyaz Sisianov:
idi. Sisianov Derjavaya düşmən münasibəti
bəsləyən Sisişvili knyazlarının başına elə – Әmri yerinə yetirin və sabah nahara
bir oyun açdı ki, verilən cəzalar, hətta bu qədər mənə məruzə edin! – dedi.
əməliyyatın ən aktiv iştirakçısı olan general
Lazarevə də həddən artıq sərt göründü General-mayor Lazarev:
və onun raport yazaraq, öz səlahiyyətləri – Oldu, alihəzrət! – dedi və onun
daxilində bəzi yumşaldıcı təkliflərini Baş tələffüzündəki həmişəki qətiyyət əmrin
komandana təqdim etdikdən sonra da yerinə yetiriləcəyinə zərrə qədər də şübhə
knyaz Sisianov bu təklifləri qəbul etmədi. yeri qoymadı.
Həmin anda knyaz Sisianovun fikrindən
keçdi ki, kaş, onun bütün generalları
1 Saltыkov – Салтыков Иван Петрович, граф, рус щярби хадими, эенерал-фелдмаршал