Page 208 - "Xəzər"

Çox böyük ustalıqla qurulmuş təhsil sistemi balaca, müstəqil qraflıqlar yaradıblar və

hamıya oxumaq üçün şərait yaradırdı. nəsilbənəsil elə oradan da müsəlmanlara

Kordovo şəhərinin üç min məktəbi, öz qarşı mübarizəni davam etdiriblər, qaçaq

universiteti vardı. Elə kitabxanalar vardı müharibəsi, partizan savaşı aparıblar.

ki, belələri yalnız qədim yunan şəhəri Onlar uzun müddət təkbaşına döyüşdülər.

Aleksandriyanın çiçəkləndiyi dövrlərdə Ancaq sonra Roma Papası Səlib yürüşü

olmuşdu. Filosoflar Quranın təsir dairəsini elan etdi və tanınmış vaizlər öz odlu-

genişləndirdilər, yunan müdriklərinin alovlu nitqlərində müsəlmanları xristian-

əsərlələrini öz dillərinə çevirib öyrəndilər, lardan almış olduqları ölkələrdən

onlara yeni məna verdilər. Әlvan, coşqun çıxarmağa səslədilər. Onda xaçpərəstlər

bədii təxəyyül – fantaziya üçün geniş hər tərəfdən İspaniyanın qədim xristian

imkanlar yaratdı. Böyük şairlər zəngin, ağalarının cəngavər varislərinin köməyinə

ahəngdar ərəb dilini o qədər incələşdirdilər gəldilər. Beləliklə, sonuncu Vestqotlar bu

ki, onunla ən zərif duyğuları belə ifadə günü, az qala, dörd əsr gözləməli oldular

etmək mümkün oldu. və cənuba tərəf üz qoydular. Döyüşkənlik

Onlara itaət edənlərə müsəlmanlar ruhunu itirmiş müsəlmanlar onların

208 mərhəmət göstərdilər. Öz xristianları üçün vəhşiliklərinə tab gətirə bilmədilər və xris-

İncili ərəb dilinə çevirdilər. Bütün hüqüqları tianlar bir neçə on il ərzində yarımadanın
2016 xristian Vestqotlar tərəfindən əllərindən Taxo çayına qədər bütün şimal hissəsini

alınmış saysız-hesabsız yəhudilərin zəbt elədilər.

hüqüqları özlərinə qaytarıldı. Bəli, islamın Xristian orduları tərəfindən getdikcə

İspaniyada ağalıq etdiyi dövrlərdə yəhudilər daha çox sıxışdırılan müsəlmanlar

öz dövlətini itirdiyi vaxtdan bəri belə Afrikadakı dindaşlarını köməyə çağırdılar.

xoşbəxt yaşamamışdılar. Onlar xəlifələr Gələnlər vəhşi, çox qatı dindar döyüşçülər

üçün nazirlər, həkimlər yetişdirdilər, fabriklər idilər və çoxu da cənub tərəfdəki böyük

Lion Feyxtvanger. Toledolu yəhudi qız tikdilər, ticarət şəbəkələrini genişləndirdilər, səhradan – Saxaradan gəlmişdi. Onlar

gəmilərini yeddi dənizin yeddisinə də xristianların yürüşünü dayandırdı. Həm

çıxardılar. Öz ana dilləri qədim İvriti unut- də o vaxta qədər Әndəlisə ağalıq etmiş

madan, bütün fəlsəfi sistemləri ərəb dilində azad düşüncəli mədəni müsəlman

inkişaf etdirdilər, Aristoteli tərcümə etdilər, əmirlərini də qovdular. Onlar din

onun təlimlərini öz Müqəddəs Kitablarının məsələsində güzəşt tanımırdılar. Afrikalı

ideyaları və ərəb müdrikliyinin doktrinası xəlifə Yusif Әndəlisdə də hakimiyyəti ələ

ilə birləşdirdilər. Cəsarətlə İncilin sərbəst aldı. Ölkəni kafirlərdən təmizləmək

təfsirini yaratdılar. Yəhudi poeziyasına məqsədiylə yəhudilərin nümayəndələrini

yeni nəfəs gətirdilər. özünün Lüsenadakı baş qərargahına

Bu çiçəklənmə üç əsrdən çox davam çağırıb dedi: “Rəhmli Allahın adı ilə!

etdi. Sonra dəhşətli bir tufan qopdu, hər Peyğəmbər buyurub ki, dinə iman gətirilən

şeyi alt-üst elədi.. ölkələrdə sizin babalarınıza toxunulmasın.

Məlum oldu ki, müsəlmanlar yarıma- Ancaq bir şərt qoyub və həmin şərt də

danı tutanda, pərən düşmüş xristian qədim kitablarda göstərilib: əgər yarım

Vestqotlar İspaniyanın şimalındakı dağlıq əsr ərzində Məsihiniz gəlməsə, onu, yəni

ərazilərə qaçıblar. O çətin əlçatan yerlərdə Məhəmmədi peyğəmbərlər peyğəmbəri