Page 44 - "Xəzər"
P. 44
ki, qaşlarının əyrisi bir az da təsirli, sərrast biabırçı ehtiyat tədbirləri görməyə də məcbur
2016 oldu, gözləri azacıq kölgəli göz qapaqlarına olmuşdu – gah divara sıxılır, gah yoldan
görə, bir qədər işıqlı görünürdü; aşağıda, ötənlərin dalında gizlənir, artıq çoxdan son
Tomas Mann. Venesiyada ölüm dərinin sərt olduğu və qəhvəyiyə çalan yerində həddinə yetişmiş, onun cismini və ruhunu
isə al-qırmızı boyağın yüngülcə toxunmasıyla, gərginləşdirən yorğunluğunu belə hiss etmir-
incə bir çəhrayılıq yarandı, indicə qansız olan di.
dodaqları moruğu rəngdə sulandı, yanaq-
larındakı, ağzının yanlarındakı, gözlərinin Tadzio dəstənin arxasınca gedir, dar
ətrafındakı qırışlar krem və tualet suyunun keçidlərdə mürəbbiyəni və rahibə-bacılarını
təsirindən yox oldu. Qəlbi həyəcan içində qabağa buraxır, onlardan dala qalaraq, çönür,
çırpınaraq gördü ki, güzgüdən ona yaşının çiyninin üstündən özünün qəribə, tutqun-boz
gözəl çağlarında olan bir cavan baxır. gözləriylə baxırdı ki, görsün: sadiq pərəstişkarı
onun dalınca gəlirmi. Onu görür və büruzə
Bərbər, nəhayət ki, sakitləşdi və özünün vermirdi. Bu kəşfindən məst idi, ehtirasın
bütün həmkarları kimi, kreslosunda oturmuş qarmağına keçmiş gözləri onu daim irəli
müştəriyə yarınırmış kimi təşəkkür etdi. O da aparırdı. Bu insan sevgilisini nə vaxtsa itirmək
minnətdarlıq elədi. kimi miskin ümidinin dalınca gedirdi. Polyaklar
əyri bir körpünün üstündən keçdilər. Onun
– Boş şeydir, neylədim ki... – deyib, əyriliyi o qədər idi ki, təqibçinin gözlərindən
Aşenbaxın üzünə sonuncu cizgini vurdu. – gizləndilər. O da öz növbəsində gözdən itdi.
Cənab, indi istəsəniz, lap aşiq də ola bilərsiniz. Körpüdən sonra dallarınca üç istiqamətdə
qaçırdı – bir qabağa, bir də dar, zibilli sahil
O çıxdı, xoşbəxt xəyallara dalaraq, bir az küçəsinin sağına və soluna. Amma hər şey
çaşqın, bir az da qorxmuş kimi getdi. Qalstuku əbəs idi! Zəiflik, tam əsəb yorğunluğu onu
qırmızı idi, enli kənarları olan həsir şlyapasını vadar etdi ki, bu axtarışlarının üzərindən,
rəngbərəng lent bəzəyirdi. nəhayət ki, xətt çəksin.
Dənizdən ilıq, fırtınalı külək əsirdi; arabir Başı alışıb-yanırdı, dərisi yapışqanlı tər
yağış atırdı, lakin havaya sanki bir rütubət içində idi, bütün bədəni titrəyir, dözülməz
hopmuşdu – ağır üfunətliydi, zəhərlənmişdi susuzluq ona əzab verirdi, özünü sərinlətməyə
elə bil. Qulaqlarında səs-küy, hay-haray vardı bir şey axtararaq, ətrafına göz gəzdirirdi. Xırda
və qriminin altında özünü üşüdürmüş kimi meyvə dükanlarının birindən çox dəymiş, əzik
hiss edən Aşenbaxa elə gəlirdi ki, küləklərin çiyələk aldı və elə ayaq üstə yeməyə başladı.
nəfəsi bu boşluqda özlərinin mənfur oyununu Qarşısında kiçik, boş bir meydan vardı – sanki
oynayır, dənizin eybəcər quşları məhkum tilsimliydi; iki-üç həftə qabaq uğursuzluqla
edilmişin yeməyini yeyir, onu parça-parça bitən qaçmaq qərarını da burda vermişdi. O,
edərək, nəcisləriylə murdarlayır. İsti iştahasını meydanın ortasındakı hovuzun səkisində otur-
küsdürmüş, beyninə hardansa girmişdi ki, du və başını daş hasara söykədi. Ətrafda bir
yemək zəhərlidir. sükut vardı, döşənmiş yolun daşları arasından
otlar boy verirdi, hər tərəfdə qalaq-qalaq zibil
Bir dəfə günorta gözəl Tadzionu yığını görünürdü. Meydanı əhatə edən,
qarabaqara izləyərkən, böyük şəhərin küçə küləkdən rəngləri bozarmış, müxtəlif
və döngələrinin qarışıqlığına girdi. O, istiqaməti hündürlükdə olan evlərin arasında saraya
itirdi. Bu labirintdəki hər şey küçələr, kanallar, bənzəyən birisi digərlərindən fərqlənirdi. Onun
körpülər, kiçik meydanlar bir-birinə çox tağlı pəncərələri arxasında bir boşluq vardı,
bənzəyirdi. Qərbin, şərqin harda olduğunu
belə anlamırdı, Dərd-səri yalnız təqib etdiyi
sevgilisini gözdən itirməmək idi və üstəlik hələ
2016 oldu, gözləri azacıq kölgəli göz qapaqlarına olmuşdu – gah divara sıxılır, gah yoldan
görə, bir qədər işıqlı görünürdü; aşağıda, ötənlərin dalında gizlənir, artıq çoxdan son
Tomas Mann. Venesiyada ölüm dərinin sərt olduğu və qəhvəyiyə çalan yerində həddinə yetişmiş, onun cismini və ruhunu
isə al-qırmızı boyağın yüngülcə toxunmasıyla, gərginləşdirən yorğunluğunu belə hiss etmir-
incə bir çəhrayılıq yarandı, indicə qansız olan di.
dodaqları moruğu rəngdə sulandı, yanaq-
larındakı, ağzının yanlarındakı, gözlərinin Tadzio dəstənin arxasınca gedir, dar
ətrafındakı qırışlar krem və tualet suyunun keçidlərdə mürəbbiyəni və rahibə-bacılarını
təsirindən yox oldu. Qəlbi həyəcan içində qabağa buraxır, onlardan dala qalaraq, çönür,
çırpınaraq gördü ki, güzgüdən ona yaşının çiyninin üstündən özünün qəribə, tutqun-boz
gözəl çağlarında olan bir cavan baxır. gözləriylə baxırdı ki, görsün: sadiq pərəstişkarı
onun dalınca gəlirmi. Onu görür və büruzə
Bərbər, nəhayət ki, sakitləşdi və özünün vermirdi. Bu kəşfindən məst idi, ehtirasın
bütün həmkarları kimi, kreslosunda oturmuş qarmağına keçmiş gözləri onu daim irəli
müştəriyə yarınırmış kimi təşəkkür etdi. O da aparırdı. Bu insan sevgilisini nə vaxtsa itirmək
minnətdarlıq elədi. kimi miskin ümidinin dalınca gedirdi. Polyaklar
əyri bir körpünün üstündən keçdilər. Onun
– Boş şeydir, neylədim ki... – deyib, əyriliyi o qədər idi ki, təqibçinin gözlərindən
Aşenbaxın üzünə sonuncu cizgini vurdu. – gizləndilər. O da öz növbəsində gözdən itdi.
Cənab, indi istəsəniz, lap aşiq də ola bilərsiniz. Körpüdən sonra dallarınca üç istiqamətdə
qaçırdı – bir qabağa, bir də dar, zibilli sahil
O çıxdı, xoşbəxt xəyallara dalaraq, bir az küçəsinin sağına və soluna. Amma hər şey
çaşqın, bir az da qorxmuş kimi getdi. Qalstuku əbəs idi! Zəiflik, tam əsəb yorğunluğu onu
qırmızı idi, enli kənarları olan həsir şlyapasını vadar etdi ki, bu axtarışlarının üzərindən,
rəngbərəng lent bəzəyirdi. nəhayət ki, xətt çəksin.
Dənizdən ilıq, fırtınalı külək əsirdi; arabir Başı alışıb-yanırdı, dərisi yapışqanlı tər
yağış atırdı, lakin havaya sanki bir rütubət içində idi, bütün bədəni titrəyir, dözülməz
hopmuşdu – ağır üfunətliydi, zəhərlənmişdi susuzluq ona əzab verirdi, özünü sərinlətməyə
elə bil. Qulaqlarında səs-küy, hay-haray vardı bir şey axtararaq, ətrafına göz gəzdirirdi. Xırda
və qriminin altında özünü üşüdürmüş kimi meyvə dükanlarının birindən çox dəymiş, əzik
hiss edən Aşenbaxa elə gəlirdi ki, küləklərin çiyələk aldı və elə ayaq üstə yeməyə başladı.
nəfəsi bu boşluqda özlərinin mənfur oyununu Qarşısında kiçik, boş bir meydan vardı – sanki
oynayır, dənizin eybəcər quşları məhkum tilsimliydi; iki-üç həftə qabaq uğursuzluqla
edilmişin yeməyini yeyir, onu parça-parça bitən qaçmaq qərarını da burda vermişdi. O,
edərək, nəcisləriylə murdarlayır. İsti iştahasını meydanın ortasındakı hovuzun səkisində otur-
küsdürmüş, beyninə hardansa girmişdi ki, du və başını daş hasara söykədi. Ətrafda bir
yemək zəhərlidir. sükut vardı, döşənmiş yolun daşları arasından
otlar boy verirdi, hər tərəfdə qalaq-qalaq zibil
Bir dəfə günorta gözəl Tadzionu yığını görünürdü. Meydanı əhatə edən,
qarabaqara izləyərkən, böyük şəhərin küçə küləkdən rəngləri bozarmış, müxtəlif
və döngələrinin qarışıqlığına girdi. O, istiqaməti hündürlükdə olan evlərin arasında saraya
itirdi. Bu labirintdəki hər şey küçələr, kanallar, bənzəyən birisi digərlərindən fərqlənirdi. Onun
körpülər, kiçik meydanlar bir-birinə çox tağlı pəncərələri arxasında bir boşluq vardı,
bənzəyirdi. Qərbin, şərqin harda olduğunu
belə anlamırdı, Dərd-səri yalnız təqib etdiyi
sevgilisini gözdən itirməmək idi və üstəlik hələ
