Page 144 - "Xəzər"
P. 144
Yevgeni Yevtuşenko Orijinaldan tərcümə: Əlisəmid Kür
2016
Əfqan qarışqası keçdiyim bütün yollar
Yevgeni Yevtuşenko. Şeirlər onun gözündən qaçmaz –
Rus oğlu üzüqoylu qalıb əfqan çölündə. O, burda da güclüdü.
Müsəlman qarışqalar daraşıb üz-gözünə. O, şəri bağışlamaz, –
Çox çətindir sürünmək...
O, amansız, səmimiyyət aşiqi.
Kimdir gələn qarğışa, Mən qələm çaldığım yerdə
Ölənin qulağına pıçıldayır qarışqa:
“Sən bilmirsən harada canını tapşırmısan, “Dəyməz!” deyəndə,
Bircə bilirsən bunu – yaxınlıqdadı İran. O, qələmi götürəcək;
Əlindəki silahla niyə gəlmişdin bura,
Deyəcək: “Dəyər!”.
Sən hara – İslam hara? Nəyisə açmırsa, o, Doğrayacaq
Nə verəcəkdin bizə – acların ölkəsinə? Mənsə üzünü görmədiyim
Özünüzdə durublar kolbasa növbəsinə,
Azmıdır ölən sizdə, nə tez unutdun bunu? Heç nəyi doğramaram.
Keçən davada ölən o iyirmi milyonu?” O, sevdisə birini –
Rus oğlu üzüqoylu qalıb əfqan çölündə. Ölənəcən sevəcək.
Müsəlman qarışqalar daraşıb üz-gözünə. Guya mən sadəlövhəm,
Öləni diriltməyə, ayağa qaldırmağa
Provaslav qarışqalar gələr kömək olmağa. Daha həsəd çəkmirəm.
Amma... yetimin, dulun çoxaldığı ölkədə “Axı hamı səhv edir,
Provaslav qarışqa da başlayıb azalmağa. Hamı belə yaşamaz.”
Nə qədər ki, özümə oxşamıram.
1983 Yenə təkrar edirəm,
“Hərənin öz taleyi...”
Həsəd Unutmayam gərək mən
Hardasa balaca bir oğlan yaşar,
Ürəyimdə gizli qalan
Sirri açmağa nə var. O, uğur qazanacaq, –
Hardasa yaşayan bir oğlan uşağı var, – Çox işdə, –
Ona həsəd aparıram.
Həsəd aparıram Nəinki mən.
1955
onun davasına, –
Onun kimi səmimi, cəsarətli deyiləm. ***
Həsəd aparıram
Şərəflə qarşılamaq
onun gülüşünə, – hər anı – bu da haqdı,
Mən uşaq olan zaman dibindən çalxalanır
zaman – durğunluq vaxtı.
belə gülə bilmirdim.
O, özünə zülm edir, o davakardı yaman – Şərəflə, yetərincə
sədəqə paylayanlar,
Üz-gözü şiş içində basıb səni bardağa,
Üz-gözü cırmaq-cırmaq, – ağzını tıxayarlar.
Mənsə həmişə qorxaq,
nəsə güdən bir axmaq. Vaxtdan qorxan – yıxılar,
Kitablarda üstündən can vermə qorxaqlığa.
itirmək – qorxuludur
hər nə var, – bir anlığa.
2016
Əfqan qarışqası keçdiyim bütün yollar
Yevgeni Yevtuşenko. Şeirlər onun gözündən qaçmaz –
Rus oğlu üzüqoylu qalıb əfqan çölündə. O, burda da güclüdü.
Müsəlman qarışqalar daraşıb üz-gözünə. O, şəri bağışlamaz, –
Çox çətindir sürünmək...
O, amansız, səmimiyyət aşiqi.
Kimdir gələn qarğışa, Mən qələm çaldığım yerdə
Ölənin qulağına pıçıldayır qarışqa:
“Sən bilmirsən harada canını tapşırmısan, “Dəyməz!” deyəndə,
Bircə bilirsən bunu – yaxınlıqdadı İran. O, qələmi götürəcək;
Əlindəki silahla niyə gəlmişdin bura,
Deyəcək: “Dəyər!”.
Sən hara – İslam hara? Nəyisə açmırsa, o, Doğrayacaq
Nə verəcəkdin bizə – acların ölkəsinə? Mənsə üzünü görmədiyim
Özünüzdə durublar kolbasa növbəsinə,
Azmıdır ölən sizdə, nə tez unutdun bunu? Heç nəyi doğramaram.
Keçən davada ölən o iyirmi milyonu?” O, sevdisə birini –
Rus oğlu üzüqoylu qalıb əfqan çölündə. Ölənəcən sevəcək.
Müsəlman qarışqalar daraşıb üz-gözünə. Guya mən sadəlövhəm,
Öləni diriltməyə, ayağa qaldırmağa
Provaslav qarışqalar gələr kömək olmağa. Daha həsəd çəkmirəm.
Amma... yetimin, dulun çoxaldığı ölkədə “Axı hamı səhv edir,
Provaslav qarışqa da başlayıb azalmağa. Hamı belə yaşamaz.”
Nə qədər ki, özümə oxşamıram.
1983 Yenə təkrar edirəm,
“Hərənin öz taleyi...”
Həsəd Unutmayam gərək mən
Hardasa balaca bir oğlan yaşar,
Ürəyimdə gizli qalan
Sirri açmağa nə var. O, uğur qazanacaq, –
Hardasa yaşayan bir oğlan uşağı var, – Çox işdə, –
Ona həsəd aparıram.
Həsəd aparıram Nəinki mən.
1955
onun davasına, –
Onun kimi səmimi, cəsarətli deyiləm. ***
Həsəd aparıram
Şərəflə qarşılamaq
onun gülüşünə, – hər anı – bu da haqdı,
Mən uşaq olan zaman dibindən çalxalanır
zaman – durğunluq vaxtı.
belə gülə bilmirdim.
O, özünə zülm edir, o davakardı yaman – Şərəflə, yetərincə
sədəqə paylayanlar,
Üz-gözü şiş içində basıb səni bardağa,
Üz-gözü cırmaq-cırmaq, – ağzını tıxayarlar.
Mənsə həmişə qorxaq,
nəsə güdən bir axmaq. Vaxtdan qorxan – yıxılar,
Kitablarda üstündən can vermə qorxaqlığa.
itirmək – qorxuludur
hər nə var, – bir anlığa.
