Page 31 - "Xəzər"
P. 31
zası alan üç siyasi məhbus Pretoriyanın bik), ya da Qaboronda (Botsvana) təy- 31
ən ciddi qorunan həbsxanasından yarəyə miniblər. Әgər Zambiyadakı aero- 2016
qaçmışdı. İkinci məhbusun adı Roland portdan istifadə ediblərsə, yəqin ki, hələ
Karter idi. Hadisə belə olmuşdu: günorta Lusakaya çatmazlar. Nadin Qordimer. Yazışma
saat dörddə məhbusların hər birini öz
kamerasına salıblar. Onlar köhnə-kürüş Qadınlar saat doqquzda xəbərləri
paltarları yatağa elə düzüblər ki, kənardan dinləmək üçün radionu açdılar. Qaçmış
baxan elə bilərmiş ki, çarpayıda adam məhbuslardan bir kəlmə də danışılmadı.
var. Gecə nəzarətçisi də buna aldanıb. Deməli onlar hələ azadlıqdadır!
Məhbusların yoxa çıxması yalnız səhər
saat yeddidə məlum olub. Bu səbəbdən – Onları tutsalar, görəsən, neyləyə-
də axtarış on-on iki saat gecikib. İndi cəklər? – Harriyetin bu sualı yersiz gö-
qaçanları bütün sərhəd boyu axtarırlar, ründü. – Onları hansı cəza gözləyir? Kar-
hava limanları xüsusi nəzarətə götürülüb... serə salacaqlar, yoxsa təkadamlıq kam-
eraya? Onsuz da onun dörd ili qalıb...
Pat qızını hamamda tapdı, saçlarını Onları öldürəcəklər?
yuyurdu. Qız anasının həyəcanlı sifətini
görəndə başa düşdü ki, nəsə baş verib. Anası dodaqlarını qısıb başını buladı.
Elə bil Harriyet balaca qız idi və yaşına
– O, azadlıqdadır, – deyə Pat pıçılda- görə uyğun olmayan bir şey barədə sual
dı. – Qaçıb. vermişdi. Pat ona belə cavab verməyə
hazırlaşırdı: “Әgər müqavimət göstərsələr,
Harriyet yazını oxuduqca Pat hirslə öldürəcəklər”, – amma daha yumşaq vari-
gülür və yumruğunu sirkələyirdi. ant seçdi:
– Әcəb oldu, hə? – Tutub əvvəlki yerlərinə qaytaracaqlar,
– Әla! vəssalam.
– Bu o deməkdir ki, cəsurlar təslim ol-
mur – deyərək mətbəxdə çırtaçırtla bifşteks Səhər saat yeddidə Pat qızının yataq
qızardan Pat yerə-göyə sığmırdı. – otağına gəldi, balaca tranzistoru qulağına
Svazilendə yol neçə saatdır? Onlar saat tutmuşdu. Otağın pərdələri bağlı idi. Har-
beşə Botsvana sərhədinə çata bilərdilər. riyet arxası üstə uzanmışdı, gözlərini açsa
Nəzərə alsaq ki, gecə qaçıblar, deməli, da, yuxudan tam oyanmamışdı. Pat qaş-
həbsxana nəzarətçiləri duyuq düşənədək larını dartdı və əli ilə radioya işarə etdi:
artıq sərhədi aşıblar. nəhayət ki, diktor həbsxanadan qaçanlar
O, Harriyeti maşına yolladı və salondakı barədə danışırdı. Qaçmış məhbuslarla
sandıqçadan xəritəni gətirməyi tapşırdı. əlbir olmaq ittihamı ilə həbsxana nəzarət-
– Polinin sağlığına! – Pat Haberman çisini həbs etmişdilər.
Harriyetlə qədəh-qədəhə vurdu. Qızı bir
il ərzində məhbusa məktub yazmaqla onu – Təbii, kənardan kömək olmasaydı,
cəsarətləndirmişdi. Masanın üstündə açıq qaça bilməzdilər! Çox əla hazırlıq görüb-
şərab şüşəsindən başqa xəritə də vardı. lər...
Pat xəritədə Pretoriyanın mərkəzindən
ən yaxın sərhədə olan uyğun marşrutları – Nə hazırlıq?
qeyd etmişdi. Yəqin ki, qaçmış məhbuslar – Bilirsən, həbsxanadan qaçmaq üçün
indi Avropaya uçurlar: Maputuda (Mozam- gərək bayırda adamların olsun. Bu
adamlar həftələrlə, bəzən aylarla şərti
siqnalı gözləməyi bacarmalıdırlar. Bundan
başqa, nəqliyyat, sığınacaq məsələsi həll
ən ciddi qorunan həbsxanasından yarəyə miniblər. Әgər Zambiyadakı aero- 2016
qaçmışdı. İkinci məhbusun adı Roland portdan istifadə ediblərsə, yəqin ki, hələ
Karter idi. Hadisə belə olmuşdu: günorta Lusakaya çatmazlar. Nadin Qordimer. Yazışma
saat dörddə məhbusların hər birini öz
kamerasına salıblar. Onlar köhnə-kürüş Qadınlar saat doqquzda xəbərləri
paltarları yatağa elə düzüblər ki, kənardan dinləmək üçün radionu açdılar. Qaçmış
baxan elə bilərmiş ki, çarpayıda adam məhbuslardan bir kəlmə də danışılmadı.
var. Gecə nəzarətçisi də buna aldanıb. Deməli onlar hələ azadlıqdadır!
Məhbusların yoxa çıxması yalnız səhər
saat yeddidə məlum olub. Bu səbəbdən – Onları tutsalar, görəsən, neyləyə-
də axtarış on-on iki saat gecikib. İndi cəklər? – Harriyetin bu sualı yersiz gö-
qaçanları bütün sərhəd boyu axtarırlar, ründü. – Onları hansı cəza gözləyir? Kar-
hava limanları xüsusi nəzarətə götürülüb... serə salacaqlar, yoxsa təkadamlıq kam-
eraya? Onsuz da onun dörd ili qalıb...
Pat qızını hamamda tapdı, saçlarını Onları öldürəcəklər?
yuyurdu. Qız anasının həyəcanlı sifətini
görəndə başa düşdü ki, nəsə baş verib. Anası dodaqlarını qısıb başını buladı.
Elə bil Harriyet balaca qız idi və yaşına
– O, azadlıqdadır, – deyə Pat pıçılda- görə uyğun olmayan bir şey barədə sual
dı. – Qaçıb. vermişdi. Pat ona belə cavab verməyə
hazırlaşırdı: “Әgər müqavimət göstərsələr,
Harriyet yazını oxuduqca Pat hirslə öldürəcəklər”, – amma daha yumşaq vari-
gülür və yumruğunu sirkələyirdi. ant seçdi:
– Әcəb oldu, hə? – Tutub əvvəlki yerlərinə qaytaracaqlar,
– Әla! vəssalam.
– Bu o deməkdir ki, cəsurlar təslim ol-
mur – deyərək mətbəxdə çırtaçırtla bifşteks Səhər saat yeddidə Pat qızının yataq
qızardan Pat yerə-göyə sığmırdı. – otağına gəldi, balaca tranzistoru qulağına
Svazilendə yol neçə saatdır? Onlar saat tutmuşdu. Otağın pərdələri bağlı idi. Har-
beşə Botsvana sərhədinə çata bilərdilər. riyet arxası üstə uzanmışdı, gözlərini açsa
Nəzərə alsaq ki, gecə qaçıblar, deməli, da, yuxudan tam oyanmamışdı. Pat qaş-
həbsxana nəzarətçiləri duyuq düşənədək larını dartdı və əli ilə radioya işarə etdi:
artıq sərhədi aşıblar. nəhayət ki, diktor həbsxanadan qaçanlar
O, Harriyeti maşına yolladı və salondakı barədə danışırdı. Qaçmış məhbuslarla
sandıqçadan xəritəni gətirməyi tapşırdı. əlbir olmaq ittihamı ilə həbsxana nəzarət-
– Polinin sağlığına! – Pat Haberman çisini həbs etmişdilər.
Harriyetlə qədəh-qədəhə vurdu. Qızı bir
il ərzində məhbusa məktub yazmaqla onu – Təbii, kənardan kömək olmasaydı,
cəsarətləndirmişdi. Masanın üstündə açıq qaça bilməzdilər! Çox əla hazırlıq görüb-
şərab şüşəsindən başqa xəritə də vardı. lər...
Pat xəritədə Pretoriyanın mərkəzindən
ən yaxın sərhədə olan uyğun marşrutları – Nə hazırlıq?
qeyd etmişdi. Yəqin ki, qaçmış məhbuslar – Bilirsən, həbsxanadan qaçmaq üçün
indi Avropaya uçurlar: Maputuda (Mozam- gərək bayırda adamların olsun. Bu
adamlar həftələrlə, bəzən aylarla şərti
siqnalı gözləməyi bacarmalıdırlar. Bundan
başqa, nəqliyyat, sığınacaq məsələsi həll
