Page 219 - "Xəzər"
P. 219
rəfə gələn böyük ədəbiyyata, o cümlədən üçün xəstəliyi şiddətlənir, o, psixi 219
realist ədəbiyyata yad yox, doğmadır. xəstəxanaya aparılır. 2016
Baxın, bədii yaradıcılığı ilə realist Bekketşünasların yazdığına görə, onun Elçin. Pauzaların dedikləri
ədəbiyyata hücum edən Semyuel Bekket ilk romanı “Gözəl və ortabab qadınlarla
Dante haqqında, Prust haqqında, XIX əsr bağlı xülyalar”ın qəhrəmanlarından biri
fransız ədəbiyyatı klassikləri (Stendal, Sira-Kuzanın prototipi Lyuçiyadır və
Balzak, Flober) haqqında çox orijinal, hərgah, doğrudan da, belədirsə, Lyuçiyanın
maraqlı və məzmunlu esselərin müəllifidir taleyi, yəqin ki, Bekketə təsir edib (hər
və avanqard Bekker, absurdlar müəllifi halda, romanla tanış olduqdan sonra, bu,
Bekket bu yazıçıların timsalında realist mənim gümanımdır): o, özü həyatı boyu
ədəbiyyata ən yüksək qiymət verir. bir çox psixoloji narahatlıqlar keçirib –
özünə qapılıb, depressiyalara düşüb,
Semyuel Bekket XX əsrin böyük içində anlaşılmaz bir panika yaranıb və s.
intellektuallarından biridir və onun esselərini Ancaq bütün bunlarla bərabər o, daima
oxumaq kifayətdir ki, intellektinin miqyası yazıb və bədii-estetik axtarışlar, ədə-
səni heyrətə salsın. biyyatda özünü tapmaq və təsdiq etmək
ehtirası da daima onunla olub.
İlyas Әfəndiyev Balzakı çox bəyənirdi,
kitabxanasında Balzakın rus dilində on Ancaq mənə elə gəlir ki, Bekket bəzən
cildliyi var idi və bu oncildliyi əvvəldən ifrata varır və xüsusən onun bəzi
axıracan bir neçə dəfə oxumuşdu. Balzak səhnəcikləri, sadəcə söz yığını təsiri
haqqındakı ədəbiyyatla da yaxşı tanış idi, bağışlayır və mənasızlıq naminə mənasız
hansı fikirlərsə xoşuna gəlirdi, hansılarsa yazı yazmaq bir az oyunbazlığa oxşayır
yox və mən bunu ona görə xatırlayıram (bu sözlər, yəqin, Bekketin ruhunu incitməz –
ki, İlyas Әfəndiyevin vəfatından bir müddət onun şöhrəti və dünya ədəbiyyatındakı
sonra Bekketin Balzak haqqındakı essesini nüfuzu müqabilində bu tənqid kiçik bir
oxuyanda, doğrusu, çox təəssüf etdim ki, şeydir!). Misal üçün, onun “Gəliş-gediş”
o, bu esseni oxumayıb. səhnəciyi (Azərbaycan dilinə də tərcümə
olunub: “Dünya ədəbiyyatı” dərgisi, 2015,
Bekket intellektual olduğu qədər də, № 2) və buradakı personajlar və onların
görünür, hissiyyatlı bir insan olub və yaratdığı situasiya, məncə, məhz ifratın,
deməliyəm ki, onun bioqrafiyasında çox aludəçiliyin ifadəsi və göstəricisidir, nəinki
maraqlı, bəzi hallarda, bəlkə də, mistik sənətin – buna görə, yenə də, misal üçün,
və mənim simptomatik hesab etdiyim epi- “Kreppin son lenti”ndəki, yaxud “Addım-
zodlar az deyil. lar”dakı, eləcə də radio üçün yazılmış
pyeslərindəki emossional təsir gücü “Gəliş-
Bekket gənc yaşlarında ikən Ceyms gediş”də yoxdur.
Coysun ədəbiyyat işləri ilə bağlı katibi
işləmiş və Coys ailəsi ilə yaxın təmasda “Düyün” də Bekketin birpərdəli pyesidir
olmuşdu. Coysun gözəl, ancaq psixi və etiraf edim ki, bu kiçik pyesdəki azsaylı
cəhətdən problemləri olan qızı Lyuçiya dialoqları tərcümə edərkən, mən bir az
bu yaraşıqlı və erudisiyalı gənci sevir və çətinlik çəkirdim, çünki – bu da bir
hər vasitə ilə bu sevginin qarşılıqlı olmağına paradoksdur! – bu dialoqlardakı quruluq,
çalışırsa da, bu, mümkün olmur. Bekket soyuq Bekket dramaturgiyasının səciyyəvi
Coys ailəsindən uzaqlaşır və yəqin, gənc
və həssas qız psixoloji sarsıntılar keçirdiyi
realist ədəbiyyata yad yox, doğmadır. xəstəxanaya aparılır. 2016
Baxın, bədii yaradıcılığı ilə realist Bekketşünasların yazdığına görə, onun Elçin. Pauzaların dedikləri
ədəbiyyata hücum edən Semyuel Bekket ilk romanı “Gözəl və ortabab qadınlarla
Dante haqqında, Prust haqqında, XIX əsr bağlı xülyalar”ın qəhrəmanlarından biri
fransız ədəbiyyatı klassikləri (Stendal, Sira-Kuzanın prototipi Lyuçiyadır və
Balzak, Flober) haqqında çox orijinal, hərgah, doğrudan da, belədirsə, Lyuçiyanın
maraqlı və məzmunlu esselərin müəllifidir taleyi, yəqin ki, Bekketə təsir edib (hər
və avanqard Bekker, absurdlar müəllifi halda, romanla tanış olduqdan sonra, bu,
Bekket bu yazıçıların timsalında realist mənim gümanımdır): o, özü həyatı boyu
ədəbiyyata ən yüksək qiymət verir. bir çox psixoloji narahatlıqlar keçirib –
özünə qapılıb, depressiyalara düşüb,
Semyuel Bekket XX əsrin böyük içində anlaşılmaz bir panika yaranıb və s.
intellektuallarından biridir və onun esselərini Ancaq bütün bunlarla bərabər o, daima
oxumaq kifayətdir ki, intellektinin miqyası yazıb və bədii-estetik axtarışlar, ədə-
səni heyrətə salsın. biyyatda özünü tapmaq və təsdiq etmək
ehtirası da daima onunla olub.
İlyas Әfəndiyev Balzakı çox bəyənirdi,
kitabxanasında Balzakın rus dilində on Ancaq mənə elə gəlir ki, Bekket bəzən
cildliyi var idi və bu oncildliyi əvvəldən ifrata varır və xüsusən onun bəzi
axıracan bir neçə dəfə oxumuşdu. Balzak səhnəcikləri, sadəcə söz yığını təsiri
haqqındakı ədəbiyyatla da yaxşı tanış idi, bağışlayır və mənasızlıq naminə mənasız
hansı fikirlərsə xoşuna gəlirdi, hansılarsa yazı yazmaq bir az oyunbazlığa oxşayır
yox və mən bunu ona görə xatırlayıram (bu sözlər, yəqin, Bekketin ruhunu incitməz –
ki, İlyas Әfəndiyevin vəfatından bir müddət onun şöhrəti və dünya ədəbiyyatındakı
sonra Bekketin Balzak haqqındakı essesini nüfuzu müqabilində bu tənqid kiçik bir
oxuyanda, doğrusu, çox təəssüf etdim ki, şeydir!). Misal üçün, onun “Gəliş-gediş”
o, bu esseni oxumayıb. səhnəciyi (Azərbaycan dilinə də tərcümə
olunub: “Dünya ədəbiyyatı” dərgisi, 2015,
Bekket intellektual olduğu qədər də, № 2) və buradakı personajlar və onların
görünür, hissiyyatlı bir insan olub və yaratdığı situasiya, məncə, məhz ifratın,
deməliyəm ki, onun bioqrafiyasında çox aludəçiliyin ifadəsi və göstəricisidir, nəinki
maraqlı, bəzi hallarda, bəlkə də, mistik sənətin – buna görə, yenə də, misal üçün,
və mənim simptomatik hesab etdiyim epi- “Kreppin son lenti”ndəki, yaxud “Addım-
zodlar az deyil. lar”dakı, eləcə də radio üçün yazılmış
pyeslərindəki emossional təsir gücü “Gəliş-
Bekket gənc yaşlarında ikən Ceyms gediş”də yoxdur.
Coysun ədəbiyyat işləri ilə bağlı katibi
işləmiş və Coys ailəsi ilə yaxın təmasda “Düyün” də Bekketin birpərdəli pyesidir
olmuşdu. Coysun gözəl, ancaq psixi və etiraf edim ki, bu kiçik pyesdəki azsaylı
cəhətdən problemləri olan qızı Lyuçiya dialoqları tərcümə edərkən, mən bir az
bu yaraşıqlı və erudisiyalı gənci sevir və çətinlik çəkirdim, çünki – bu da bir
hər vasitə ilə bu sevginin qarşılıqlı olmağına paradoksdur! – bu dialoqlardakı quruluq,
çalışırsa da, bu, mümkün olmur. Bekket soyuq Bekket dramaturgiyasının səciyyəvi
Coys ailəsindən uzaqlaşır və yəqin, gənc
və həssas qız psixoloji sarsıntılar keçirdiyi
