Page 250 - 2017-3

– yaradıcılıq prosesi barədə çox sayda fi- edib evə gedə bilərəm. Amma hansı his-

kirlərin toplusudur. Bu sistemə tələbat ona lərlə? Rahatlıqla, yoxsa ürəyimi dağlayan

görə yaranır ki, həyatla uzlaşmayan ağrılı nisgillə?

təcrübə səhnə üçün kifayət etmir, əksinə, Teatrda məqbul sayılan başqa yol da

kiçilir və ixtisara düşür. var. İstifadə etdiyim zahiri, səhv və məz-

munsuz oyunu daxili aləmimə elə yönəl-

Әtrafdakı hadisələr və daxili həyat də bilərəm ki, hislərin rəmzinə çevrilsin.

Bunu varlığımla dərk etməliyəm. Bu hal-

Yaradıcılıq prosesinin dörd mərhələsi da oyun zahiri, səhv və məzmunsuz alın-

barədə danışıb onları əyani misallarla mayacaq və müəllifin yazdığı mətni səh-

təhlil etməyə çalışmışdıq. İndi isə yaradı- nədə söylədikcə, əslində, özümü və his-
cılıq prosesinə başqa bucaq altından ba- lərimi ifadə edəcəyəm. Buna görə də za-
xaq, onu təsəvvürdə tam fərqli şəkildə hiri oyun daxili hislərimin tərənnümçüsünə,
canlandıraq. Yaradıcılıq prosesinin hansı daxili aləmim isə zahiri oyuna çevriləcək.
aspekti bizə dolğun həyat yaşamağa im- Bütün bunları daxilimdə sıxıb saxlamıram,
kan verə bilər? Təsəvvür edin, iki imkan çünki hislərim qaynar bulağa çevrilib və
250 var: birinci, zəngin həyat təcrübəsinin səh- onu tamaşaçıya həvəslə bəxş edirəm.
Sistemin bütün sahələrini nəzərdən
nəyə daşınması, ikinci, səhv, sönük oyun.
2017 Biz, müasir aktyorlar, yaradıcılıq pro- keçirməyə cəhd etsək, görərik ki, onlar
sesinin nə olduğunu anlamayanda, ya- daxili aləmin zahiri təzahürə çevrilməsin-
də vasitəçi rolunu oynayır. Әgər bu ideya
xud başa düşmək istəməyəndə hansı yo- sonda təxəyyülü yerindən oynadırsa, de-
la əl atırıq? Səhv oyunu əsas götürüb məli, gözlərim önündə rolun, qəhrəmanın
qeyri-iradi olaraq ona aludə oluruq, ilham cizgiləri və müəyyən görüntüsü canlanır.
ala biləcəyimiz bütün qapıları kilidləyib
Məqsədimi daha dərindən anlamaq is-
deyirik: “İndi özüm özümün ağasıyam, təyirsinizsə, bəzi fikir və konsepsiyalar ba-
Mixail Çexov. Peşəkar aktyorluq dərsləri bədahətən nəsə göstərmək istəmirəm, rədə söhbət açmağı vacib sayıram. Meto-
çünki bunu etsəm, dərhal müasir teatrın dikanın bütün sahələri, məncə, bu baxım-
tələblərindən uzaqlaşmış olacağam. dan anlaşıla bilər: daxili aləm zahirə yol
Özümü, istedadımı yox, şablon klişeləri tapıb təzahür edir, daxilimdəki dəyişikliklər
göstərməliyəm, çünki səhnədə birbaşa ətrafımda cərəyan edən hadisələrə birba-
özümü göstərməkdən xəcalət çəkirəm”. şa təsir göstərir. Bunu bilsək, deməli, bu
Buna görə də qapılara kilid vurub zahiri, dəyişiklikləri idarə etməyi və onları uğurla

məzmunsuz oyun nümayiş etdirməyə baş- həyata keçirməyi bacaracağıq. Lev Tols-

layıram, yəni mətni əzbərləyib ştampların toy bir dəfə demişdi ki, əgər kiməsə acığı-

və klişelərin vasitəsilə sözləri səhnədə nız tutubsa və ona tərbiyəvi mövzuda mo-

təkrar edirəm. Oyun maraqlı alınmır, da- izə oxumaq əvəzinə, qisas almağı

xili hislərimi isə hamıdan gizlətməyə çalı- düşünürsünüzsə, o zaman xəyalınızda hər

şıram. Bəzən illüziyaya qapılıram, bir ne- gün konkret olaraq bunu canlandırın: tu-

çə klişenin cəmindən ibarət kabus məni taq ki, qisas almaq imkanınız yaranıb və

çənginə alır, səsim də özümə yad təsir eyni zamanda, düşməniniz də zəifləyib.

bağışlayır. Pyes başa çatır, kabus isə ar- Uğur qazanacağınızı nə qədər dərindən

tıq öz məkrli işini görüb, indi teatrı tərk dərk etsəniz belə, şüurunuz sizi gözlənil-