Page 102 - 2017-3
P. 102
üçün iki otaq ayrılmışdı; birinin divarları- himələndi, üşəndi, başında bir-birindən
na yumşaq, qalın üzlük çəkilmişdi, digəri qəribə, qorxunc fikirlər dolaşmağa başla-
taxtadan idi. Böyük, cansıxıcı, tağ-tavanlı dı. Bu nədir? İnkvizisiyadır? Bəlkə,
otaqdan hamam kimi istifadə edirdilər. düşmənləri burada onun başını əkmək
Yuxarı mərtəbədə qadınlar yerləşdirilmiş- istəyirlər? Bəlkə, bura cəhənnəmdir, onu
di. Oradan səs-küy, çığırtı, ulartıya bən- məhşər ayağına çəkməyə hazırlaşırlar?
zər səslər eşidilirdi. Səksən adamlıq xəs- Nəhayət, bu fikrə gəldi ki, yəqin, onu yox-
təxanaydı, amma bir neçə ətraf quberni- lamağa, sınaqdan keçirməyə gətiriblər.
yaya da xidmət etdiyi üçün bura üç yüzə Var gücüylə müqavimət göstərsə də, pal-
yaxın xəstə sığışdırmışdılar. Hücrəni xa- tarını soyundurdular. Birdən-birə sanki
tırladan darısqal otaqların hər birinə dörd- ona əlavə güc gəldi, bir neçə gözətçinin
beş çarpayı qoyulmuşdu. Qışda xəstələri əlindən dartınıb çıxdı. Gözətçilər özlərini
bağa çıxarmır, dəmir barmaqlıqlı pəncə- saxlaya bilməyib yerə sərildilər. Nəhayət,
rələri isə kip bağlı saxlayırdılar deyə bu- dörd nəfər köməkləşdi, əl-ayağından ya-
rada nəfəs almaq olmurdu. pışıb, onu ilıq suya saldılar. Xəstəyə elə
Təzə gələn xəstəni əvvəlcə hamama gəldi ki, bu, qaynar sudur, onu qaynar su
102 apardılar. Dediyim kimi, bu otağın ağır və qızarmış dəmirlə sınamaq üçün topla-
havasına sağlam adamlar da dözməzdi, şıblar. Gözətçilərin onu bərk-bərk tutma-
2017 əsəbləri yerində olmayan xəstələrə isə sına baxmayaraq, suda çapalamağa, çır-
bura, yəqin, cəhənnəmi xatırladırdı. Bu, pınmağa, qışqıra-qışqıra rabitəsiz sözlər
böyük, tağ-tavanlı otaq idi, çirkli daş döşə- deməyə başladı. Nə dediyini başa düşmək
məsində adamın ayağı sürüşürdü. İçəri olmurdu – bilinmirdi dua oxuyur, yoxsa
yalnız küncdəki kiçik pəncərədən işıq kimlərisə lənətləyir? O, heydən düşənə
düşürdü; divarlara və tağ-tavana tünd- kimi çığırıb-bağırdı, axırda ağlaya-ağlaya
qırmızı, yağlı boya çəkilmişdi. Otağın or- əvvəl dedikləri ilə heç uyuşmayan bir
tasında döşəməni qazıb, daşdan iki van- cümlə dedi:
na düzəltmişdilər – onlar ağzınacan suy- – Müqəddəs əzabkeş Georgi! Cismi-
la dolu, ovalşəkilli iki çuxuru xatırladırdı. mi sənə təslim edirəm, ruhumu isə yox,
Vsevolod Qarşin. Qırmızı çiçək Pəncərəylə üzbəüz küncdə böyük mis yox, qətiyyən!..
soba qoyulmuşdu. Yarımqaranlıq otaqda Artıq sakitləşsə də, gözətçilər onun
sobanın silindrik qazanı, saysız-hesab- əl-ayağından bərk-bərk yapışıb buraxmır-
sız mis boruları və kranları əcaib mənzə- dılar. İlıq vanna, başına qoyulan buz par-
rə yaradırdı. Burada hər şey əsəbləri po- çası yavaş-yavaş öz təsirini göstərməyə
zulmuş adamın kefini pozur, ovqatını kor- başlayırdı. Onu sudan çıxarıb, kətilə oturt-
layırdı. Qaradinməz, gonbul nəzarətçinin dular, boynunun ardına yenicə məlhəm
– sir-sifətindən zəhrimar yağan xoxolun qoymaq istəyirdilər ki, xəstə birdən-birə
fizionomiyası bu təəssüratı daha da güclən- hərəkətləndi, yenidən çığır-bağır salma-
dirirdi. ğa başladı:
Xəstəxananın baş həkiminin müalicə – Nə istəyirsiniz? Nəyə görə? Heç ki-
sisteminə uyğun olaraq, çimizdirmək və mə pislik etməmişəm. Məni niyə
başına məlhəm qoymaq üçün onu hama- öldürürsünüz? O-o-o! Aman Tanrım! Ey
ma gətirdilər. Xəstə içəriyə girən kimi va- məndən əvvəl zülm görən əzabkeşlər!
na yumşaq, qalın üzlük çəkilmişdi, digəri qəribə, qorxunc fikirlər dolaşmağa başla-
taxtadan idi. Böyük, cansıxıcı, tağ-tavanlı dı. Bu nədir? İnkvizisiyadır? Bəlkə,
otaqdan hamam kimi istifadə edirdilər. düşmənləri burada onun başını əkmək
Yuxarı mərtəbədə qadınlar yerləşdirilmiş- istəyirlər? Bəlkə, bura cəhənnəmdir, onu
di. Oradan səs-küy, çığırtı, ulartıya bən- məhşər ayağına çəkməyə hazırlaşırlar?
zər səslər eşidilirdi. Səksən adamlıq xəs- Nəhayət, bu fikrə gəldi ki, yəqin, onu yox-
təxanaydı, amma bir neçə ətraf quberni- lamağa, sınaqdan keçirməyə gətiriblər.
yaya da xidmət etdiyi üçün bura üç yüzə Var gücüylə müqavimət göstərsə də, pal-
yaxın xəstə sığışdırmışdılar. Hücrəni xa- tarını soyundurdular. Birdən-birə sanki
tırladan darısqal otaqların hər birinə dörd- ona əlavə güc gəldi, bir neçə gözətçinin
beş çarpayı qoyulmuşdu. Qışda xəstələri əlindən dartınıb çıxdı. Gözətçilər özlərini
bağa çıxarmır, dəmir barmaqlıqlı pəncə- saxlaya bilməyib yerə sərildilər. Nəhayət,
rələri isə kip bağlı saxlayırdılar deyə bu- dörd nəfər köməkləşdi, əl-ayağından ya-
rada nəfəs almaq olmurdu. pışıb, onu ilıq suya saldılar. Xəstəyə elə
Təzə gələn xəstəni əvvəlcə hamama gəldi ki, bu, qaynar sudur, onu qaynar su
102 apardılar. Dediyim kimi, bu otağın ağır və qızarmış dəmirlə sınamaq üçün topla-
havasına sağlam adamlar da dözməzdi, şıblar. Gözətçilərin onu bərk-bərk tutma-
2017 əsəbləri yerində olmayan xəstələrə isə sına baxmayaraq, suda çapalamağa, çır-
bura, yəqin, cəhənnəmi xatırladırdı. Bu, pınmağa, qışqıra-qışqıra rabitəsiz sözlər
böyük, tağ-tavanlı otaq idi, çirkli daş döşə- deməyə başladı. Nə dediyini başa düşmək
məsində adamın ayağı sürüşürdü. İçəri olmurdu – bilinmirdi dua oxuyur, yoxsa
yalnız küncdəki kiçik pəncərədən işıq kimlərisə lənətləyir? O, heydən düşənə
düşürdü; divarlara və tağ-tavana tünd- kimi çığırıb-bağırdı, axırda ağlaya-ağlaya
qırmızı, yağlı boya çəkilmişdi. Otağın or- əvvəl dedikləri ilə heç uyuşmayan bir
tasında döşəməni qazıb, daşdan iki van- cümlə dedi:
na düzəltmişdilər – onlar ağzınacan suy- – Müqəddəs əzabkeş Georgi! Cismi-
la dolu, ovalşəkilli iki çuxuru xatırladırdı. mi sənə təslim edirəm, ruhumu isə yox,
Vsevolod Qarşin. Qırmızı çiçək Pəncərəylə üzbəüz küncdə böyük mis yox, qətiyyən!..
soba qoyulmuşdu. Yarımqaranlıq otaqda Artıq sakitləşsə də, gözətçilər onun
sobanın silindrik qazanı, saysız-hesab- əl-ayağından bərk-bərk yapışıb buraxmır-
sız mis boruları və kranları əcaib mənzə- dılar. İlıq vanna, başına qoyulan buz par-
rə yaradırdı. Burada hər şey əsəbləri po- çası yavaş-yavaş öz təsirini göstərməyə
zulmuş adamın kefini pozur, ovqatını kor- başlayırdı. Onu sudan çıxarıb, kətilə oturt-
layırdı. Qaradinməz, gonbul nəzarətçinin dular, boynunun ardına yenicə məlhəm
– sir-sifətindən zəhrimar yağan xoxolun qoymaq istəyirdilər ki, xəstə birdən-birə
fizionomiyası bu təəssüratı daha da güclən- hərəkətləndi, yenidən çığır-bağır salma-
dirirdi. ğa başladı:
Xəstəxananın baş həkiminin müalicə – Nə istəyirsiniz? Nəyə görə? Heç ki-
sisteminə uyğun olaraq, çimizdirmək və mə pislik etməmişəm. Məni niyə
başına məlhəm qoymaq üçün onu hama- öldürürsünüz? O-o-o! Aman Tanrım! Ey
ma gətirdilər. Xəstə içəriyə girən kimi va- məndən əvvəl zülm görən əzabkeşlər!