Page 59 - "Xəzər"
P. 59
saqqallar) isə öz yurdlarında sakitcə və E.ә. 174-cü il tarixli mәktubunda Çin 59
rahatlıq içində yaşayacaqlar. Nəsildən-nəslə imperatoru Meteyә yazırdı: 2015
bütün hunlar sülh və əmin-amanlıq şəraitində
həyat sürəcəklər. “Çin imperatoru sayğı ilə Hunların böyük Yaddaş. Tarixin axarını dәyişәn mәktublar
xaqanının əhvalını soruşur və ona xoşbəxtlik
Cənabınızın düşündükləri və arzuları diləyir.
barədə məlumat əldə edə bilmədim. Buna
görə iç saray vəzirim Asi-fu-ch-ieni (hun Elçi göndərdiyiniz İç saray vəziri Asi-fu-
adının Çin yazısı və tələffüzündə təhrif ch-ieni hüzuruma gələrək məktubunuzu
olunmuş şəkli – tərc.) yazılı məktubumu təqdim etdi. Məktubunuzda buyurursuz:
Sizə təqdim etmək üçün hüzurunuza
göndərirəm. Sağ sərhəd komandanım məndən
icazəsiz Hou-İ-luhu/Nanchi ilə digər Çin
Məxsusən Sizə bir dəvə, hər biri 8 atdan zabitlərinə (sınırdakı Hun komandirlərinə),
ibarət iki bölük minik atı, iki bölük də qoşqu qarşı dostluğa yaraşmayan hərəkətlər
atı bağışlamaq istəyirəm. etməyə şərait yaradıb. Beləliklə, iki xaqan
arasındakı andlaşmanı pozmuş və
Әgər cənabınız hunların Çin səddinə aramızdakı qardaşca əlaqəni kəsmişlər. Bu
yaxınlaşmasını istəmirsə, orda yaşayan səbəbdən Çin sülhü davam etdirə bilmədi.
əhali və zabitlərinizə müdafiə divarlarından Qonşu dövlətlərin (bir-birilərinə) sədaqəti
aralı, bir az da uzaqda məskunlaşmaları qalmadı. Andlaşmalarımız kiçik məmurlar
barədə əmr verməyinizi istərdik. tərəfindən pozuldu.

Elçim Sizə çatınca, lütfən onu Ordumun silahlarını artıq (çıxardıb)
(saxlamayın), geri göndərin. Elçim altıncı saxlanc yerindən asdırmaq, əsgər və
ayın ortasında sərhəddəki Asinvang adlı zabitlərimi dincəltmək, atlarımı bordamaq,
yerdə olacaqdır”. əski düşmənçiliyi bir tərəfə buraxıb əzəlki
andlaşmaları yeniləmək, sərhəddəki əhalini
Çin sarayında toplantı rifah və əmin-amanlıq içində yaşatmaq,
körpələrə böyümələri, yaşlılara öz yurdlarında
Metenin mәktubu gәlincә, Çin sarayında sakit və rahatlıqla ömür sürmələri üçün
yüksәk sәviyyәli dövlәt adamlarının iştirakıyla lazımi şərait yaratmaq, nəsildən-nəslə sülh
bir toplantı keçirildi. Yaranmış vәziyyәt və qayda-qanun içində həyat vermək
hәrtәrәfli müzakirә vә tәhlil olundu. Böyük istəyirəm, – deyirsiniz!
Çin vәzirlәri problemin sülh yolu ilә hәllinә
üstünlük verәrәk yekdil qәnaәtlәrini belә Bu istəklərinizi böyük bir sevinclə
әsaslandırdılar: qarşıladım. Çünki əski və mübarək (Çin)
imperatorlarının düşüncələri də beləydi.
– Mete yüeçilәri mәğlub etdi. Bu uğuruna Mən hunlarla böyük və kiçik qardaşlar kimi
güvәnәrәk (bәlkә dә) özünün yenilmәz bir müqavilə bağlamış və bu münasibətlə
olduğunu zәnn etmәkdәdir. Hunların ölkәsini Hun xaqanına çox qiymətli ərməğanlar
almış olsaq belә, bataqlıqlar vә şoran göndərmişdim. Andlaşmaların pozulmasına
çöllәrlә örtülü olan yurdlarında yaşaya və qardaşca münasibətlərin qırılmasına
bilmәrik. Ən yaxşısı (hunlarla) sülh vә dostluq həmişə hunlar bais olmuşdur.
әlaqәlәri yaratmaqdır!
Sağ sərhəd komandanızı törətdiyi günah
Çin (sarayı) bu nәticәni doğru hesab işlərə görə əvvəlcə əfv edirsiniz. Siz, Hun
etdi vә Çin imperatoru Meteyә mәktub
göndәrdi.
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64