Page 64 - "Xəzər"
P. 64
“Ey İsmayıl! Ölkənin sərhədlərində mәğlub edib әsir aldı. Fransızlar Şarlken
görünməklə mənə meydan oxudun. qarşısında aciz qalınca o dövrdә xristianlığın
Sənə bəlli olsun ki, əcdadımızdan gələn әn böyük düşmәni kimi qәbul edilәn
cürətlə uzaq yerlərdən yol yorub hökmün Osmanlılardan yardım istәdilәr. Qanuninin
altında olan ölkəyə girdim. Hökmdarların 1526-cı ilin yanvarında Fransuanın yardım
əlindəki torpaqlar onun nikahlı qadını kimidir. istәyinә cavab olaraq göndәrdiyi mәktub
Özünü kişi sayan adam bir başqasının ona Fransanın nә dәrәcәdә aciz bir vәziyyәtdә
təcavüz etməsinə dözə bilməz. Halbuki bu olduğunu açıq-aşkar göstәrirdi…
qədər vaxtdır, müzəffər əsgərlərim yurduna
girərək doyumluqlar (qənimət – tərc.)
almaqdadır. Amma səndən hələ bir xəbər Fransa kralı I Fransuanın anası
yoxdur. Ölüsənmi, dirisənmi – bilinmir. tәrәfindәn Sultan Süleymana
Ortada olan budur ki, indiyə qədər göndәrilәn mәktub
səndən bir igidlik və mərdlik nişanəsi
görülməyib. Hiylə və kələk gəlməkdən başqa “İspaniya kralı Şarlken oğlum Fransuanı
bir iş bilmirsənmi? Pavia müharibəsində tutub həbs etdi. İndiyə
Düçar olduğun dərdin çarəsini (şahın qədər Şarlın oğlumu xilas edəcəyinə ümidim
64 göndərdiyi anaşanı nəzərdə tutur – tərc.) vardı. Halbuki gözlədiyimiz insaniyyəti icra
2015 özün bilirmişsən. İstifadə etməyində ol. etməyi bir yana, oğluma qarşı bir sıra başqa
Bəlkə bununla ürəyinə təpər gəldi, qarşımıza hərəkətlər də eləməyə başlamışdır. Әzəmət
çıxmağa cəsarət tapa bildin. Səni daha çox və şan-şöhrəti aləmə yayılan cənabınızdan
qorxutmamaq üçün say-seçmə əsgərlə- oğlumu düşmən pəncəsindən xilas edib
rimdən qırx minini Kayseri yaxınlığında bizə qaytarmağınızı acizanə şəkildə rica
qoydum. Düşmən haqqında ancaq bu qədər edirəm”.
lütf göstərilə bilər. Bundan sonra da
keçmişdəki kimi qaçıb bir küncdə I Fransuanın Sultan Süleymana
Yaddaş. Tarixin axarını dәyişәn mәktublar gizlənəcəksənsə, kişi adı sənə haramdır. sığınma məktubu
Dəbilqə yerinə çalma, zireh yerinə çarşab (mәktub XVI әsr türkcәsindә yazılıb)
geyib sərdarlıq və şahlıq sövdasından vaz
keç!” “Dünyanın cihati-məmurəsindən bir çox
Bu mәktubla bәrabәr, Sultan Sәlim Şah ölkə və biladın hakim və padşahı (dünyada
İsmayıla bir arvad paltarı da göndәrmişdi – neçə-neçə ölkə və vilayətlərin hakimi və
yәni sәn arvad kimi qorxaqsan, şah libasını padşahı – tərc.) və bilcümlə məzlumların
çıxar, bunu gey. dadxahı (yəni bütün məzlumların pənahı –
Salnamәçilәrin “kiçik qiyamәt” adlandır- tərc.) olan əzəmətli sultan və fəxarətli xaqan
dığı Çaldıran döyüşü bundan sonra olmuş- həzrətlərinə ərzim budur ki, Macarıstan
du… kralı Birinci Ferdinandın üzərinə hücum
etdiyinizdə biz də hümmət və inayətiniz
Qanuni Sultan Süleymanın Fransa kralı sayəsində həbsdən xilas olub İspaniya kralı
ilә mәktublaşmaları Şarlkenin üzərinə hücum edib öcümüzü
(qisasımızı – tərc) alarıq. Siz ki, cəlallı və
Müqәddәs Roma-German imperatoru şanlı bir şahənşahsınız, onun öhdəsindən
Şarlken Fransa kralı Fransuanı 24 fevral gəlmək nəsib olarsa, məni qədirşünas
1525-ci ildә İtaliyada Pavia müharibәsindә bəndələrinizdən biri qəbul edərsiniz”.
görünməklə mənə meydan oxudun. qarşısında aciz qalınca o dövrdә xristianlığın
Sənə bəlli olsun ki, əcdadımızdan gələn әn böyük düşmәni kimi qәbul edilәn
cürətlə uzaq yerlərdən yol yorub hökmün Osmanlılardan yardım istәdilәr. Qanuninin
altında olan ölkəyə girdim. Hökmdarların 1526-cı ilin yanvarında Fransuanın yardım
əlindəki torpaqlar onun nikahlı qadını kimidir. istәyinә cavab olaraq göndәrdiyi mәktub
Özünü kişi sayan adam bir başqasının ona Fransanın nә dәrәcәdә aciz bir vәziyyәtdә
təcavüz etməsinə dözə bilməz. Halbuki bu olduğunu açıq-aşkar göstәrirdi…
qədər vaxtdır, müzəffər əsgərlərim yurduna
girərək doyumluqlar (qənimət – tərc.)
almaqdadır. Amma səndən hələ bir xəbər Fransa kralı I Fransuanın anası
yoxdur. Ölüsənmi, dirisənmi – bilinmir. tәrәfindәn Sultan Süleymana
Ortada olan budur ki, indiyə qədər göndәrilәn mәktub
səndən bir igidlik və mərdlik nişanəsi
görülməyib. Hiylə və kələk gəlməkdən başqa “İspaniya kralı Şarlken oğlum Fransuanı
bir iş bilmirsənmi? Pavia müharibəsində tutub həbs etdi. İndiyə
Düçar olduğun dərdin çarəsini (şahın qədər Şarlın oğlumu xilas edəcəyinə ümidim
64 göndərdiyi anaşanı nəzərdə tutur – tərc.) vardı. Halbuki gözlədiyimiz insaniyyəti icra
2015 özün bilirmişsən. İstifadə etməyində ol. etməyi bir yana, oğluma qarşı bir sıra başqa
Bəlkə bununla ürəyinə təpər gəldi, qarşımıza hərəkətlər də eləməyə başlamışdır. Әzəmət
çıxmağa cəsarət tapa bildin. Səni daha çox və şan-şöhrəti aləmə yayılan cənabınızdan
qorxutmamaq üçün say-seçmə əsgərlə- oğlumu düşmən pəncəsindən xilas edib
rimdən qırx minini Kayseri yaxınlığında bizə qaytarmağınızı acizanə şəkildə rica
qoydum. Düşmən haqqında ancaq bu qədər edirəm”.
lütf göstərilə bilər. Bundan sonra da
keçmişdəki kimi qaçıb bir küncdə I Fransuanın Sultan Süleymana
Yaddaş. Tarixin axarını dәyişәn mәktublar gizlənəcəksənsə, kişi adı sənə haramdır. sığınma məktubu
Dəbilqə yerinə çalma, zireh yerinə çarşab (mәktub XVI әsr türkcәsindә yazılıb)
geyib sərdarlıq və şahlıq sövdasından vaz
keç!” “Dünyanın cihati-məmurəsindən bir çox
Bu mәktubla bәrabәr, Sultan Sәlim Şah ölkə və biladın hakim və padşahı (dünyada
İsmayıla bir arvad paltarı da göndәrmişdi – neçə-neçə ölkə və vilayətlərin hakimi və
yәni sәn arvad kimi qorxaqsan, şah libasını padşahı – tərc.) və bilcümlə məzlumların
çıxar, bunu gey. dadxahı (yəni bütün məzlumların pənahı –
Salnamәçilәrin “kiçik qiyamәt” adlandır- tərc.) olan əzəmətli sultan və fəxarətli xaqan
dığı Çaldıran döyüşü bundan sonra olmuş- həzrətlərinə ərzim budur ki, Macarıstan
du… kralı Birinci Ferdinandın üzərinə hücum
etdiyinizdə biz də hümmət və inayətiniz
Qanuni Sultan Süleymanın Fransa kralı sayəsində həbsdən xilas olub İspaniya kralı
ilә mәktublaşmaları Şarlkenin üzərinə hücum edib öcümüzü
(qisasımızı – tərc) alarıq. Siz ki, cəlallı və
Müqәddәs Roma-German imperatoru şanlı bir şahənşahsınız, onun öhdəsindən
Şarlken Fransa kralı Fransuanı 24 fevral gəlmək nəsib olarsa, məni qədirşünas
1525-ci ildә İtaliyada Pavia müharibәsindә bəndələrinizdən biri qəbul edərsiniz”.
