Page 193 - "Xəzər"
P. 193
Puqaçov” tamaşasını hazırlamaq üçün duzlara, azadlığa münasibətini gizlətmir… 193
çoxdandır ki, məni dilə tuturdu. Elədirmi, Bu poemanı səhnələşdirərkən, işimizi 2016
Nikolay Robertoviç? nisbətən yüngülləşdirmək üçün Sergey
Yeseninin dostu Nikolay Robertoviçdən Valeri İvanov-Taqanski. Zəfər və ilğım
– Elədir, – yüngülcə pəltəkləyən Erdman xahiş etdim ki, intermediyalar yazsın. Vaxtı
cavab verdi, – Vaxtilə Meyerxoldu da dilə gələndə bizə oxuyacaq.
tutmağa çalışırdım. Vsevolod Emilyeviç,
Yesenindən xahiş etdi ki, əsərə bəzi Aktyorlardan kimsə əlini qaldırdı. Bu,
səhnələr əlavə etsin. Ancaq Yesenin Samoylov idi, hamı təəccüblə onun üzünə
razılaşmadı. zilləndi.
– Görürsünüz, indiyəcən mən də qərar – Nədir, Samoylov, nəsə aydın deyil?
verə bilmirdim. Nikolay Robertoviçə hey – Bağışlayın, Yuri Petroviç, mənə “nəsə”
deyirdim ki, poema xoşuma gəlir, ancaq aydın deyil.
bilmirəm, ona necə quruluş verim. Me- – Nədir aydın olmayan, Samoylov?
yerxold nə üçün əlavə səhnələrin – Bu tamaşanın məramı nədir? Tamaşa
yazılmasını istəyirmiş, Yesenin niyə imtina nə haqqındadır?
edib – bunlar mənə aydındır. Qərəz, Lübimov əlini belinə qoyub, birdən-birə
bilmirdim əsəri necə səhnələşdirim. çılğınlıqla poemadan parçalar oxumağa
Nəhayət, beynimdə belə bir obraz yarandı başladı:
– səhnədə qırx beş dərəcəli bucaq altında
tamaşaçı zalına tərəf meyillənən müstəvi Taxtda əyləşmiş axmağın biri,
yaradılır, onun sonunda isə edam kötüyü İtaətsiz qara camaatı öldürmək üçün,
qoyulur. Başa düşdüm ki, bu tamaşanı Əsgərləri səfərbər edir…
oynamaq olar. Mən Puqaçovun
tərəfdarlarını zəncirlə bir-birinə bağlayıb, Zalı alqış sədaları bürüdü.
əllərinə balta verəcəyəm, beləcə, – Aydın oldu, Samoylov?
ayaqyalın, kətan şalvarda, belimizdə kəndir, – Hə, Yuri Petroviç, aydındır. Açıq
bu unikal poemanı oynayacağıq. Düzdür, deyirəm, bu tamaşada oynamaq istərdim.
qısa pyesdir, vur-tut bir pərdədən ibarətdir, – Mən də açıq deyirəm, Samoylov, bu
amma möhtəşəm əsərdir. tamaşada oynayacaqsan.
Gülüşdülər. Bəzi aktyorlar zirək
Elə bu vaxt Sergey Yeseninin ifasında tərpənən həmkarlarının əlini sıxmağa
Xlopuşanın monoloqu səsləndirildi: başladılar.
Lübimovun kabineti. Әllərində pyesin
Ölümsən, ya şəfa şikəstlər üçün mətnini tutmuş aktyorlar məşqə
Sən, ey dəli-dolu çılğın müəmma?! hazırlaşırlar.
Aparın, aparın onun yanına – Lübimov:
Baxmaq istəyirəm mən bu adama. – Gəlin, başlayaq. Şeiri hiss etməyə
çalışın, Yesenin intonasiyasını təhrif
Səs yazısını dayandırdılar. Lübimov etməyin. Kolya, başla.
vəcdlə toplaşanları süzdü. Qubenko əllərini stola dayayıb qalxdı
və təəccüblü baxışlar altında Puqaçovun
– Şeirin gücünü hiss edirsiniz? Bu birinci monoloqunu əzbərdən deməyə
şeirdə azadlığın rayihəsi var. Yeseninin başladı. Hamı heyrət içindəydi. Monoloq
bariton səsinə, iti temperamentinə fikir
verdinizmi? Yesenin təbiətə, həyata, ul-
çoxdandır ki, məni dilə tuturdu. Elədirmi, Bu poemanı səhnələşdirərkən, işimizi 2016
Nikolay Robertoviç? nisbətən yüngülləşdirmək üçün Sergey
Yeseninin dostu Nikolay Robertoviçdən Valeri İvanov-Taqanski. Zəfər və ilğım
– Elədir, – yüngülcə pəltəkləyən Erdman xahiş etdim ki, intermediyalar yazsın. Vaxtı
cavab verdi, – Vaxtilə Meyerxoldu da dilə gələndə bizə oxuyacaq.
tutmağa çalışırdım. Vsevolod Emilyeviç,
Yesenindən xahiş etdi ki, əsərə bəzi Aktyorlardan kimsə əlini qaldırdı. Bu,
səhnələr əlavə etsin. Ancaq Yesenin Samoylov idi, hamı təəccüblə onun üzünə
razılaşmadı. zilləndi.
– Görürsünüz, indiyəcən mən də qərar – Nədir, Samoylov, nəsə aydın deyil?
verə bilmirdim. Nikolay Robertoviçə hey – Bağışlayın, Yuri Petroviç, mənə “nəsə”
deyirdim ki, poema xoşuma gəlir, ancaq aydın deyil.
bilmirəm, ona necə quruluş verim. Me- – Nədir aydın olmayan, Samoylov?
yerxold nə üçün əlavə səhnələrin – Bu tamaşanın məramı nədir? Tamaşa
yazılmasını istəyirmiş, Yesenin niyə imtina nə haqqındadır?
edib – bunlar mənə aydındır. Qərəz, Lübimov əlini belinə qoyub, birdən-birə
bilmirdim əsəri necə səhnələşdirim. çılğınlıqla poemadan parçalar oxumağa
Nəhayət, beynimdə belə bir obraz yarandı başladı:
– səhnədə qırx beş dərəcəli bucaq altında
tamaşaçı zalına tərəf meyillənən müstəvi Taxtda əyləşmiş axmağın biri,
yaradılır, onun sonunda isə edam kötüyü İtaətsiz qara camaatı öldürmək üçün,
qoyulur. Başa düşdüm ki, bu tamaşanı Əsgərləri səfərbər edir…
oynamaq olar. Mən Puqaçovun
tərəfdarlarını zəncirlə bir-birinə bağlayıb, Zalı alqış sədaları bürüdü.
əllərinə balta verəcəyəm, beləcə, – Aydın oldu, Samoylov?
ayaqyalın, kətan şalvarda, belimizdə kəndir, – Hə, Yuri Petroviç, aydındır. Açıq
bu unikal poemanı oynayacağıq. Düzdür, deyirəm, bu tamaşada oynamaq istərdim.
qısa pyesdir, vur-tut bir pərdədən ibarətdir, – Mən də açıq deyirəm, Samoylov, bu
amma möhtəşəm əsərdir. tamaşada oynayacaqsan.
Gülüşdülər. Bəzi aktyorlar zirək
Elə bu vaxt Sergey Yeseninin ifasında tərpənən həmkarlarının əlini sıxmağa
Xlopuşanın monoloqu səsləndirildi: başladılar.
Lübimovun kabineti. Әllərində pyesin
Ölümsən, ya şəfa şikəstlər üçün mətnini tutmuş aktyorlar məşqə
Sən, ey dəli-dolu çılğın müəmma?! hazırlaşırlar.
Aparın, aparın onun yanına – Lübimov:
Baxmaq istəyirəm mən bu adama. – Gəlin, başlayaq. Şeiri hiss etməyə
çalışın, Yesenin intonasiyasını təhrif
Səs yazısını dayandırdılar. Lübimov etməyin. Kolya, başla.
vəcdlə toplaşanları süzdü. Qubenko əllərini stola dayayıb qalxdı
və təəccüblü baxışlar altında Puqaçovun
– Şeirin gücünü hiss edirsiniz? Bu birinci monoloqunu əzbərdən deməyə
şeirdə azadlığın rayihəsi var. Yeseninin başladı. Hamı heyrət içindəydi. Monoloq
bariton səsinə, iti temperamentinə fikir
verdinizmi? Yesenin təbiətə, həyata, ul-
