Page 58 - "Xəzər"
P. 58
Və küçə söyüşləri ilə onu söyən, onu uca tutub, eləcə bir fərəhlə bir neçə dəfə
lənətləyən uğultu arasından Pavel Sisianov eşafotda dövrə vurdu və başın boğazından
o məlunun sözlərini güclə eşidirdi: axan qan onun əlini qıpqırmızı qızartmışdı.
– Mənim günahlarımı bağışla, ey Nəhayət, cəllad başı kötüyün üstünə qoydu
pravoslav xalqı!.. və dik dayanmış başın boğazından axan
Meydançada eşafotun qarşısında da- qan bu dəfə kötükdən süzülüb, eşafotun
yanmış ekzekutor1, nəhayət ki, işarə verdi döşəməsinə axırdı. Bu an ikinci cəllad
və səhərdən bəri aşkar bir səbirsizliklə öz da, yəqin, öz məharətini nümayiş etdirmək
işarələrini gözləyən hər iki cəllad Puqa- üçün, cəld eşafotun bir kənarına atılmış
çovun üzərinə atılıb, o qar kimi ağappaq uzun dəmir mili götürdü, sonra da
tulupu əynindən çıxartdılar, sonra da eyni Yemelkanın başını saçlarından tutub
hərisliklə onun moruğu rəngli kaftanının qaldıraraq, milin iti ucunu onun lırt boğazına
yaxasını cırdılar.
keçirtdi və başı milin ucunda yuxarı qaldırıb
Meydana yenə sükut çökdü və bayraq kimi, öz başı üzərində fırlatmağa
Puqaçov o müdhiş sükut içində dizləri başladı.
üstə edam kötüyünün qarşısında oturdu,
Ancaq kütlənin kəsilmiş başı görmək
58 daha doğrusu, onun vücudu, elə bil birdən- ehtirası, indi qızğın bir narazılıqla əvəz
birə əriyib, bir maye kimi dizləri üstə yerə
2016 töküldü. Cəlladlardan biri onun saçından olunmuşdu, qadınlar, kişilər də, qocalar,
cavanlar da bir-birinə qarışıb bu dəfə
yapışıb, başını edam kötüyünə tərəf çəkdi, cəlladları fitə basırdı, ən qatı küçə söyüşləri
o biri cəllad isə sağ əli ilə baltasını qaldırdı
və elə o andaca Puqaçovun başı kötüyün ilə söyürdü, çünki hökmə görə əvvəlcə
üstündən eşafotun döşəməsinə düşdü. diri-diri Puqaçovun əllərini, ayaqlarını
Elə həmin cəllad da tələsik – elə bil kəsməliydilər, başı isə ancaq bundan
həmkarını qabaqlamaq istəyirdi – əyilərək, sonra balta ilə bədənindən ayırmalıydılar
sol əli ilə başın saçlarından tutub yuxarı və Puqaçovun diri-diri doğranmasını
qaldırdı və öz məharətindən gözgörəti görmədiyi üçün kütlə hiddətə gəlmişdi,
qürur duyaraq, Yemelka Puqaçovun başını qeyzlə qışqırırdı:
– Cəlladlara rüşvət veriblər!..
dövrə ilə eşafotun ətrafına yığılmış kütləyə
– Cəlladlar oğrudur!..
göstərdi.
– Cəlladlar rüşvət alıb!..
Kütlə isə həris bir həmlə ilə eşafota
Və yalnız cəlladlar Puqaçovun leşini
yaxınlaşmaq, Yemelkanın başını yaxından
görmək istəyirdi və əl-ələ vermiş soldatlar sürükləyərək kötüyün üstünə qaldırıb sidqi-
bu qızmış izdihamın qarşısını güclə ürəkdən və cidd-cəhd ilə əvvəlcə şaq-
qalayıb, sonra da dörd yerə böləndə mey-
Elçin. Baş saxlayırdı.
Rusiya kimi bir Derjava bu miskin dana yenə razılıq uğultusu yayılmağa
başdan ötrü yüz min qızıl rubl vəd etmişdi başladı.
və o başın indi bir mis qəpiklik də qiyməti Yemelyan Puqaçovun edamı zadəgan-
yox idi. ların qələbəsi idi və bu, zadəganların bay-
Cəllad bir əli ilə ağzı qana bulaşmış ramı olmalıydı, ancaq nə üçün edam mey-
baltanı, o biri əli ilə də Yemelkanın başını danında bunun əksi idi? Nə üçün lümpen
1 ekzekutor – mящкямя щюкмцнцн йериня йетирилмясини елан едян мямур
lənətləyən uğultu arasından Pavel Sisianov eşafotda dövrə vurdu və başın boğazından
o məlunun sözlərini güclə eşidirdi: axan qan onun əlini qıpqırmızı qızartmışdı.
– Mənim günahlarımı bağışla, ey Nəhayət, cəllad başı kötüyün üstünə qoydu
pravoslav xalqı!.. və dik dayanmış başın boğazından axan
Meydançada eşafotun qarşısında da- qan bu dəfə kötükdən süzülüb, eşafotun
yanmış ekzekutor1, nəhayət ki, işarə verdi döşəməsinə axırdı. Bu an ikinci cəllad
və səhərdən bəri aşkar bir səbirsizliklə öz da, yəqin, öz məharətini nümayiş etdirmək
işarələrini gözləyən hər iki cəllad Puqa- üçün, cəld eşafotun bir kənarına atılmış
çovun üzərinə atılıb, o qar kimi ağappaq uzun dəmir mili götürdü, sonra da
tulupu əynindən çıxartdılar, sonra da eyni Yemelkanın başını saçlarından tutub
hərisliklə onun moruğu rəngli kaftanının qaldıraraq, milin iti ucunu onun lırt boğazına
yaxasını cırdılar.
keçirtdi və başı milin ucunda yuxarı qaldırıb
Meydana yenə sükut çökdü və bayraq kimi, öz başı üzərində fırlatmağa
Puqaçov o müdhiş sükut içində dizləri başladı.
üstə edam kötüyünün qarşısında oturdu,
Ancaq kütlənin kəsilmiş başı görmək
58 daha doğrusu, onun vücudu, elə bil birdən- ehtirası, indi qızğın bir narazılıqla əvəz
birə əriyib, bir maye kimi dizləri üstə yerə
2016 töküldü. Cəlladlardan biri onun saçından olunmuşdu, qadınlar, kişilər də, qocalar,
cavanlar da bir-birinə qarışıb bu dəfə
yapışıb, başını edam kötüyünə tərəf çəkdi, cəlladları fitə basırdı, ən qatı küçə söyüşləri
o biri cəllad isə sağ əli ilə baltasını qaldırdı
və elə o andaca Puqaçovun başı kötüyün ilə söyürdü, çünki hökmə görə əvvəlcə
üstündən eşafotun döşəməsinə düşdü. diri-diri Puqaçovun əllərini, ayaqlarını
Elə həmin cəllad da tələsik – elə bil kəsməliydilər, başı isə ancaq bundan
həmkarını qabaqlamaq istəyirdi – əyilərək, sonra balta ilə bədənindən ayırmalıydılar
sol əli ilə başın saçlarından tutub yuxarı və Puqaçovun diri-diri doğranmasını
qaldırdı və öz məharətindən gözgörəti görmədiyi üçün kütlə hiddətə gəlmişdi,
qürur duyaraq, Yemelka Puqaçovun başını qeyzlə qışqırırdı:
– Cəlladlara rüşvət veriblər!..
dövrə ilə eşafotun ətrafına yığılmış kütləyə
– Cəlladlar oğrudur!..
göstərdi.
– Cəlladlar rüşvət alıb!..
Kütlə isə həris bir həmlə ilə eşafota
Və yalnız cəlladlar Puqaçovun leşini
yaxınlaşmaq, Yemelkanın başını yaxından
görmək istəyirdi və əl-ələ vermiş soldatlar sürükləyərək kötüyün üstünə qaldırıb sidqi-
bu qızmış izdihamın qarşısını güclə ürəkdən və cidd-cəhd ilə əvvəlcə şaq-
qalayıb, sonra da dörd yerə böləndə mey-
Elçin. Baş saxlayırdı.
Rusiya kimi bir Derjava bu miskin dana yenə razılıq uğultusu yayılmağa
başdan ötrü yüz min qızıl rubl vəd etmişdi başladı.
və o başın indi bir mis qəpiklik də qiyməti Yemelyan Puqaçovun edamı zadəgan-
yox idi. ların qələbəsi idi və bu, zadəganların bay-
Cəllad bir əli ilə ağzı qana bulaşmış ramı olmalıydı, ancaq nə üçün edam mey-
baltanı, o biri əli ilə də Yemelkanın başını danında bunun əksi idi? Nə üçün lümpen
1 ekzekutor – mящкямя щюкмцнцн йериня йетирилмясини елан едян мямур
