Page 74 - "Xəzər"
P. 74
saldığımız az qala hәr dövlәt eyni taleyi edәrәk bir ovuc ekvadorlu ailәni varlandırır.
yaşayır. Üçüncü Dünya ölkәlәrinin borcu Hәm dә çayaşağı vadidә yaşayan fermerlәr
1,5 trilyon dollara, kredit faizlәri isә 375 mil- vә bütün yerli әhali üçün tәsәvvüredilmәz
yarda qalxıb – bu, inkişaf etmәkdә olan dәrdlәrin, acıların mәnbәyidir. Bu elektrik
bütün dövlәtlәrin sәhiyyә vә tәhsilә sәrf stansiyası mәnim vә digәr EK-lәrin sәyiylә
etdiyi vәsaitdәn çoxdur vә xarici yardım hәyata keçmiş neçә-neçә layihәdәn yalnız
kimi aldıqları mәblәğdәn düz iyirmi dәfә biridir. Ekvadorun artıq qlobal imperiyaya
artıqdır. Yer üzündә insanların yarısından daxil olmasının, şuar vә kiçvaların bizim
çoxu günә iki dollardan da az pula yaşayır neft şirkәtlәrini müharibә ilә tәhdid etmәsinin
vә bu gәlir tәxminәn 1970-ci illәrin sәbәbi elә bu cür layihәlәr idi.
әvvәllәrindәki qәdәrdir. Amma eyni za- EK-lәrin әmәllәrinә görә Ekvadorun әl-
manda, Üçüncü Dünyadan sayılan qolu xarici borclarla qandallıdır vә tәhlükәli
ölkәlәrdәki ailәlәrin bir faizi öz ölkәlәrindәki hәddә yoxsullaşmış milyonlarla vәtәndaşına
bütün kapitalın vә daşınmaz mülkiyyәtin kömәk etmәk yerinә, öz milli büdcәsinin
70-90 faizinә sahibdir (bu faiz müxtәlif çox böyük bir hissәsini borc faizlәrinin
ölkәlәrdә elә bu civarda dәyişir).
ödәnişinә yönәltmәli olur. Ekvador üçün
Çox aktiv Tunquraqua vulkanının özünün xarici öhdәliklәrini yerinә yetirmәyin
74 әtәklәrindәki isti çeşmәlәriylә mәşhur olan yeganә yolu tropik meşәlәri neft şirkәtlәrinә
2015 gözәl kurort şәhәri Banyosun küçәlәrindәn satmaqdır. Əslindә, EK-lәrin Ekvadora diqqәt
ötәrkәn “Subaru”nun sürәti yavaşıdı. Uşaqlar yetirmәsinin başlıca sәbәblәrindәn biri mәhz
maşının qabağında yüyürür, әl-qollarını Amazon regionundakı meşә әrazilәrinin
yellәyә-yellәyә bizә saqqız, peçenye tәkindә mövcud olan neft dәnizinin Yaxın
satmağa çalışırdılar. Bir azdan Banyos da Şәrqdәki ehtiyatlarla müqayisәyә gәlәcәk
arxada qaldı. “Subaru” tәbii cәnnәtdәn çıxıb qәdәr nәhәng olması idi. Qlobal imperiya
Dante cәhәnnәminin müasir tәcәssümünә öz payını neft konsessiyalarıyla almaq
yetişәn kimi, yolboyu göz oxşayan mәnzәrә istәyirdi.
dә yoxa çıxdı. Bu tәlәblәr 11 sentyabr 2001-ci ildәn
Çayın içindәn bir bәdheybәt boz divar sonra xüsusi israrla sәslәndi deyә, yerinә
ucaldı. Onun tökmә betonu әtraf mәnzәrәyә yetirilmәsi çox tәcili oldu. Vaşinqton o
Con Perkins. Killerin etirafları qәtiyyәn uyuşmur, bu yerlәrdә çox qondarma faciәdәn sonra Yaxın Şәrqdәn neft ixracının
görünürdü. Amma onun görünüşü mәnә tamam dayana bilәcәyindәn qorxmuşdu.
heç dә tәәccüblü gәlmәmәliydi. Axı bu Üstәlik, bizim hәcmcә üçüncü tәchizatçımız
divarın harda pusquda durub yolumu Venesuela da hakimiyyәtә populist-prezident
gözlәdiyini yaxşı bilirdim. Onu qabaqlar da Uqo Çavesi gәtirmişdi ki, o da Amerika im-
çox görmüşdüm, EK-lәrin nailiyyәt rәmzi perializmi adlandırdığı bir nәsnәyә qarşı
sayırdım bu divarı. Amma görәndә, elә bil sәrt müqavimәtә başladı vә Birlәşmiş Ştatları
canıma bir qoşun qarışqa doldu... neft satışının dayandırılmasıyla hәdәlәdi.
Bu yüksәk bәnd Partaza çayının qarşısını EK-lәr İraq vә Venesuelada uğursuzluğa
kәsib onu dağlarda açılmış nәhәng tunellәrә düçar oldu, lakin Ekvadorda qәlәbә çaldıq
yönәldir, çayın enerjisini elektrikә çevirirdi. vә indi kimi desәn, ucuz neftlә “yemlәyә”
Qarşımdakı nәhәng obyekt 156 meqavattlıq bilәrdik...
Aqoyan hidroenerji layihәsinin әyani Ekvador EK-lәrin iqtisadi-siyasi çevriliş
tәcәssümü idi. O, zavodları enerjiylә tәmin gәtirdiyi ölkәlәr arasında tipik nümunәdir.
yaşayır. Üçüncü Dünya ölkәlәrinin borcu Hәm dә çayaşağı vadidә yaşayan fermerlәr
1,5 trilyon dollara, kredit faizlәri isә 375 mil- vә bütün yerli әhali üçün tәsәvvüredilmәz
yarda qalxıb – bu, inkişaf etmәkdә olan dәrdlәrin, acıların mәnbәyidir. Bu elektrik
bütün dövlәtlәrin sәhiyyә vә tәhsilә sәrf stansiyası mәnim vә digәr EK-lәrin sәyiylә
etdiyi vәsaitdәn çoxdur vә xarici yardım hәyata keçmiş neçә-neçә layihәdәn yalnız
kimi aldıqları mәblәğdәn düz iyirmi dәfә biridir. Ekvadorun artıq qlobal imperiyaya
artıqdır. Yer üzündә insanların yarısından daxil olmasının, şuar vә kiçvaların bizim
çoxu günә iki dollardan da az pula yaşayır neft şirkәtlәrini müharibә ilә tәhdid etmәsinin
vә bu gәlir tәxminәn 1970-ci illәrin sәbәbi elә bu cür layihәlәr idi.
әvvәllәrindәki qәdәrdir. Amma eyni za- EK-lәrin әmәllәrinә görә Ekvadorun әl-
manda, Üçüncü Dünyadan sayılan qolu xarici borclarla qandallıdır vә tәhlükәli
ölkәlәrdәki ailәlәrin bir faizi öz ölkәlәrindәki hәddә yoxsullaşmış milyonlarla vәtәndaşına
bütün kapitalın vә daşınmaz mülkiyyәtin kömәk etmәk yerinә, öz milli büdcәsinin
70-90 faizinә sahibdir (bu faiz müxtәlif çox böyük bir hissәsini borc faizlәrinin
ölkәlәrdә elә bu civarda dәyişir).
ödәnişinә yönәltmәli olur. Ekvador üçün
Çox aktiv Tunquraqua vulkanının özünün xarici öhdәliklәrini yerinә yetirmәyin
74 әtәklәrindәki isti çeşmәlәriylә mәşhur olan yeganә yolu tropik meşәlәri neft şirkәtlәrinә
2015 gözәl kurort şәhәri Banyosun küçәlәrindәn satmaqdır. Əslindә, EK-lәrin Ekvadora diqqәt
ötәrkәn “Subaru”nun sürәti yavaşıdı. Uşaqlar yetirmәsinin başlıca sәbәblәrindәn biri mәhz
maşının qabağında yüyürür, әl-qollarını Amazon regionundakı meşә әrazilәrinin
yellәyә-yellәyә bizә saqqız, peçenye tәkindә mövcud olan neft dәnizinin Yaxın
satmağa çalışırdılar. Bir azdan Banyos da Şәrqdәki ehtiyatlarla müqayisәyә gәlәcәk
arxada qaldı. “Subaru” tәbii cәnnәtdәn çıxıb qәdәr nәhәng olması idi. Qlobal imperiya
Dante cәhәnnәminin müasir tәcәssümünә öz payını neft konsessiyalarıyla almaq
yetişәn kimi, yolboyu göz oxşayan mәnzәrә istәyirdi.
dә yoxa çıxdı. Bu tәlәblәr 11 sentyabr 2001-ci ildәn
Çayın içindәn bir bәdheybәt boz divar sonra xüsusi israrla sәslәndi deyә, yerinә
ucaldı. Onun tökmә betonu әtraf mәnzәrәyә yetirilmәsi çox tәcili oldu. Vaşinqton o
Con Perkins. Killerin etirafları qәtiyyәn uyuşmur, bu yerlәrdә çox qondarma faciәdәn sonra Yaxın Şәrqdәn neft ixracının
görünürdü. Amma onun görünüşü mәnә tamam dayana bilәcәyindәn qorxmuşdu.
heç dә tәәccüblü gәlmәmәliydi. Axı bu Üstәlik, bizim hәcmcә üçüncü tәchizatçımız
divarın harda pusquda durub yolumu Venesuela da hakimiyyәtә populist-prezident
gözlәdiyini yaxşı bilirdim. Onu qabaqlar da Uqo Çavesi gәtirmişdi ki, o da Amerika im-
çox görmüşdüm, EK-lәrin nailiyyәt rәmzi perializmi adlandırdığı bir nәsnәyә qarşı
sayırdım bu divarı. Amma görәndә, elә bil sәrt müqavimәtә başladı vә Birlәşmiş Ştatları
canıma bir qoşun qarışqa doldu... neft satışının dayandırılmasıyla hәdәlәdi.
Bu yüksәk bәnd Partaza çayının qarşısını EK-lәr İraq vә Venesuelada uğursuzluğa
kәsib onu dağlarda açılmış nәhәng tunellәrә düçar oldu, lakin Ekvadorda qәlәbә çaldıq
yönәldir, çayın enerjisini elektrikә çevirirdi. vә indi kimi desәn, ucuz neftlә “yemlәyә”
Qarşımdakı nәhәng obyekt 156 meqavattlıq bilәrdik...
Aqoyan hidroenerji layihәsinin әyani Ekvador EK-lәrin iqtisadi-siyasi çevriliş
tәcәssümü idi. O, zavodları enerjiylә tәmin gәtirdiyi ölkәlәr arasında tipik nümunәdir.
