Page 55 - "Xəzər" 2017
P. 55
, rusların padşahı da onları ingilis pad- Rus qoşunları gələndən sonra Cəfə- 55
şahına bəxşiş göndərib və həqiqətən, be- rin işi nisbətən yüngülləşmişdi, çünki bir 2017
lə olub-olmayıb – bunu heç kim dəqiq bil- tərəfdən uzaqlara getməyə ehtiyac yox
mirdi, hətta kəndin mollası və yeganə sa- idi, o biri tərəfdən də atları yola gətirmək Elçin. Baş
vadlı adamı olan Molla Zülfüqar deyirdi asanlaşmışdı, çünki bu atlar təzə yiyələ-
ki, mənim bu söhbətdən gözüm su içmir, rini yaxşı tanımırdılar, onlaraadət etmə-
ağlım da kəsmir ki, Rusiya boyda bir mişdilər, bir-birlərinə də öyrəşməmişdilər,
məmləkətin padşahı bəxşiş üçün başqa çünki rus qoşunu bu atları ya müsadirə
qiymətli bir şey tapmasın, ingilis padşahı- etmişdi, ya vuruşlarda qənimət götür-
na at göndərsin, rus padşahı bizim təkcə müşdü, ya da Azərbaycan bəylərindən,
bəylərimizin yox, xanlarımızın da hamı- Gürcüstan knyazlarından pulla almışdı,
sından böyük və hamısından da varlıdır, bəzi seçmə atlar isə xanların, məşhur
ancaq onda ki Cəfər cins Qarabağ atı knyaz və bəylərin rus paşalarına hədiy-
oğurlayıb gətirirdi, bu atların xəbəri o saat yəsi idi ki, Cəfərin o atlarla işi olmurdu.
kəndə yayılırdı, kiçikdən-böyüyə bütün Doğrudur, rus hərbi düşərgəsindən at qa-
kənd camaatı, o cümlədən də Molla çırmaq daha təhlükəli idi, soldatlar sərhe-
Zülfüqar onların tamaşasına yığılırdı. Xüsu- sab olurdular, ancaq Allah Cəfəri qoru-
sən də yayda, yazda gün kəndin başının yurdu, hər dəfə oğurladığı atla bir yerdə,
üstünü alanda o səkilayaqlı, alnı təpəl özü də yabısının belində kəndə sağ-
Qarabağ atlarının qızılı-kürən tükləri günə- salamat qayıdırdı və əslinə baxsan, əl-
şin şüaları altında elə işıldayırdı, yalında, bəttə, Allah gərək oğrunu qorumayaydı,
quyruğunda ucu qızarmış tükləri elə rəng ancaq, görünür, bu yerdə Allah mərhə-
alıb, rəng verirdi ki, elə bil o işıltı, rənglə- mətinin baiskarı Cəfərin özü yox, evdə
rin o oyunu bu kənddən uzaqlarda o atla- onu gözləyən altı qızı və o altı qızın ana-
rın məskəni olan hansısa gözəl bir dünya- sı idi.
nın sevincini bütün ətrafa yayırdı və o
uzaq dünyanın gözəl olmasına Cəfərdən Ancaq belə bir Allah mərhəməti də
başqa, qalan kənd camaatının şübhəsi daimi deyilmiş və həmin yaz səhəri rus
yox idi. Cəfərin qaçırıb gətirdiyi Qarabağ soldatları Cəfəri tutub onu qurşaqdan aşa-
atları bu kənddəki gündəlik güzərana nə- ğı tamam soyundurdular, boz tüklərinə
sə təzə bir həyəcan, maraq gətirən yega- əməlli-başlı qotur düşmüş bir eşşəyin
nə tamaşanın qəhrəmanları idi və o atlar üstündə dik oturdub baldırlarını, ayaqla-
nə qədər yaraşıqlı, baxımlı olurdusa, elə rını kəndirlə eşşəyin belinə, böyrünə sa-
bil yığışıb o atlara tamaşa edən Sumaxlı rıdılar, elə həmin kəndirlə də əllərini arxa-
camaatının da daxilinə bir o qədər fəxa- sında bir-birinə bağlayıb, gülə-gülə, ləz-
rət hissi yayılırdı ki, bu Qarabağ atları zətli bir çığır-bağırla:
məhz onların kəndlərinə gəlib və o atlar
ki onları rus padşahı ingilis padşahına – Poşol! – deyə eşşəyin dalına yağlı
bəxşiş göndərir – hərçənd, Molla Zülfüqar bir təpik ilişdirdilər.
bu söhbətin doğruluğuna şübhə edirdi –
o atları daha əvvəl bu kəndin camaatı Və iki saatdan çox idi ki, qotur eşşə-
görür. yin belinə mindirilmiş Cəfərin hara gedib
çıxacağı altındakı eşşəyin ümidinə qal-
mışdı və o qotur boz eşşək də o mükəm-
məl təpiyin ağrısını yadından çıxarıb, sa-
şahına bəxşiş göndərib və həqiqətən, be- rin işi nisbətən yüngülləşmişdi, çünki bir 2017
lə olub-olmayıb – bunu heç kim dəqiq bil- tərəfdən uzaqlara getməyə ehtiyac yox
mirdi, hətta kəndin mollası və yeganə sa- idi, o biri tərəfdən də atları yola gətirmək Elçin. Baş
vadlı adamı olan Molla Zülfüqar deyirdi asanlaşmışdı, çünki bu atlar təzə yiyələ-
ki, mənim bu söhbətdən gözüm su içmir, rini yaxşı tanımırdılar, onlaraadət etmə-
ağlım da kəsmir ki, Rusiya boyda bir mişdilər, bir-birlərinə də öyrəşməmişdilər,
məmləkətin padşahı bəxşiş üçün başqa çünki rus qoşunu bu atları ya müsadirə
qiymətli bir şey tapmasın, ingilis padşahı- etmişdi, ya vuruşlarda qənimət götür-
na at göndərsin, rus padşahı bizim təkcə müşdü, ya da Azərbaycan bəylərindən,
bəylərimizin yox, xanlarımızın da hamı- Gürcüstan knyazlarından pulla almışdı,
sından böyük və hamısından da varlıdır, bəzi seçmə atlar isə xanların, məşhur
ancaq onda ki Cəfər cins Qarabağ atı knyaz və bəylərin rus paşalarına hədiy-
oğurlayıb gətirirdi, bu atların xəbəri o saat yəsi idi ki, Cəfərin o atlarla işi olmurdu.
kəndə yayılırdı, kiçikdən-böyüyə bütün Doğrudur, rus hərbi düşərgəsindən at qa-
kənd camaatı, o cümlədən də Molla çırmaq daha təhlükəli idi, soldatlar sərhe-
Zülfüqar onların tamaşasına yığılırdı. Xüsu- sab olurdular, ancaq Allah Cəfəri qoru-
sən də yayda, yazda gün kəndin başının yurdu, hər dəfə oğurladığı atla bir yerdə,
üstünü alanda o səkilayaqlı, alnı təpəl özü də yabısının belində kəndə sağ-
Qarabağ atlarının qızılı-kürən tükləri günə- salamat qayıdırdı və əslinə baxsan, əl-
şin şüaları altında elə işıldayırdı, yalında, bəttə, Allah gərək oğrunu qorumayaydı,
quyruğunda ucu qızarmış tükləri elə rəng ancaq, görünür, bu yerdə Allah mərhə-
alıb, rəng verirdi ki, elə bil o işıltı, rənglə- mətinin baiskarı Cəfərin özü yox, evdə
rin o oyunu bu kənddən uzaqlarda o atla- onu gözləyən altı qızı və o altı qızın ana-
rın məskəni olan hansısa gözəl bir dünya- sı idi.
nın sevincini bütün ətrafa yayırdı və o
uzaq dünyanın gözəl olmasına Cəfərdən Ancaq belə bir Allah mərhəməti də
başqa, qalan kənd camaatının şübhəsi daimi deyilmiş və həmin yaz səhəri rus
yox idi. Cəfərin qaçırıb gətirdiyi Qarabağ soldatları Cəfəri tutub onu qurşaqdan aşa-
atları bu kənddəki gündəlik güzərana nə- ğı tamam soyundurdular, boz tüklərinə
sə təzə bir həyəcan, maraq gətirən yega- əməlli-başlı qotur düşmüş bir eşşəyin
nə tamaşanın qəhrəmanları idi və o atlar üstündə dik oturdub baldırlarını, ayaqla-
nə qədər yaraşıqlı, baxımlı olurdusa, elə rını kəndirlə eşşəyin belinə, böyrünə sa-
bil yığışıb o atlara tamaşa edən Sumaxlı rıdılar, elə həmin kəndirlə də əllərini arxa-
camaatının da daxilinə bir o qədər fəxa- sında bir-birinə bağlayıb, gülə-gülə, ləz-
rət hissi yayılırdı ki, bu Qarabağ atları zətli bir çığır-bağırla:
məhz onların kəndlərinə gəlib və o atlar
ki onları rus padşahı ingilis padşahına – Poşol! – deyə eşşəyin dalına yağlı
bəxşiş göndərir – hərçənd, Molla Zülfüqar bir təpik ilişdirdilər.
bu söhbətin doğruluğuna şübhə edirdi –
o atları daha əvvəl bu kəndin camaatı Və iki saatdan çox idi ki, qotur eşşə-
görür. yin belinə mindirilmiş Cəfərin hara gedib
çıxacağı altındakı eşşəyin ümidinə qal-
mışdı və o qotur boz eşşək də o mükəm-
məl təpiyin ağrısını yadından çıxarıb, sa-
