Page 7 - "Xəzər"
P. 7
ar barədə ən azından oxumuş və simvolu olan minlərlə məscidin tikilməsi 7
formalarını təsəvvürlərində canlandırmışlar. ilə nəticələnən müsəlman fəthlərini də 2016
yada salmaq fikrim yoxdur. İslamın, bəşər
Yazıçı olacağımı hiss edəndən bəri övladına əvvəllər məlum olmayan, sonralar Nəcib Məhfuz. Mən iki fərqli sivilizasiyanın övladıyam
firon sivilizasiyası mənə yalnız bir tarix da rast gəlməyəcəyi dözümlülük prinsipi
kimi görünür. Elə bununla bağlı kiçik bir ilə hər kəsə qucaq açması nəticəsində
əhvalat nəql eləmək istərdim: qədim pa- din və irqlər arasında əldə edilən qardaş-
piruslardan birində yazılır ki, firon, hərəm- lıqdan da danışmayacağam.
xanasında olan bəzi qadınlarla sarayındakı
kişilər arasında sıx əlaqələr olmasından Mən, sadəcə olaraq, bu sivilizasiya
xəbər tutur. Hamı belə güman edir ki, o ilə bağlı bir tarixi faktı nəzərinizə çatdırmaq
dövrün mənəviyyat qanunlarına müvafiq istərdim: bizanslılara qarşı müharibələrin
olaraq, firon, günahkarların boynunu vu- birində zəfər qazanan müsəlmanlar düş-
racaq. Ancaq gözlənilənlərin əksinə olaraq, mən əsirlərinin müqabilində qədim yu-
o, bir qrup seçmə hüquqşünası çağırtdırıb, nanların fəlsəfə, tibb və riyaziyyatla bağlı
eşidilənlərin doğru olub-olmadığını öyrən- zəngin mədəni irsinə aid çoxsaylı kitablar
məyi tapşırır. Firon ədalətli qərar qəbul almışlar. Bu, bəşər övladının elmə olan
etməkdən ötrü həqiqətə ehtiyac duyduğunu tələbatının bariz sübutudur. Məsələnin ən
onlara bildirir. təsirli tərəfi isə tələbatçının Allaha inanması
və onun tələbat mənbəyinin bütpərəst
Fikrimcə, belə bir addım imperiya qur- mədəniyyətinin məhsulu olmasıdır.
maq və piramidalar tikməkdən daha böyük
bir işdir. Bu hal, eyni zamanda, həmin İki sivilizasiyanın kök saldığı bir cəmiy-
sivilizasiyanın əzəmətini istənilən növ var- yətdə doğulmaq, onların hər ikisinin südünü
dövlətdən, cah-cəlaldan, təmtəraqdan içmək, ədəbiyyatı və incəsənəti ilə qi-
daha inandırıcı edir. Bu, həmçinin o sivili- dalanmaq mənim taleyimə yazılıbmış.
zasiyanın keçmişin bir parçası olduğunu Sonra sizin zəngin və valehedici mədəniy-
göstərir. Bir gün əzəmətli ehramlar da yətinizin şirəsini dadmaq mənə nəsib oldu.
yoxa çıxacaq. Həqiqət və ədalət isə bəşər Yaşadıqlarım da daxil olmaqla, yuxarıda
övladı düşünən beyinə və sağlam təfəkkürə qeyd etdiklərimdən ilhamlanaraq, sözləri
sahib olduğu müddətdə yer üzündə möv- kağız üzərinə həkk eləməyə başladım.
cudluğunu davam etdirəcək. Həmin bu sözlər də mənim əməyimin nü-
fuzlu Akademiyanız tərəfindən böyük Nobel
İslam sivilizasiyasına gəlincə, onun mükafatı ilə qiymətləndirilməsinə səbəb
bütün insanlar arasında, Yaradanın hima- oldu. Buna görə həm öz adımdan, həm
yəsi altında azadlıq, bərabərlik və bağış- də iki sivilizasiyanın baniləri adından sizə
lanmaya əsaslanan birliyin bərqərar olması təşəkkürümü bildirirəm.
yolunda etdiyi çağırışlar barədə söhbət
açmayacağam. Aranızdakı bir çox fikir Xanımlar və cənablar! Ola bilsin,
sahiblərinin tarixdə dahi şəxsiyyət hesab “Üçüncü Dünya” ölkəsindən gəlmiş birisinin
etdiyi İslamın böyük peyğəmbəri haqqında roman və hekayə yazması üçün mənəvi
da danışmayacağam. Hindistan və Çinin rahatlığı hardan əldə etməsi sizə qəribə
ətraf ərazilərindən başlamış Fransa görünsün. Siz haqlısınız. Mən borc
sərhədlərinə kimi uzanan böyük bir ərazidə məngənəsində sıxılıb-qalan zəhmətkeş
ibadət, iman və saleh əməllərə çağırış dünyanın adamıyam. O borclar ki, onları
formalarını təsəvvürlərində canlandırmışlar. ilə nəticələnən müsəlman fəthlərini də 2016
yada salmaq fikrim yoxdur. İslamın, bəşər
Yazıçı olacağımı hiss edəndən bəri övladına əvvəllər məlum olmayan, sonralar Nəcib Məhfuz. Mən iki fərqli sivilizasiyanın övladıyam
firon sivilizasiyası mənə yalnız bir tarix da rast gəlməyəcəyi dözümlülük prinsipi
kimi görünür. Elə bununla bağlı kiçik bir ilə hər kəsə qucaq açması nəticəsində
əhvalat nəql eləmək istərdim: qədim pa- din və irqlər arasında əldə edilən qardaş-
piruslardan birində yazılır ki, firon, hərəm- lıqdan da danışmayacağam.
xanasında olan bəzi qadınlarla sarayındakı
kişilər arasında sıx əlaqələr olmasından Mən, sadəcə olaraq, bu sivilizasiya
xəbər tutur. Hamı belə güman edir ki, o ilə bağlı bir tarixi faktı nəzərinizə çatdırmaq
dövrün mənəviyyat qanunlarına müvafiq istərdim: bizanslılara qarşı müharibələrin
olaraq, firon, günahkarların boynunu vu- birində zəfər qazanan müsəlmanlar düş-
racaq. Ancaq gözlənilənlərin əksinə olaraq, mən əsirlərinin müqabilində qədim yu-
o, bir qrup seçmə hüquqşünası çağırtdırıb, nanların fəlsəfə, tibb və riyaziyyatla bağlı
eşidilənlərin doğru olub-olmadığını öyrən- zəngin mədəni irsinə aid çoxsaylı kitablar
məyi tapşırır. Firon ədalətli qərar qəbul almışlar. Bu, bəşər övladının elmə olan
etməkdən ötrü həqiqətə ehtiyac duyduğunu tələbatının bariz sübutudur. Məsələnin ən
onlara bildirir. təsirli tərəfi isə tələbatçının Allaha inanması
və onun tələbat mənbəyinin bütpərəst
Fikrimcə, belə bir addım imperiya qur- mədəniyyətinin məhsulu olmasıdır.
maq və piramidalar tikməkdən daha böyük
bir işdir. Bu hal, eyni zamanda, həmin İki sivilizasiyanın kök saldığı bir cəmiy-
sivilizasiyanın əzəmətini istənilən növ var- yətdə doğulmaq, onların hər ikisinin südünü
dövlətdən, cah-cəlaldan, təmtəraqdan içmək, ədəbiyyatı və incəsənəti ilə qi-
daha inandırıcı edir. Bu, həmçinin o sivili- dalanmaq mənim taleyimə yazılıbmış.
zasiyanın keçmişin bir parçası olduğunu Sonra sizin zəngin və valehedici mədəniy-
göstərir. Bir gün əzəmətli ehramlar da yətinizin şirəsini dadmaq mənə nəsib oldu.
yoxa çıxacaq. Həqiqət və ədalət isə bəşər Yaşadıqlarım da daxil olmaqla, yuxarıda
övladı düşünən beyinə və sağlam təfəkkürə qeyd etdiklərimdən ilhamlanaraq, sözləri
sahib olduğu müddətdə yer üzündə möv- kağız üzərinə həkk eləməyə başladım.
cudluğunu davam etdirəcək. Həmin bu sözlər də mənim əməyimin nü-
fuzlu Akademiyanız tərəfindən böyük Nobel
İslam sivilizasiyasına gəlincə, onun mükafatı ilə qiymətləndirilməsinə səbəb
bütün insanlar arasında, Yaradanın hima- oldu. Buna görə həm öz adımdan, həm
yəsi altında azadlıq, bərabərlik və bağış- də iki sivilizasiyanın baniləri adından sizə
lanmaya əsaslanan birliyin bərqərar olması təşəkkürümü bildirirəm.
yolunda etdiyi çağırışlar barədə söhbət
açmayacağam. Aranızdakı bir çox fikir Xanımlar və cənablar! Ola bilsin,
sahiblərinin tarixdə dahi şəxsiyyət hesab “Üçüncü Dünya” ölkəsindən gəlmiş birisinin
etdiyi İslamın böyük peyğəmbəri haqqında roman və hekayə yazması üçün mənəvi
da danışmayacağam. Hindistan və Çinin rahatlığı hardan əldə etməsi sizə qəribə
ətraf ərazilərindən başlamış Fransa görünsün. Siz haqlısınız. Mən borc
sərhədlərinə kimi uzanan böyük bir ərazidə məngənəsində sıxılıb-qalan zəhmətkeş
ibadət, iman və saleh əməllərə çağırış dünyanın adamıyam. O borclar ki, onları