Page 244 - "Xəzər" 4/2016

Şekspir yaradıcılığında
2016 Kristofer Marlou imzası
Әdəbi mozaika Oksford Universiteti Nəşriyyatında
aparılan tədqiqatlar nəticəsində Şekspirin
bəzi pyeslərində dramaturq Kristofer Mar-
lounun (1564-1593) imzası olduğu təsdiq
edilib. Dünyanın bir çox ölkələrindən gəlmiş
iyirmi üç mütəxəssisin iştirakı ilə aparılan
araşdırmalara görə, Şekspirin qırx dörd
əsərindən on yeddisində həmmüəlliflik
əlamətləri var. Bu tədqiqatlar hələ də da-
vam edir.
Açıqlamalara görə, tezliklə sözügedən
nəşriyyatda çap olunacaq Şekspirin əsər-
lərindən ibarət topluda “VI Henri” pyesi
hər iki müəllifin birgə imzası ilə veriləcək. etdiyini tam bilmirik. Ola bilər ki, Şekspir
Toplunun redaktoru Harri Taylor qeyd
edir ki, Şekspirin əsərlərinə Marlounun
dəstəyi kifayət qədər nəzərəçarpandı:
“Şekspir və Marlou bir-birindən təkcə
ilham almır, həm də bir yerdə yazırdılar.
XVIII əsrdən bəri “VI Henri”nin bəzi
hissələrində Marlounun “barmağı” olduğu
deyilsə də, sübutumuz yox idi. Müəyyən
sözlərin və ifadələrin müxtəlif yazıçılar
tərəfindən hansı sıxlıqda istifadə edildiyini
araşdırdıqda Marlounun “VI Henri”dəki
“izləri” çox aydın görünür”.
Xatırladaq ki, araşdırma iki üsulla
aparılıb. Әvvəlcə mətnşünaslar Şekspirin
və Marlounun əsərlərinin lüğət tərkibini,
sintaksis quruluşunu və üslubunu analiz
ediblər. Oxşar sözlərin təhlili üçün xüsusi
bilgisayar proqramlarından da istifadə olu-
nub. Redaktor başqa versiya da irəli sürüb:
“Biz onların hansı formada əməkdaşlıq
Marlounun redaktoru imiş”.
Qeyd edək ki, Şekspirin müasiri olan
Kristofer Marlounun “Doktor Faust” əsəri
çox populyardır. Dramaturq başqa bir ne-
çə pyesin də müəllifidi.