Page 246 - "Xəzər"
P. 246
ABŞ-da MARK TVENİ “Əsərin cəmiyyətə göstərə biləcəyi mənfi

2016 QADAĞAN EDİBLƏR təsir, onun bədii dəyərini kölgədə qoyur” –
Filadelfiya Mərkəzi məktəbinin rəhbərliyinin

Daha doğrusu, yazıçının “Heklberri rəyində belə deyilir.
Finnin macəraları” kitabı qəzəbə tuş gəlib, Təhsil müəssisəsinin direktoru məsələyə
əsər “nigger” (qaraşın, zənci) sözünə görə
siyasi nəzakətsizlikdə suçlanır. belə bir mənasız şərh verib: “Mən cəmiy-
yətimizin belə bir qərar verməsindən qürur
Tolerantlığın hansı dərəcədə gözlənil- duyuram. Şagirdlərimizin çoxu üçün bu
diyini yoxlayan ekspertlər hesablayıblar ki, söz qəbuledilməzdir. Bu məsələdə biz də
bu söz romanda təxminən 200 dəfə onlarla həmrəyik”. Direktor qadağa təşəb-
təkrarlanıb. Belə “ağılsızlıqdan” şoka düşən büsünü bilavasitə şagirdlərin irəli sürdü-

mütəxəssislər Mark Tvenin kitabının məktəb yünü deyir. Onlar bildirirlər ki, bu söz qəzəb

proqramından çıxarılmasını təkid ediblər. doğurur, məktəbdə hökm sürən irqi bəra-

Ədəbi mozaika Yeri gəlmişkən, bu, məşhur Amerika yazı- bərliyin əsaslarına zərbə vurur. Belə getsə,
çısının romanına göstərilən ilk etiraz deyil. alternativ düşüncənin təbliğinə görə, yəqin,
2011-ci ildə kitab redaktəyə məruz qalmışdı. Dostoyevskinin “İdiot” əsərinə də qadağa
qoyulacaq.
Bu yaxınlarda “Heklberri Finnin macə-
raları” kitabının sınaq nüsxəsi çapdan çıxıb Mark Tvenin kitabının bəxti əvvəldən
və əsərdə “nigger” sözü “qul” kəlməsiylə gətirməyib. Əsərin davamı olan “Tom So-
əvəzlənib. yerin macəraları” kitabı ABŞ-da 1884-cü
ildə çap olub. 1885-ci ildə isə, Massaçusets
Bu təşəbbüs Filadelfiya şəhər məktəb- ştatının Konkord şəhərində onu “xarabalığa
lərindən birinin pedaqoqlarına aiddir. İdeoloji layiq zibil” damğasıyla yasaq ediblər.
cəhətdən "yanlış" hesab edilən kitabın bü-
tün cildləri artıq kitabxanalardan yığışdırılıb, Ən acınacaqlısı odur ki, Mark Tven
tədrisinə qadağa qoyulub və 11-ci sinfin

məktəb proqramından da çıxarılıb. irqçilik və köləliyin qatı əleyhdarı idi.
   241   242   243   244   245   246   247   248