“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”.

Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində “İşlək orfoqrafiya lüğəti” üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya luğəti»ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars, rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş sözlərin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element, adam, şəhər, içki, rəqs, rayon, əcnəbi kənd adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.

Hazırda “A” hərfi bölümü üzərində işlər tamamlanmışdır. Bu sayımızdan başlayaraq, adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmadığı səbəbindən çıxarılan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.

 

 

Söz birləşmələrindən düzəldilən qurama sözlər

Mənşəyi 
və mənası
bilinməyən
sözlər

Lüzumsuz
təkrarlar və söz
hallandırmaları

Yazılışı səhv
sözlər

Terminlər

Diallekt və
ara sözləri

İşlənməyən
ərəb, fars,
rus və digər əcnəbi sözlər

abadedən

abır-həyagözləmə

abırsızolma

abı-qırmızı

abırsız-abırsız

abıyaoxşar

abxaz-adıgey

abraziv-maye

absorbsiyaetmə

absorbsiyaolunma

acgözlüketmə

acgözolma

acıdilliliketmə

acıdilolma

acgödənolma

aclıqdanölmə

ac-susuzqalma

acıq-qıcıqgöstərmə

acıq-qıcıqlı

acıq-qıcıqsız

acıqvermə

acıpaxlasız

acıpencərli

acıpencərlik

acıpencərsiz

acizlikgöstərmə

açarınıitirən

açarınıitirmə

açıqbənizli

açıqbənizlik

açıqgəzən

açıqgəzənlik

açıqgəzmə

açıqgözlülük

açıqçagöndərmə

açıqçayazan

açıqçayazma

açıqolma

açıqqəlblik

açıqqəlblilik

açıq-aşkarca

açıq-aşkarcasına

açıq-aşkarlıqla

açıqfi kirlilik

açıqürəklilik

açıq-örtülü

açıqrənglilik

açılıb-partlama

açılıb-partlamaq

açılıb-yığılmaq

açıq-saçıqlıqetmə

açılıb-örtülən

açılışa-açılışa

açılışdan-açılışa

açma-qapama

adamağıllı

adamincitməz

abalı

abasız

abadıstan

abdalca

abdalcasına

abıca

abdallaşma

abdallaşmaq

abiyetin

abyeşiklik

acılıqkimi

acıca

acıqovuq

acıqovun

acınacaq

acındırıcılıq

acıtərəli

acıtərəlik

acıtərəsiz

açıcı

açım

açırım

açış

açıqtipli

adax

adab

adaq

adaq-adaq

adadovşanıçılıq

adalma

adalı

adasız

adat

adatlılar

adamcığazlıq

adamcıqlıq

adamcıl

adamcıllıq

adı

adiatımlı

adilətmə

adilətmək

aed

afi n

afta

afətz ədə

ağarışma

ağarışmaq

ağayıl

ağgödən

ağızlama

ağızlamaq

ağızotulu

ağqarın

ağqıpçaq

ağsız

ağşəkəri

abadetmə

abadanlanma

abadanlanmaq

abadanlaşdırılma

abadanlaşdırılmaq

abadanlaşdırma

abadanlaşdırmaq

abadanlaşma

abadanlaşmaq

abadanlıq

abadca

abadlanmaq

abadlaşdırılma

abadlaşdırılmaq

abadlaşdırmaq

abadlaşmaq

abajurlu

abajursuz

ab-havalı

abır-həyalı

abırlama

abırlamaq

abırlandırma

abırlandırmaq

abırlanma

abırlanmaq

abırsızca

abırsızcasına

abidcəsinə

abituriyentli

abituriyentsiz

abstraktlaşdırılma

abstraktlaşdırılmaq

abstraktlaşdırmaq

abstraktlaşma

abstraktlaşmaq

abqoralı

abqoralıq

abqorasız

abı-göy

abı-sarı

abı-yaşıl

absolyutluq

acdırma

acdırmaq

acgözcəsinə

acgözlülük

acgözlüklə

acıqetmə

acıq-qıcıqlı

acıq-qıcıqsız

acılandırma

acılandırmaq

acılanma

acılanmaq

acılaşdırılma

acılaşdırılmaq

absorbsiyaedən

abzasdanbaşlama

abzasdanyazma

acgödənlikedən

acgözlü

acıqarpız

açıqgözlü

açıqrəngli

acizlikgöstərən

aclıqdanölən

ac-susuzqalan

açıq-saçıqlıqedən

açıqçagöndərən

addamaq

addanma

addanmaq

addatma

addatmaq

adəmağacı

adəmdənqalan

adətkər

adilolan

ağacyonqarlı

ağbaşlı

ağbuğda

ağbulaq

ağbutalı

ağçətir

ağgiləli

ağgövdəli

ağırdmaq

ağqarınlı

ağzabaxan

ağbuta

ağgövdəli

ağgünəçıxan

ağxalatsız

ağqızıl

ağköynəkli

ağsifətli

ağsüfrə

ağquyruqlu

ağbalıq

ağbanlı

ağçubuq

ağızsuyu

ağköbə

ağköbəli

ağmala

ağtikanlı

ağtikanlıq

ağtorpaq

ağüz

ağyol

ağtorpaqlı

ağyallı

ağyarpaq

abaksial

abilitasiya

abolisionist

abolisionizm

absorbsiya

absorbsiyaedici

abstinensiya

abrazivlik

abrek

abriz

abandon

abatment

aberrasiya

abiogenez

abiotik

abisin

abissal

ablativ

ablyasiya

abnos

addaks

addendum

adenozinfosfat

adenozintrifosfat

adveksiya

adventiv

adverbial

adverbiallaşma

abolisiya

abortiv

abortivlik

abraziya

abreirasiya

abrikotin

abroqadasiya

absent

absenteizm

absida

absis

absorbsiometr

absorbsiometriya

abtürator

abuliya

adamsit

adamaptoblast

additivlik

adiabat

adiabatik

adonis

adron

adstrat

adaptometr

adyunkt

aerasiya

aerolift

aerolit

afaziya

ağızdanharfa

ağızdanyava

ağmatan

ağnağaz

ağnağazlıq

ağyağız

ağzıcırıqlıq

ağzıdağınıqlıq

ağzıdoluluq

ağzıharfa

ağzıharfalıq

ağzıheyvərə

ağzıheyvərəlik

ağzıhərzəlik

ağzıköpüklülük

ağzımvay

ağzıpozuq

ağcamaya

ağzıyavalıq

ağzıyırtıqlıq

ağyağızlıq

axtarmamotal

alacahöyük

alahı

aleatorik

aleatorika

ab

aba

abak

abaka

abavü-əcdad

abi-bəqa

abi-çeşm

abi-heyvan

abi-niysan

abxor

abi-niysan

abi-zindəgani

abpaş

abkeş

ab-tab

abyeşik

adresant

abxor

abdar

abdarlıq

abgah

abgün

abgüşt

abco

abi-kasni

afaqi

afəridə

ahubər

ax-vaysız

akınlıq

 

 

 

VƏ DİGƏR...

  • Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu

    Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzinin 2023-cü ildə ərsəyə gətirdiyi yeni “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti” Türkiyənin Mədəniyyət Nazirliyi və Hacettepe Universitetinin dəstəyi ilə Ankarada işıq üzü görüb.

     

  • Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında

    İspaniyanın geniş auditoriyalı “Migel de Servantes” virtual kitabxanası Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın klassik və müasir  poeziyasının... 

  • Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında

    İngiltərənin populyar  “My poetic Side” və Finlandiyanın “Rakkausrunot” ədəbiyyat portalları Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın Xalq şairi Səməd Vurğunun ingilis dilinə tərcümə olunmuş   “Dünya” və “Unut” şeirlərinin yayınına başlayıb.